Page 43 - การไถกลบพืชปุ๋ยสดและตอซังข้าวร่วมกับการใช้น้ำหมักชีวภาพเพื่อเพิ่มผลผลิตในพื้นที่ศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน ตำบลโนนกลาง อำเภอสำโรง จังหวัดอุบลราชธานี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
34

- คราดกลบปุ๋ยและปรับหน้าแปลงให้เรียบ
- คลุมด้วยฟางข้าวแห้งเพื่อรักษาความชื้น 1 แปลงใช้ประมาณ 3 ก้อน
- พื้นที่ 1 ไร่ ท าแปลงขนาด 1.2 x 40 เมตร ได้ 20 – 25 แปลง

การย้ายกล้าปลูก
รดน้ าแปลงผักที่เตรียมไว้แล้วให้ชุ่มย้ายกล้าผักจากกระบะลงในแปลง แต่ยังไม่ต้องรดน้ าเพื่อไม่ให้ดิน
อัดแน่นเกินไป เพราะอาจจะท าให้รากขาดอากาศหายใจ รดน้ าแปลงผักให้ชุ่มอีกครั้งในตอนเช้า เพื่อไม่ให้ดิน
อัดแน่นที่ต้นกล้าระยะปลูกผัก 3–4 ต้น แล้วแต่ความกว้างของหน้าแปลง ถ้าหน้าแปลงกว้างประมาณ 1 เมตร

จะใช้ระยะปลูก 3 ต้น ควรท าการย้ายกล้าผักในตอนเย็น เพื่อให้ผักพักตัวช่วงกลางคืน และฟื้นตัวเร็วขึ้นใน 1 ปี
สามารถปลูกผักได้ 2-3 ครั้ง ขึ้นอยู่กับความต้องการของตลาด แต่ไม่ควรปลูกมากกว่านี้เพราะจะท าให้ดินเสื่อม
เร็ว และควรมีการพักแปลงอย่างน้อย 1 รุ่น เพื่อให้ดินฟื้นตัว ตัดวงจรศัตรูพืชในดินและปลูกปุ๋ยพืชสด เช่น โสน

การเตรียมวัสดุเพาะ
- วัสดุเพาะกล้าประกอบไปด้วย แกลบเผา 3 ส่วน ดิน 1 ส่วน ปุ๋ยหมัก (โบกาฉิ) 1 ส่วน
- กระบะเพาะกล้าผัก ขนาด 6x17 ช่อง จะเพาะได้ประมาณ 108 ต้น หรือ กระบะโฟมจะเพาะได้
90 ต้น
- เมล็ดพันธุ์ผักที่เพาะได้มีความงอกประมาณร้อยละ 80

วิธีการเพาะกล้าผัก
1. น าวัสดุเพาะมาผสมกันและน าใส่กระบะเพาะ
2. ใช้ไม้จิ้มกลางหลุมของวัสดุเพาะ น าเมล็ดผักหยอดลงในหลุมกระบะเพาะหลุมละ 1 เมล็ดแล้วกลบ

ด้วยวัสดุเพาะบางๆ
3. น ากระบะเพาะวางไว้ในร่มร าไร หรือในโรงเรือนแล้วรดน้ าให้ชุ่ม วันละ 2 ครั้ง เวลา 7.00 - 8.00
นาฬิกา และ 15.00 -16.00 นาฬิกา
4. เมล็ดผักจะงอกหลังหยอดเมล็ด 3-5 วัน หลังจากผักมีใบ 3-5 ใบ หรือ มีอายุประมาณ 20 วัน ให้

ย้ายกล้าปลูกลงในแปลง
การดูแลรักษา
การให้น้ า และ ก าจัดวัชพืช
ก าจัดวัชพืช โดยการถอนหญ้าด้วยมือ 1-2 ครั้ง ไม่แนะน าให้ใช้ระบบฝนเทียม แต่จะใช้แรงงานคนเดิน

ฉีดสายยางตามแปลง เพราะน้ าจากสายยางจะสามารถชะล้างไข่ของแมลงศัตรูพืชที่ติดอยู่ที่ใบลงดินได้ จากนั้น
จุลินทรีย์ในดินก็ย่อยกินไข่แมลงศัตรูพืชเหล่านี้ นอกจากนี้ผู้ปลูกจะได้ถือโอกาสตรวจแปลงไปในตัวหากมีความ
ผิดปกติก็จะพบเห็นทันที หน้าหนาวรดน้ าวันละ 1 ครั้ง เวลา 6.00 - 7.00 น. ก่อนแดดออก เพราะจะช่วยชะ
ล้างน้ าค้างตอนเช้า ซึ่งน้ าค้างมีฤทธิ์เป็นกรดสามารถท าให้เกิดโรคราน้ าค้างได้ จะเน้นในช่วงหน้าหนาวและหน้า

มรสุม หน้าร้อนรดน้ าวันละ 2 ครั้ง ถ้าอากาศร้อนมาก ให้รดน้ าตอนบ่าย เวลาประมาณ 14.00 น. เพื่อช่วยลด
อุณหภูมิภายในแปลง ซึ่งไม่เป็นอันตรายต่อต้นพืช หน้าฝนถ้าฝนตกก็ไม่ต้องรดน้ า ถ้าฝนตกมากเกินไปจะท าให้
ดินแน่นพืชจะขาดอากาศหายใจ จะต้องใช้ตะขอคุ้ยดินรอบต้นเพื่อให้มีการถ่ายเทอากาศ