Page 29 - การปรับปรุงบำรุงดินนาข้าวในศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน ตำบลหนองกรด อำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
22

7) ช่วยในการป้องกันก าจัดวัชพืชในกรณีที่พืชปุ๋ยสดที่ปลูกเป็นพืชคลุมดิน เมื่อเจริญเติบโต
เต็มพื้นที่แล้วก็จะเป็นตัวป้องกันไม่ให้วัชพืชอื่นๆ ที่ไม่ต้องการขึ้นได้อันเป็นการช่วยลดต้นทุนในการ

ป้องกันก าจัดวัชพืชอีกด้วย
8) ช่วยในด้านการควบคุมเชื้อสาเหตุโรคพืช การใช้ปุ๋ยพืชสดนั้นมีผลท าให้เชื้อสาเหตุโรคพืช

Aspergillus flavus, Sclerotium rolfsii และ Rhizoctonia solani ลดลง นอกจากนี้ยังพบว่า
การใช้พืชปุ๋ยสดยังสามารถตัดวงจรการระบาดของโรคใบขาวในอ้อยได้อีกด้วย

9) สามารถช่วยเพิ่มผลผลิตของพืชหลักให้สูงขึ้นและท าให้ผลผลิตมีคุณภาพดีขึ้น การใช้ปุ๋ย

พืชสดสามารถเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ปุ๋ยเพิ่มมากขึ้น โดยพบว่าการใช้ร่วมกับปุ๋ยเคมีอัตราครึ่งหนึ่ง
ตามค าแนะน าของกรมวิชาการเกษตรจะท าให้ผลผลิตพืชหลักที่ปลูกตามมาสูงสุดและได้ผลตอบแทน

ทางเศรษฐกิจสูงสุด ซึ่งพืชปุ๋ยสดที่ปลูกจะต้องมีน้ าหนักสดไม่ต่ ากว่า 1.5-2 ตันต่อไร่

ประเภทของพืชปุ๋ยสด
กรมพัฒนาที่ดิน (2550) ระบุไว้ว่า พืชปุ๋ยสดแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ดังนี้
1) พืชตระกูลถั่ว เป็นพืชที่นิยมใช้กันมาก เหมาะที่จะปลูกเป็นปุ๋ยพืชสดและพืชคลุมดิน

เพราะสลายตัวเร็ว เพิ่มธาตุอาหารพืชให้แก่ดินได้ดี รากเก็บอาหารพืชได้มาก ปลูกง่าย โตเร็ว มีราก

ใบ ล าต้นมาก พืชตระกูล ถั่วยังสามารถแบ่งตามความเหมาะสมในการ ปลูกได้ ดังนี้
- ถั่วที่ไถกลบแล้ว เปลี่ยนเป็นปุ๋ยได้รวดเร็ว ขึ้นได้ในสภาพ พื้นที่ต่าง ๆ กัน เช่น ปอเทือง

โสนอินเดีย โสนไต้หวัน โสนคางคก ฯลฯ
- ถั่วที่ปลูกคลุมดินในสวนผลไม้ เพื่อปราบวัชพืช ต้นและใบ ร่วงหล่นเป็นปุ๋ยบ ารุงดิน เช่น

ถั่วลาย ถั่วเสี้ยนป่า ไมยราบไร้หนาม ถั่วคาโลโปโกเนียม ถั่วอัญชัน ถั่วกระด้าง ถั่วพร้า ฯลฯ

- ถั่วที่ให้เมล็ดและฝักเป็นอาหารของมนุษย์และสัตว์ หลังจากเก็บเกี่ยวแล้วไถกลบ ล าต้น
ลงไปในดิน ไม่นิยมปลูกเป็นปุ๋ยพืชสดโดยตรง แต่ถ้าจะใช้เป็นปุ๋ยพืชสด ก็จะให้น้ าหนักสดต่อ

ไร่ต่ า เช่น ถั่วเขียว ถั่วพุ่ม ถั่วเหลือง ถั่วลิสง ถั่วแดง ถั่วพรู ถั่วแขก ฯลฯ
- พืชตระกูลถั่วทรงพุ่มหรือยืนต้น นอกจากจะเป็นปุ๋ยพืชสดแล้ว ยังสามารถใช้ประโยชน์

อย่างอื่นอีกด้วย เช่น กระถินยักษ์ คราม ถั่วมะแฮะ ขี้เหล็กผี ฯลฯ

2) พืชตระกูลหญ้า ซึ่งส่วนใหญ่ จะให้อินทรียวัตถุแต่มีปริมาณธาตุอาหารพืชต่ ากว่าพืช
ตระกูลถั่ว ดังนั้นจึงควรหว่านปุ๋ยที่มีไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบในขณะที่ท าการไถกลบโดยใช้อัตรา
5-10 กิโลกรัมต่อไร่
3) พืชน้ า เช่น ผักตบชวา จอก แหนแดง เป็นต้น มีการใช้แหนแดง เป็นปุ๋ยพืชสดในนาข้าว

ซึ่งสามารถให้ไนโตรเจน 5-6 กิโลกรัมต่อไร่ และเพิ่มอินทรียวัตถุให้แก่ดินในอัตราสูงด้วย

วิธีการปลูกพืชปุ๋ยสด ในการปลูกพืชปุ๋ยสดไว้ไถกลบเพื่อปรับปรุงบ ารุงดินนั้น มีหลักอยู่
ด้วยกันดังนี้คือ ในการปลูกควรค านึงถึงสภาพของดินและลักษณะภูมิอากาศ พืชปุ๋ยสดแต่ละชนิดนั้น

ขึ้นได้ดี และแตกกิ่งก้านสาขาให้น้ าหนักพืชสดแตกต่างกันตามลักษณะของดินและภูมิอากาศ พืชบาง