Page 52 - ศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน : กรณีศึกษาการปลูกข้าวโพดหวาน บ้านท่าพยอม ตำบลหนองไผ่ อำเภอด่านมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี

40

3.3.3 สารควบคุมแมลงศัตรูพืช
สารควบคุมแมลงศัตรูพืช เป็นสารสกัดที่ได้จากการหมักพืชสมุนไพร โดยกิจกรรมจุลินทรีย์

ประกอบด้วย สารออกฤทธิ์และสารไล่แมลงที่อยู่ในพืชสมุนไพร รวมทั้งกรดอินทรีย์หลายชนิด เพื่อใช้ในการ
ป้องกันและก าจัดแมลงศัตรูพืช (กรมพัฒนาที่ดิน, 2553ก)
สารเร่งซุปเปอร์ พด.7 เป็นเชื้อจุลินทรีย์ที่มีคุณสมบัติในการเพิ่มประสิทธิภาพการหมักและย่อย
สลายพืชสมุนไพรชนิดต่างๆ ในสภาพที่ไม่มีออกซิเจนเพื่อผลิตสารป้องกันแมลงศัตรูพืช ประกอบด้วย

จุลินทรีย์ 3 ชนิด คือ ยีสต์ผลิตแอลกอฮอล์และกรดอินทรีย์ (Pichia sp.) แบคทีเรียผลิตกรดแลคติค
(Lactobacillus sp.) และแบคทีเรียละลายสารประกอบฟอสเฟต (Burkhoderia sp.)
1) วัสดุส าหรับผลิตสารควบคุมแมลงศัตรูพืช
พืชสมุนไพร 30 กิโลกรัม

กากน้ าตาล 10 กิโลกรัม
น้ า 30 ลิตร
สารเร่งซุปเปอร์ พด.7 1 ซอง (25 กรัม)
2) ชนิดพืชสมุนไพร

2.1) พืชสมุนไพรที่ใช้ป้องกันพวกเพลี้ย ได้แก่ ตะไคร้หอม หางไหล สาบเสือ
หนอนตายหยาก บอระเพ็ด กระทกรก และข่า เป็นต้น
2.2) สมุนไพรป้องกันหนอนกระทู้ หนอนชอนใบ ได้แก่ ฟ้าทะลายโจร หางไหล

ตระไคร้หอม เปลือกแค สาบเสือ หนอนตายหยาก สะเดา ว่านเศรษฐี และว่านน้ า เป็นต้น
2.3) สมุนไพรที่ป้องกันและเป็นพิษต่อแมลงวันทอง ได้แก่ หมาก เมล็ดน้อยหน่า
เมล็ดเงาะ ยาสูบ พริกไทยด า ขิง และพญาไร้ใบ เป็นต้น
2.4) สมุนไพรที่ใช้ไล่แมลงไม่ให้วางไข่ ได้แก่ ค าแสด มะกรูด ตะไคร้ เมล็ดละหุ่ง
มะนาว พริก และพริกไทย เป็นต้น

3) การใช้สารควบคุมแมลงศัตรูพืชให้มีประสิทธิภาพ
3.1) ใช้ให้ถูกส่วนในต้นพืชจะมีสารออกฤทธิ์ไม่เท่ากันทุกส่วนจึงควรเลือกใช้ส่วน
ของพืชที่มีสารออกฤทธิ์ในปริมาณสูง เพื่อมีประสิทธิภาพในการป้องกันแมลงศัตรูพืช เช่น สารสกัด

อะซาดิแรคตินที่พบในสะเดาจะมีมากที่เนื้อในเมล็ด หรือสารสกัดโรตินินที่พบในหางไหลแดงจะมีปริมาณ
มากที่ส่วนราก เป็นต้น
3.2) ฉีดพ่นสารสกัดสมุนไพรที่ผลิตจากสารเร่ง พด.7 ในอัตราความเข้มข้นที่
เหมาะสมและตามที่แนะน า หากฉีดพ่นในอัตราส่วนความเข้มข้นสูงเกินไปอาจจะส่งผลเป็นพิษต่อพืชได้

3.3) ใช้ให้ถูกต้อง เนื่องจากสมุนไพรมีชื่อพ้องหรือซ้ ากันมาก และยังมีชื่อท้องถิ่น
ซึ่งเรียกต่างกันออกไปท าให้เกิดการสับสนในการใช้งาน
3.4) จุดด้อยของสารสกัดจากสมุนไพร คือ สารออกฤทธิ์สลายตัวเร็ว ไม่ทนทาน
ต่อแสงแดดจึงควรฉีดพ่นตอนเช้าก่อนแดดออก หรือตอนเย็นหลังจากพระอาทิตย์ตกดิน ฤทธิ์ของสารสกัด

ไม่แรงเหมือนสารเคมีจึงต้องฉีดพ่นบ่อยครั้ง
3.5) ไม่ควรใช้สารสกัดสมุนไพรตัวใดตัวหนึ่งเพียงอย่างเดียวเป็นประจ า จะท าให้
แมลงและหนอนปรับตัวกลายเป็นดื้อยาได้ ควรเปลี่ยนหรือสลับกันใช้ ในการหมักสมุนไพรจึงควรหมักพืช
สมุนไพรแต่ละชนิดแยกกันเพื่อสะดวกกับการเลือกใช้ และปรับเปลี่ยนจะท าให้ได้ผลแน่นอนขึ้น