Page 27 - คู่มือการสำรวจดิน

ภาพที่ 6 แสดงตําแหนงตางๆ บนสภาพภูมิประเทศ

Position Code
Summit SU

Shoulder SH
Backslope BS
Footslope FS

Toeslope TS

20. Runoff - น้ําไหลบา : ใหคาดคะเนการไหลบา ของน้ําผานผิวดินวาเร็วชาอยางใด โดยใชลักษณะของ
หนาตัดดิน ความลาดชันของพื้นที่ พืชพันธุ ที่ขึ้นคลุมดิน และลักษณะภูมิอากาศมาพิจารณา การแบงชั้นของน้ําไหล

บาแบงไดดังนี้

1. slow (ชา) : น้ําจะไหลบาผานหนาดินไปชาเหลือเกิน จนกระทั่งเปนเหตุใหน้ํามักขังอยูบนผิวดินเปนระยะ

เวลานานพอประมาณกอนที่จะซึมลงสูชั้นดินขางลาง หรือไมก็พอไหลผาน ก็ซึมลงสูดินหายไปจนหมดเลย ตามปกติ
แลวจะพบในบริเวณที่ราบต่ํา มักใชทํานาเปนสวนมาก หรือไมก็บริเวณดินที่เปนทรายจัด การกัดกรอน (erosion)

ของหนาดินมีนอยมากหรือไมมีเลย

2. medium (ปานกลาง) : น้ําจะไหลบาผานหนาดิน ไปไดเร็วพอประมาณ สวนใหญแลวน้ําจะซึมลงไปสูชั้น
ดินขางลาง จนเกือบหมด ถาจะขังอยูบนผิวหนาดินก็ชั่วระยะเวลาสั้นๆ เทานั้น การกัดกรอนของหนาดินเมื่อถูกน้ํา

ไหลบาในระดับนี้จะมีเล็กนอย ในบริเวณดินที่ไมไดถูกไถพรวน ถาถูกไถพรวนจะมีในระดับปานกลาง

3. rapid (เร็ว) : น้ําจะไหลบาผานหนาดินไปอยาง รวดเร็วจะซึมผานลงไปสูชั้นดินขางลางก็เพียงเล็กนอย
หรือไมซึมเลยเนื่องจากน้ําไหลบาผานผิวดินไปอยางรวดเร็ว หนาดินจะถูกน้ํากัดกรอนไปเปนจํานวนมากลงไปยังที่

ลาดชันต่ํากวา ดังนั้นอัตราการสูญเสียหนาดินโดยการกัดกรอนจะเกิดขึ้นในอัตราปานกลาง ไปจนกระทั้งสูงมาก

21) Erosion – การกรอน : ใหระบุถึงชั้นของการกรอนของดิน
การกรอนของดินเปนกระบวนการแตกกระจาย (detachment) และการเคลื่อนยาย (movement) ของวัสดุดิน

ซึ่งอาจเกิดขึ้นตามธรรมชาติหรือโดยมีการกระทําของมนุษยเปนตัวเรง ตัวการที่ทําใหเกิดการกรอนของดินตาม

ธรรมชาติ ไดแก น้ํา (water) และลม (wind) การกรอนของดินทําใหคุณภาพของดินเสื่อมลง ดินจะสูญเสียธาตุอาหาร

สมบัติทางกายภาพไมเหมาะสม ดินแนนทึบ ดินตื้นขึ้น เปนตน
21.1 การกรอนโดยน้ํา (water erosion)

เปนการสูญเสียวัสดุดินจากการพัดพาของน้ํา สวนหนึ่งของกระบวนการคือการแตกกระจายของวัสดุดินโดย

เม็ดฝนที่ตกลงมากระทบ วัสดุดินจะแขวนลอยอยูในน้ําที่ไหลบาและถูกพัดพาไป แบงออกไปเปน 4 แบบไดแก

20