Page 53 - การจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในพื้นที่โครงการลดการเผาพื้นที่โล่งเตียนเพื่อบรรเทาภาวะโลกร้อน บ้านดอน หมู่ที่ 5 ตำบลสวด อำเภอบ้านหลวง จังหวัดน่าน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
37

สมการเพื่อใช้ประเมินค่า R factor ขึ้นมาหลายสมการ มีทั้งจากค่า EI30และ KE>1 ค่า EI30 เป็น
ค่าที่เหมาะสมกับปริมาณฝนของประเทศไทย คือ

R = 0.4669 X – 12.1415 (r = 0.9482)
เมื่อ R = ค่าปัจจัยการกัดกร่อนของฝน (ตันต่อเฮกแตร์ต่อปี)

X = ปริมาณฝนเฉลี่ยรายปี (มิลลิเมตรต่อปี)

K factor ค่าปัจจัยความคงทนของดิน คือ ปัจจัยความคงทนต่อการกร่อนของ

ดิน เป็นค่าตัวเลข ค่าน้อยที่สุดตั้งแต่ 0.04 ส าหรับดินที่ยากต่อการกร่อน จนถึง 0.6 ส าหรับดินที่ง่าย
ต่อการกร่อนที่สุด ค่า K ได้จากการศึกษาในแปลงทดลองมาตรฐาน ค านวณปริมาณดินแล้วหารด้วย

ค่า R ของฝนที่ตกแต่ละครั้ง

C factor ค่าปัจจัยของการจัดการพืช C factor ของวิธีการปลูกพืชหนึ่ง ๆ

เป็นค่าที่แสดงความหมายถึง สัดส่วนของการสูญเสียดินระหว่างวิธีการจัดการปลูกพืชนั้น กับแปลง

ทดลองมาตรฐาน ในสภาพแวดล้อม และชนิดของดินเหมือนกับที่ใช้หาค่า K factor เป็นค่าตัวเลขไม่มี
หน่วย ค่าน้อยที่สุดตั้งแต่ 0.001 ส าหรับป่าไม้ธรรมชาติที่ปกคลุมเต็มพื้นที่จนถึง 1 ส าหรับแปลง

ทดลองมาตรฐานซึ่งไม่มีสิ่งปกคลุมดิน วิธการปลูกพืชทุกชนิด มีค่า C factor น้อยกว่า 1

P factor ค่าปัจจัยของมาตรการอนุรักษ์ดินและน้ า P factor เป็นค่าแสดง

สัดส่วนของการสูญเสียดินระหว่างมาตรการอนุรักษ์ดินและน้ าหนึ่ง ๆ กับแปลงทดลองมาตรฐานที่มี

การไถพรวนขึ้น ลง ตามความลาดเอียง และปล่อยว่างไม่มีพืชปกคลุม เป็นค่าตัวเลขไม่มีหน่วยค่าน้อย
ที่สุดตั้งแต่ 0.1 ส าหรับขั้นบันไดดิน (terracing) จนถึง 1 สาหรับแปลงทดลองมาตรฐาน มาตรการ

อนุรักษ์ดินและน้ าทุกประเภท มีค่า P factor น้อยกว่า 1 และเปลี่ยนแปลงตามความลาดเอียงของ
พื้นที่ถ้าใช้หลายมาตรการผสมผสานร่วมกัน การประเมินให้น าค่า P ของแต่ละมาตรการมาคูณกัน

L factor ค่าปัจจัยความยาวของความลาดเอียง (slope length) เป็นค่าตัวเลข
ไม่มีหน่วย อาจมีค่าน้อยกว่า 1 หรือมากกว่า 1 ได้ค่านี้เป็นสัดส่วนการสูญเสียดิน ของความยาวความ

ลาดเอียงหนึ่ง เปรียบเทียบกับของแปลงทดลองมาตรฐานใน สภาพแวดล้อมอื่น และชนิดของดินที่

เหมือนกัน ส าหรับแปลงทดลองมาตรฐานความยาวของความลาดเอียง 22.13 เมตร ลาดเอียง 9
เปอร์เซ็นต์ L factor มีค่าเท่ากับ 1

S factor ค่าปัจจัยความลาดเอียง (slope steepness factor) เป็นค่าตัวเลขไม่
มีหน่วยอาจมีค่าน้อยกว่า 1 หรือมากกว่า 1 ได้ ค่านี้เป็นสัดส่วนการสูญเสียดินของความลาดเอียงหนึ่ง

เปรียบเทียบกับของแปลงทดลองมาตรฐาน ในสภาพแวดล้อมอื่น และชนิดของดินที่เหมือนกันส าหรับ
แปลงทดลองมาตรฐาน ที่มีความลาดชัน 9 เปอร์เซ็นต์ S factor มีค่าเท่ากับ 1 (ประทุมพร, 2557)