Page 56 - ศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน : กรณีศึกษาการปลูกข้าวโพดหวาน บ้านท่าพยอม ตำบลหนองไผ่ อำเภอด่านมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี

44

2) รูปแบบการปลูกหญ้าแฝก
2.1) การปลูกหญ้าแฝกในพื้นที่ลาดชัน ปลูกหญ้าแฝกเป็นแถว ตามแนวระดับ

ขวางความลาดเทในต้นฤดูฝน โดยการท าแนวร่องปลูกตามแนวระดับ ใช้ระยะห่างระหว่างต้น 5 เซนติเมตร
ส าหรับกล้ารากเปลือย และระยะ 10 เซนติเมตร ส าหรับกล้าถุง ระยะห่างแถวตามแนวดิ่งไม่เกิน 2 เมตร
หญ้าแฝกจะเจริญเติบโตกอชิดกันภายใน 4-6 เดือน (ประกิต, 2550)
2.2) การปลูกหญ้าแฝกในพื้นที่ราบหรือพื้นที่ลุ่ม ในสภาพพื้นที่ราบหรือพื้นที่ลุ่มที่

มีการปรับสภาพ เป็นแปลงยกร่องเพื่อปลูกพืชนั้น สามารถปลูกหญ้าแฝกเป็นแถวรอบขอบเขตพื้นที่ หรือ
ปลูกที่ขอบแปลง ยกร่องหญ้าแฝกจะช่วยยึดดินไม่ให้พังทลายและรักษาความชื้นในดินเอาไว้
2.3) การปลูกหญ้าแฝกในพื้นที่ดอนที่ปลูกไร่ ควรปลูกหญ้าแฝกตามแนวระดับใน
พื้นที่ดอนที่ปลูกพืชไร่ โดยการขุดร่องปลูกตามแนวระดับ ระยะห่างระหว่างต้น 5 เซนติเมตร ส าหรับกล้า

รากเปลือย และระยะ 10 เซนติเมตร ส าหรับกล้าถุง ควรใช้ปุ๋ยหมักรองพื้นก่อนปลูกหญ้าแฝก หรือปลูก
หญ้าแฝกเป็นแนวระหว่างแถวปลูกพืชไร่ และควรปลูกในสภาพดินที่มีความชุ่มชื้นในช่วงฤดูฝน
2.4) การปลูกเพื่อรักษาความชื้น ควรปลูกหญ้าแฝกในสวนไม้ผลระยะที่ไม้ผลยัง
ไม่โต หรือปลูกก่อนที่จะลงไม้ผล โดยปลูกแถวหญ้าแฝกขนานไปกับแถวของไม้ผลที่ระยะกึ่งกลางของแถว

ไม้ผล หรือปลูกเป็นครึ่งวงกลมให้ห่างจากโคนต้นไม้ผล 2.5 เมตร เพื่อไม้ผลเจริญเติบโตขึ้นมาคลุมพื้นที่
หญ้าแฝกจะตายไปกลายเป็นอินทรียวัตถุในดินต่อไป (กรมพัฒนาที่ดิน, 2549)
2.5) การปลูกหญ้าแฝกรอบขอบสระเพื่อกรองตะกอนดิน ควรปลูกตามแนวที่

ระดับน้ าสูงสุดท่วมถึง 1 แนว และปลูกเพิ่มขึ้นอีก 1-2 แนวเหนือแนวแรก และ 10 เซนติเมตร ส าหรับ
กล้าถุง โดยขุดหลุมปลูกต่อเนื่องกันไป ในระยะแรกควรดูแลปลูกซ่อมให้แถวหญ้าแฝกเจริญเติบโตหนาแน่น
เมื่อน้ าไหลบ่ามาลงสระ ตะกอนดินที่ถูกพัดมากับน้ าจะติดค้างอยู่กับแถวหญ้าแฝก ส่วนน้ าจะค่อยไหลลงสู่
สระ และระบบรากของหญ้าแฝกยังช่วยยึดติดดินรอบๆ ขอบสระไม่ให้เกิดการพังทลาย
2.6) การปลูกหญ้าแฝกเพื่อปรับปรุงพื้นที่เสื่อมโทรม การปลูกหญ้าแฝกในพื้นที่

ต้องการปรับปรุงดิน เช่น ในพื้นที่นากุ้งร้าง พื้นที่เสื่อมโทรม จะต้องปลูกให้เต็มพื้นที่ที่ต้องการปรับปรุง
โดยใช้ระยะระหว่างต้นและระหว่างแถว 50x50 เซนติเมตร เมื่อหญ้าแฝกอายุ 2–3 ปี ตัดหญ้าแฝกออก
ส่วนของใบอาจจะใช้คลุมดิน และในกรณีที่ต้องการใช้ปลูกพืชเศรษฐกิจก็ไถกลบส่วนของใบและรากหญ้า

แฝกลงในดิน ซึ่งทั้งใบและรากจะถูกย่อยสลายเป็นอินทรียวัตถุในดิน ช่วยปรับสภาพของดินให้เหมาะสมต่อ
การเจริญเติบโตของพืช
2.7) ในกรณีที่ดินแข็งเป็นดาน การใช้หญ้าแฝกช่วยเจาะชั้นดินแข็งดาน โดยการ
ปลูกหญ้าแฝกเป็นแถวตามแนวระดับ หรือการปลูกเป็นแถวครึ่งวงกลมรอบไม้ยืนต้น ซึ่งระบบรากของ

หญ้าแฝกจะชอนไชและเจาะทะลุผ่านชั้นดินดาน เมื่ออยู่ในสภาพนี้ดินบริเวณนั้นมีความชื้นมากเพียงพอ
(กรมพัฒนาที่ดิน, 2553ก)