Page 30 - การปรับปรุงบำรุงดินนาข้าวในศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน ตำบลหนองกรด อำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
23

ชนิดชอบอากาศร้อน บางชนิดชอบขึ้นในดินที่มีความชื้นสูง เช่น ปอเทืองเป็นพืชที่ทนแล้ง และไม่ชอบ
น้ ามาก จึงใช้เป็นพืชปุ๋ยสดปลูกในที่ดอน หรือโสนอัฟริกันเป็นพืชที่ทนต่อความเค็มจึงปลูกเป็นปุ๋ยพืช

สดได้ในดินเค็ม
ฤดูกาลที่ปลูก ในการปลูกพืชปุ๋ยสดเพื่อการไถกลบบ ารุงดินนั้นจะต้องปลูกก่อนการปลูกพืช

หลัก โดยทั่วๆ ไปประมาณ 3 เดือน ถ้าเป็นในเขตเกษตรกรรมน้ าฝนก็ต้องปลูกก่อนพืชหลัก
คือหลังจากเก็บเกี่ยวพืชหลักไปแล้ว ดินยังมีความชื้นอยู่บ้างในปลายฤดูฝนก็ท าการปลูกพืชปุ๋ยสดได้

แต่ถ้าในเขตเกษตรชลประทานมีน้ าตลอดทั้งปีก็ท าการปลูกพืชปุ๋ยสดได้ทุกโอกาส แต่ต้องก่อนพืชหลัก

ประมาณ 3 เดือน
วิธีการปลูก เนื่องจากเป็นการปลูกเพื่อการไถกลบ ต้องการน้ าหนักสดของพืชปุ๋ยสดให้ได้มาก

ที่สุด ที่นิยมปลูก 2 วิธีคือ ปลูกแบบโรยเมล็ดเป็นแถว และแบบหว่านให้เมล็ดพืชกระจายให้ทั่วทั้ง

แปลงอย่างสม่ าเสมอเป็นวิธีที่ง่ายที่สุดและเปลืองแรงงานน้อยนิยมท ากันมาก ควรไถดะก่อนการหว่าน
เมล็ด แล้วคราดกลบเมล็ด

ตารางที่ 4 อัตราของเมล็ดพันธุ์พืชปุ๋ยสดที่ปลูกเพื่อการไถกลบ

ชนิดของ อัตราเมล็ดที่ใช้ ชนิดของ อัตราเมล็ดที่ใช้
พืชปุ๋ยสด (กก./ไร่) พืชปุ๋ยสด (กก./ไร่)

ปอเทือง 3-5 ถั่วพร้า 10
โสนอินเดีย 4-6 ถั่วแปป 4-6
โสนไต้หวัน 4-6 ถั่วแระ 3-6

โสนจีนแดง 5-6 ถั่วแปยี 3-6
โสนคางคก 5 ถั่วคุดชู 1-3

โสนอัฟริกัน 5 ไมยราบไร้หนาม 2-3
ถั่วเขียว 7 ถั่วสไตโล 2-4
ถั่วพุ่ม 8-10 ถั่วคาโลโปโกเนียม 1-3

ที่มา: กรมพัฒนาที่ดิน (2545)

ระบบการปลูกพืชปุ๋ยสดสามารถท าได้ ดังนี้
1) การปลูกพืชหมุนเวียน (Crop rotation) ใช้พืชปุ๋ยสดปลูกหมุนเวียน สลับกับพืชหลัก

ภายใน 1 ปี หรือ 2 ปี เช่น การปลูกพืชปุ๋ยสดในต้นฤดูฝนแล้วไถกลบเป็นปุ๋ยพืชสด หลังจากนั้นจึง
ปลูกพืชหลักตาม กรณีนี้พืชปุ๋ยสดได้แก่ ปอเทือง โสน ถั่วพุ่ม ถั่วเขียว หรือถั่วอื่นๆ และพืชหลัก ได้แก่

ข้าวโพด ข้าวไร่ และพืชเศรษฐกิจอื่นๆ ที่มีอายุสั้น ส่วนการปลูกพืชปุ๋ยสดหมุนเวียนกับพืชหลักภายใน

2 ปี นั้นเป็นไปตามลักษณะของการปลูกพืชตระกูลถั่วชนิดที่เป็นไปได้ทั้งพืชตระกูลถั่วและพืชคลุมดิน
ปลูกพืชปุ๋ยสดแล้วตามด้วยพืชหลักในปีที่สองสลับกันไป ซึ่งเป็นระบบที่ใช้กับพื้นที่ความลาดเท เพื่อ