Page 46 - การใช้เทคโนโลยีการจัดการดินและการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินเพื่อลดต้นทุนการผลิตของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวในโครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ (นาแปลงใหญ่) ตำบลบึงทองหลาง อำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
35

ระยะสั้นดังนั้นหากปัญหาดินกรดยังไม่ดีขึ้น อาจให้ปูนขาวอีกครั้งหลังจากครั้งแรก 2-3 สัปดาห์ ปูน
ขาวอาจท าให้ธาตุไนโตรเจนในรูปของแอมโมเนียม เปลี่ยนกลับเป็นก๊าซแอมโมเนียมซึ่งเป็นอันตราย
ต่อรากและใบพืช ดังนั้นไม่ควรใช้ปูนขาวเมื่อในแปลงปลูกได้ให้ปุ๋ยสลายตัวช้าที่มีแอมโมเนียมอยู่ก่อน
แล้ว

(3) การแก้ปัญหาดินด่าง สามารถกระท าได้โดยเพิ่มสารอินทรีย์ในดิน ซึ่งเป็น
ขบวนการที่ค่อนข้างช้าหรือใช้ก ามะถันผง แอมโมเนียมซัลเฟต และเหล็กซัลเฟต ในขณะก่อนปลูกพืช
หรือหลังปลูก สารทั้ง 3 ชนิด สามารถผสมในดินแห้งได้ หรืออาจให้ได้โดยละลายน้ ารดบนดินเมื่อ
ปลูกพืชได้ สารพวกซัลเฟตจะท าปฏิกิริยาได้เร็วมาก ในขณะที่ก ามะถันผงจะต้องถูกสลายตัวโดย

จุลินทรีย์ก่อนซึ่งเป็นเวลาประมาณ 2-3 สัปดาห์ ความเค็มของสารละลายในดิน ในการดูดน้ าของพืช
ส่วนใหญ่แล้วน้ าจะเคลื่อนที่จากสารละลายดินที่มีความเข้มข้นของเกลือต่ าเข้าสู่รากที่มีสารละลาย
เกลือความเข้มข้นสูงกว่า หากปริมาณสารละลายเกลือในสารละลายดินมากเกินไป จะท าให้น้ าไม่เข้า
สู่ราก ซึ่งพืชจะชะงักการเจริญเติบโตปลายรากตาย โดยเฉพาะบริเวณดินแห้ง เพราะปริมาณเกลือจะ

มีความเข้มข้นสูงใบจะแห้งโดยเฉพาะบริเวณขอบใบ และจะแสดงอาการขาดธาตุอาหารต่าง ๆ ที่เป็น
ผลจากรากการรากเสียหายจนไม่สามารถดูดน้ า ปุ๋ยเม็ด และปุ๋ยสลายตัวช้า จะสลายตัวซึ่งให้เกลือที่
ละลายน้ า ปุ๋ยอินทรีย์บางชนิดมีธาตุไนโตรเจนสูง ก็เป็นแหล่งของเกลือ ดังนั้นในสารละลายดินควรมี

ปริมาณเกลือที่ละลายอยู่บ้าง เพื่อแสดงว่าได้ให้ปุ๋ยเพียงพอแต่ปริมาณเกลือก็ไม่ควรมากเกินไปจน
เกิดผลเสียแก่พืช เช่น เกลือแกง เป็นต้น การแก้ไขหากมีปริมาณเกลือที่ละลายน้ าได้ในดินมากเกินไป
ก็สามารถแก้ไขได้โดยการชะล้างเกลือออกโดยใช้น้ าปริมาณมาก เพื่อรักษาโครงสร้างของดินจึงมี
ค าแนะน าให้ชะล้างเกลือด้วยน้ า 200 ลิตรต่อตารางเมตร โดยใช้ระบบน้ าเหวี่ยง
3) ประโยชน์ของแร่โดโลไมท์ต่อการเกษตร

(1) ให้ธาตุอาหารหลักแก่พืช เพราะแร่โดโลไมท์ ที่เราขุดพบนั้นมีส่วนประกอบ
ของธาตุไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม
(2) ให้ธาตุอาหารรองแก่พืช นอกจากจะมีธาตุอาหารหลักแล้ว จากการส่งตรวจ

วิเคราะห์ยังพบธาตุอาหารเสริมที่จ าเป็นแก่พืช อาทิ เหล็ก แมงกานิส ทองแดง และสังกะสี อีกด้วย
(3) ปรับปรุงบ ารุงดินให้ร่วนซุย เนื่องจากโดโลไมท์เป็นแร่ที่มีลักษณะพรุนช่วยให้
อากาศถ่ายเทได้สะดวก ท าให้จุลินทรีย์ในดินที่เป็นประโยชน์ต่อพืชท างานได้เต็มประสิทธิภาพที่ดี
(4) ปลดปล่อยธาตุอาหารในดิน ดินที่ถูกตรึงธาตุอาหารไว้ เนื่องจากการใช้

ปุ๋ยเคมีมาเป็นเวลานานและท าให้ปุ๋ยเคมีสะสมในดินเป็นจ านวนมาก จึงท าให้รากพืชสามารถดูดและ
น าพาปุ๋ยเคมีสะสมในดินเป็นจ านวนมาก จึงท าให้รากพืชสามารถดูดและน าพาปุ๋ยที่สะสมในดินไปใช้
ประโยชน์ได้ทั้งหมด
(5) แก้ปัญหาสภาพดินเปรี้ยว ดินพรุน ดินดาน ดินเสื่อมโทรม และดินที่ใช้ท า

การเกษตรมาเป็นเวลานาน ๆ สามารถปรับสภาพดินให้กลับมามีความอุดมสมบูรณ์เหมาะกับการท า
การเกษตร ส่งผลให้ผลผลิตมีคุณภาพสูง
(6) ป้องกันและแก้ปัญหาพืชโตช้า แคระแกร็น ใบเหลือง ใบซีด ใบหงิกงอ ดอก
ผลร่วง ผลมีขนาดเล็ก รูปทรงผิดส่วน ผลผลิตต่ า ใช้โดโลไมท์ ซึ่งเป็นแร่ธรรมชาติปรับสภาพดิน จะ

ช่วยแก้ปัญหาเหล่านี้ได้อย่างเห็นผลได้ดี