Page 33 - การปรับปรุงบำรุงดินนาข้าวในศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน ตำบลหนองกรด อำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
26

ปริมาณธาตุอาหารที่ได้ หลังจากไถกลบ 2-3 สัปดาห์ สามารถปลูกพืชหลักตามได้ มีเปอร์เซ็นต์ธาตุ
อาหาร ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และ โพแทสเซียม ประมาณ 3.0 0.37 และ 3.12 ตามล าดับ

3) ปอเทือง (Sunn hemp) ชื่อวิทยาศาสตร์คือ Crotalaria juncea ลักษณะโดยทั่วไปของ
ปอเทือง คือมีขนาดล าต้นประมาณ 150-170 เซนติเมตร ล าต้นตั้งตรงแตกกิ่งก้านสาขามาก มีดอกสี

เหลือง จะออกดอกเมื่ออายุประมาณ 45-50 วัน ขึ้นได้ดีในพื้นที่ดอนที่มีการระบายน้ าได้ดี ทนแล้งได้
ดี เป็นพืชไม่ชอบน้ าขัง การใช้ประโยชน์เพื่อใช้ปลูกเป็นพืชปุ๋ยสดปรับปรุงบ ารุงดิน นิยมปลูกเป็นพืช

หมุนเวียน (Rotation) หรือปลูกแซม (Inter cropping) กับพืชหลักได้เป็นอย่างดี โดยวิธีหว่านเมล็ด

พันธุ์อัตราประมาณ 5 กิโลกรัมต่อไร่ สามารถท าการไถกลบได้ในช่วงออกดอกคืออายุประมาณ 45-50
วัน หลังจากไถกลบแล้วประมาณ 15 วัน ก็ท าการปลูกพืชหลักได้ ปอเทืองจะให้น้ าหนักสดก่อนการไถ

กลบประมาณ 1.5-5 ตันต่อไร่ ให้ธาตุไนโตรเจนประมาณ 8.7 ถึง 28.9 กิโลกรัมต่อไร่ โดยทั่วไปมี

ปริมาณธาตุอาหารโดยเฉลี่ยประมาณ 2.76 0.22 และ 2.40 เปอร์เซ็นต์ของ ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส
และ โพแทสเซียม ตามล าดับ ปอเทืองเป็นพืชที่ตอบสนองต่อการใช้ปุ๋ยฟอสฟอรัสได้ดี

4) โสนอัฟริกัน (Sesbania pea) ชื่อวิทยาศาสตร์คือ Sesbania rostrata ลักษณะ
โดยทั่วไปเป็นล าต้นตั้งตรงแตกกิ่งก้านสาขามาก ขึ้นได้ดีทั้งในสภาพดินไร่และดินนาในสภาพอากาศ

ทั่วไป สามารถเจริญเติบโตได้ดีและปรับตัวได้ในสภาพน ้าขัง ทนทานต่อสภาพดินเค็มได้ดีกว่าพืช
ตระกูลถั่วอื่นๆ นิยมปลูกเป็นพืชปุ๋ยสดไถกลบในนาข้าว ลักษณะพิเศษที่แตกต่างจากโสนพันธุ์อื่นๆ ก็

คือ นอกจากโสนอัฟริกัน จะมีปมที่รากเหมือนพืชตระกูลถั่วอื่นๆ แล้วยังสามารถเกิดปมได้ที่ต้นของ

โสนอีก และปมที่ล าต้นนี้ก็จะช่วยในการตรึงไนโตรเจนในอากาศได้ด้วย เป็นพืชที่ไวต่อแสงคือออก
ดอกในช่วงวันสั้น คือช่วงวันที่ต่ ากว่า 12-12.5 ชั่วโมง โสนอัฟริกัน จึงจะออกดอก โดยเฉลี่ยแล้วอายุ

การออกดอกประมาณ 50-60 วัน

การใช้ประโยชน์เพื่อใช้ปลูกเป็นพืชปุ๋ยสดปรับปรุงบ ารุงดิน ใช้วิธีหว่านให้ทั่วทั้งแปลงอัตรา
เมล็ดพันธุ์ประมาณ 5-7 กิโลกรัมต่อไร่ หลังหว่านเมล็ดลงไปไม่ควรมีน ้าท่วมขังเพราะจะท าให้อัตรา

การงอกของเมล็ดและการเจริญเติบโตไม่ดี และไถกลบได้ในช่วงอายุประมาณ 45-60 วันขึ้นไป ให้น้ า
หนักสดก่อนไถกลบประมาณ 2-3 ตันต่อไร่ มีเปอร์เซ็นต์ธาตุอาหาร ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และ

โพแทสเซียม โดยเฉลี่ยประมาณ 2.87 0.42 2.06 ตามล าดับ โดยทั่วไปก่อนปลูกโสนอัฟริกันควรแก้
ระยะการพักตัวของเมล็ดลงในน ้าร้อนลวก จะท าให้อัตราการงอกของเมล็ดเพิ่มขึ้นเป็น 78 เปอร์เซ็นต์

ภายใน 7 วัน

5) โสนจีนแดง ชื่อวิทยาศาสตร์คือ (Sesbania cannabina) ลักษณะโดยทั่วไปมีล าต้นตั้ง
ตรงแตกกิ่งก้านสาขามาก เมื่อโตเต็มที่อาจสูงประมาณ 150-250 เซนติเมตร มีระบบรากลึกปาน

กลางสามารถขึ้นได้ดีในทุกสภาพดินและสภาพดินฟ้าอากาศของประเทศไทย เป็นพืชที่สามารถขึ้นได้

ในดินเค็มทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย อายุการออกดอกประมาณ 40-50 วัน เป็นพืชไม่ไว