Page 152 - ปุ๋ยอินทรีย์และการใช้ประโยชน์ในประเทศไทย
P. 152
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
141
2. หลักการบํารุงดินในการผลิตพืชแบบเกษตรอินทรีย์ ได้แก่
1) ปลูกพืชหมุนเวียน โดยใช้พืชตระกูลถั่วร่วมในระบบการปลูกพืชหมุนเวียน ส่าหรับการใช้พืช
ตระกูลถั่วในระบบนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเอาผลผลิตหรือเพื่อท่าปุ๋ยพืชสด
2) ใช้ปุ๋ยอินทรีย์ เช่น ปุ๋ยคอกและปุ๋ยหมัก
3) ใช้วัสดุอินทรีย์คลุมดิน และน่าเศษซากพืชตลอดจนวัสดุเหลือใช้จากการเกษตรในฟาร์มไปปรับใช้
อย่างเหมาะสม
ส่าหรับปุ๋ยอินทรีย์ทุกชนิดที่ผลิตจากวัสดุนอกฟาร์ม ก่อนใช้ต้องได้รับการรับรองจากทางราชการ
ก่อน
3. การเลือกพื้นที่และหลักการบํารุงดิน
การจัดการปุ๋ยอินทรีย์ในระบบเกษตรอินทรีย์ ให้ประสบความส่าเร็จในการผลิตพืชอินทรีย์ที่ได้
มาตรฐาน มีหลักเกณฑ์ 2 ประการ คือ เลือกพื้นที่และหลักการบ่ารุงดิน ดังนี้
3.1 การเลือกพื้นที่
เนื่องจากสมบัติของดินในแต่ละพื้นที่ที่เลือกส่าหรับใช้ปลูกพืชในระบบเกษตรอินทรีย์นั้น
เกี่ยวข้องกับความยากง่ายของการท่างาน ต้นทุนและช่วงเวลาที่ใช้เพื่อให้เกิดความส่าเร็จ กล่าวคือถ้าเลือก
ดินที่มีผลิตภาพสูง ก็ใช้ต้นทุนต่่าและใช้ช่วงเวลาในการพัฒนาสั้นกว่าดินที่มีผลิตภาพต่่า ทั้งนี้เนื่องจากสมบัติ
ดินพื้นฐานด้านฟิสิกส์และเคมีดีอยู่แล้ว เพียงแต่เพิ่มระดับอินทรียวัตถุให้สูงพอ เพื่อให้ดินเป็นแหล่งธาตุ
อาหารพืชที่สมบูรณ์โดยไม่ต้องใช้ปุ๋ยเคมี แต่ถ้าเลือกพื้นที่ซึ่งดินมีสมบัติทางฟิสิกส์และเคมีไม่ดีแล้ว การ
พัฒนาต้องเริ่มจากการปรับปรุงสมบัติทั้งสองด้านให้เหมาะสมก่อน โดยปรกติดินซึ่งมีเนื้อดินต่างกันจะมีความ
อุดมสมบูรณ์ดั้งเดิมแตกต่างกัน กล่าวคือ ดินทรายมีก่าเนิดจากวัตถุต้นก่าเนิดดินที่มีธาตุอาหารน้อย จึงมี
ความอุดมสมบูรณ์ดั้งเดิมต่่ากว่าดินเนื้อละเอียด การพัฒนาให้ดินมีความสามารถในการสนองธาตุอาหารพืช
อย่างครบถ้วนและพียงพอนั้น จ่าเป็นต้องบ่ารุงดินให้มีอินทรียวัตถุสูง เป็นเหตุให้ต้องใช้ปุ๋ยอินทรีย์ตลอดจน
วัสดุบ่ารุงดินอื่นๆมาก ท่าให้ต้นทุนการผลิตสูง และใช้เวลามากขึ้นจึงจะประสบผลส่าเร็จ (กรมวิชาการ
เกษตร, 2548ก)
3.2 แนวทางการปรับปรุงบํารุงดิน
ดินที่เหมาะสมแก่การปลูกพืชโดยทั่วไป ควรมีองค์ประกอบโดยปริมาตร ดังนี้คือ อนินทรียสาร
45 เปอร์เซ็นต์ อินทรียวัตถุ 5 เปอร์เซ็นต์ น้่า 25 เปอร์เซ็นต์ และอากาศ 25 เปอร์เซ็นต์ ส่าหรับ
อินทรียวัตถุในดินมีความหนาแน่น 0.7 – 0.8 กรัม/ลบ.ซม. (คณาจารย์ภาควิชาปฐพีวิทยา, 2541) ดังนั้น ดิน
ที่เหมาะแก่การปลูกพืชจึงควรมีอินทรียวัตถุ 3.5 – 4.0 เปอร์เซ็นต์โดยน้่าหนัก ซึ่งถือว่าอยู่ในเกณฑ์สูง ดัง
ตารางที่ 8.1
