Page 94 - ผลสัมฤทธิ์ของการบูรณาการงานในพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำเข็ก อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์
P. 94
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
63
การปฏิบัติรักษาในบริเวณนี้ก็คือควรท าการปลูกพืชในแนวระดับ เพื่อป้องกันการ
สูญเสียหน้าดิน มีการปลูกพืชคลุมดินในระหว่างแถวไม้หลักเพื่อคลุมดินเป็นการเพิ่มอินทรียวัตถุและ
เพิ่มแร่ธาตุอาหารบางชนิดแก่พืชหลักได้อีกด้วย
3.4 การอนุรักษ์ดินและน้ า
การอนุรักษ์ดินและน้ า (Soil and Water Conservation) หมายถึงการกระท าใดๆที่มุ่ง
ให้เกิดการระวังองกันรักษาดินและที่ดินไมให้เกิดความเสื่อมโทรมสูญเสียรวมถึงการปรับปรุงความ
อุดมสมบูรณของดินและการรักษาน้ าในดินหรือบนผิวดินให้คงอยู่เพื่อรักษาดุลธรรมชาติให้
เหมาะสม (กรมพัฒนาที่ดิน, 2544)
3.4.1 ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดินและน้ า ได้แก่
1) ลดการชะล้างพังทลายดินเพื่อให้อัตราการสูญเสียดินใกล้เคียงกับอัตราการเกิดดิน
และพยายามรักษาให้อยู่ในสภาพที่สมดุล
2) รักษาปริมาณธาตุอาหารและระดับความอุดมสมบูรณ์ของดินรวมถึงการป้องกัน
การสูญเสียและการเพิ่มส่วนที่สูญเสียไปโดยวิธีการหนึ่ง
3) รักษาระดับอินทรียวัตถุในดินและควบคุมอัตราการสลายตัวเพิ่มซากพืชและสัตว์
ให้แก่ดิน
4) รักษาสมบัติทางกายภาพและเคมีของดินให้มีสภาพที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโต
ของพืชรวมถึงการปรับปรุงบ ารุงดินให้ดินมีสมบัติที่ดีขึ้น
5) รักษาน้ าและความชื้นในดินรวมถึงการใช้ทรัพยากรน้ าในพื้นที่ให้เกิดประโยชน์
สูงสุด
3.4.2 วิธีการอนุรักษ์ดินและน้ าที่ส าคัญ ในทางการเกษตรประกอบด้วย2 มาตรการได้แก่
(กรมพัฒนาที่ดิน, 2544)
1) มาตรการวิธีกล (Mechanical measures) ที่ใช้เป็นหลักได้แก่
(1) การสร้างคันดินกั้นน้ า (Terrace) กั้นน้ าหรือขวางความลาดเขาของพื้นที่มี
ประโยชน์ลดปริมาณการสูญเสียเนื้อดินป้องกันการเกิดร่องน้ าเป็นการสงวนน้ าไว้ใช้ในดินในบริเวณที่
ขาดแคลนน้ าและท าให้การใช้ดินเป็นไปอย่างกว้างขวางปราศจากอันตรายจากการสูญเสียดินโดยชนิด
ของการท าคันดินคือ
(1.1) คันดินบันไดคือขั้นบันไดซึ่งสร้างขึ้นโดยการท าคันดินหรือหินไปตาม
แนวระดับท าเป็นขั้นๆแคบๆสร้างเมื่อความลาดเทเกินกว่าร้อยละ15
(1.2) คันดินฐานกว้าง (Broadbase terrace) เป็นคันดินที่มีลักษณะ
คล้ายคลึงกับคันดินขั้นบันไดแต่มีความกว้างของขั้นบันไดกว้างกว่าโดยปกติสร้างขึ้นในบริเวณที่มี
ความลาดชันน้อยหรือที่เกือบราบ
(2) การสร้างคูรับน้ ารอบเขา (Hillside ditch) คือคูระบายน้ าที่สร้างไว้ในสวน
ผลไม้โดยระยะห่างระหว่างคูรับน้ า 2 คูขึ้นกับความเหมาะสมทางด้านการเพาะปลูกซึ่งได้แก่ขนาดทรง
พุ่มและระยะแถวของไม้ผลรวมทั้งความต้องการในการใช้คูรับน้ าชายเขาเป็นพื้นที่ล าเลียงขนส่งหรือ
