Page 25 - การศึกษาลักษณะและสมบัติของดินเพื่อวินิฉัยคุณภาพดินด้านปฐพีกลศาสตร์ในดินตัวแทนหลัก 41 ชุดดินของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

12

loose friable firm extremely firm

ภาพที่ 2 ตัวอย่างการยึดตัวของดินชื้น
ที่มา: สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (2558)

3.7 ปฏิกิริยาดิน (soil reaction) หรือค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดิน

ระดับความเป็นกรดเป็นด่างของดินมีอิทธิพลต่อการใช้ประโยชน์ของดินทางด้านปฐพีกลศาสตร์

ในเรื่องการสร้างโรงงานอุตสาหกรรมขนาดเล็ก โดยดินที่เป็นกรดจัดจะเป็นอันตรายต่อท่อเหล็กที่ไม่เคลือบผิว
ที่ฝังอยู่ใต้ดิน อาจทําให้ผุกร่อนได้ ดินทรายหรือดินอินทรีย์ที่มีปฏิกิริยาดินเป็นกรดรุนแรงมากที่สุดถึงกรดจัด
(pH < 5.5) ถือว่าเป็นข้อจํากัดที่รุนแรง ส่วนดินร่วนหรือดินเหนียวที่มีปฏิกิริยาดินเป็นกรดรุนแรงมากที่สุดถึง
กรดจัดมาก (pH < 5.0) ถือเป็นข้อจํากัดที่รุนแรง ปฏิกิริยาดินสามารถแสดงด้วยค่า pH ของดิน (เอิบ, 2548)
ดังตารางที่ 6

ตารางที่ 6 ระดับความเป็นกรดเป็นด่างของดิน

pH ระดับความเป็นกรดเป็นด่างของดิน
< 3.5 กรดรุนแรงมากที่สุด (ultra acid)

3.5 - 4.4 กรดรุนแรงมาก (extremely acid)

4.5 - 5.0 กรดจัดมาก (very strongly acid)

5.1 - 5.5 กรดจัด (strongly acid)

5.6 - 6.0 กรดปานกลาง (moderately acid)

6.1 - 6.5 กรดเล็กน้อย (slightly acid)

6.6 - 7.3 กลาง (neutral)
7.4 - 7.8 ด่างเล็กน้อย (slightly alkaline)

7.9 - 8.4 ด่างปานกลาง (moderately alkaline)

8.5 - 9.0 ด่างจัด (strongly alkaline)

> 9.0 ด่างจัดมาก (very strongly alkaline)

จากค่าปฏิกิริยาดินสามารถแบ่งระดับการกัดกร่อนของท่อเหล็กที่ไม่เคลือบผิว (corrosivity
uncoated steel) ได้จากการรวบรวม ดังตารางที่ 7