Page 16 - ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และการเผาไหม้ในพื้นที่เกษตรกรรม ต่อความอุดมสมบูรณ์ของดิน และการชะล้างพังทลายของดินในพื้นที่ปลูกข้าวโพด บริเวณลุ่มน้ำแม่แจ่มตอนล่าง Climate Change and Hotspot Impact for Soil Fertility and Soil Erosion in Corn Acreage. Lower Part of Nam Mae Cham Basin Area.

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
5

หายใจส่วนล่างและถุงลมปอดได้จะส่งผลให้เกิดโรคทางเดินหายใจโรคปอดต่างๆ เกิดการระคายเคืองและ

ทำลายเยื่อหุ้มปอด หากได้รับในปริมาณมากและเป็นเวลานานจะเกิดการสะสม ทำให้เกิดพังผืดและเป็น
แผลได้ การทำงานของจะปอดลดลง (กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม, ม.ป.ป.)

มาตรการป้องกันและแก้ไขปัญหาการเผาในพื้นที่เกษตรกรรม

ปัญหาฝุ่นละอองอันเกิดจากการเผาในที่โล่งถือเป็นปัญหาสำคัญ ควรมีมาตรการป้องกันและแก้ไข

เพื่อป้องกัน ยับยั้ง และแก้ไขฟื้นฟู พื้นที่เกษตรกรรม โดยกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย
กระทรวงมหาดไทย ได้ดำเนินการป้องกันไฟป่าและแก้ไขปัญหาหมอกควันเชิงรุกในพื้นที่อย่างรอบด้าน

ด้วยมาตรการ “4 พื้นที่ 5 มาตรการบริหารจัดการ” ดังนี้

มาตรการเชิงพื้นที่ แบ่งเป็น 4 พื้นที่ ได้แก่
(1) พื้นที่ป่าสงวน/อนุรักษ์ ให้จัดกำลังเจ้าหน้าที่และอาสาสมัครในการลาดตระเวน เฝ้าระวังไฟป่า

และจัดทำแนวกันไฟ รวมถึงกำหนดกติกาชุมชนห้ามเผาฝ่า และประกาศเขตพื้นที่ห้ามเผา

(2) พื้นที่เกษตรกรรม ควบคุมการเผาให้เป็นไปตามช่วงเวลาที่แต่ละพื้นที่กำหนด รวมถึงรณรงค์
การไถกลบตอซัง และส่งเสริมการบริหารจัดการเศษวัสดุการเกษตรแทนการเผา อีกทั้งจัดอาสาสมัครเฝ้า

ระวังการลักลอบเผาในพื้นที่เกษตร
(3) พื้นที่ชุมชน/เมือง จังหวัด อำเภอ และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำหนดกติกาชุมชนโดยใช้

กลไกประชารัฐในการป้องกันและเฝ้าระวังการเผา พร้อมจัดชุดปฏิบัติการประจำตำบล/หมู่บ้าน ชี้แจง

มาตรการป้องกันไฟป่าและแก้ไขปัญหาหมอกควัน
(4) พื้นที่ริมทาง ให้จัดกำลังลาดตระเวรและเฝ้าระวังการเผา พร้อมตัดหญ้า กำจัดเศษวัสดุ และ

ใบไม้แห้งพื้นที่ริมทางสำหรับเป็นแนวกันไฟ
มาตรการบริหารจัดการ 5 มาตรการ ได้แก่

(1) ระบบบัญชาการเหตุการณ์ โดยจัดตั้งศูนย์บัญชาเหตุการณ์จังหวัดและอำเภอ เพื่อการ

อำนวยการ สั่งการ ระดมสรรพกำลังและทรัพยากรในการแก้ไขปัญหาไฟป่าและหมอกควันมีเอกภาพ
(2) การสร้างความตระหนักและส่งเสริมการมีส่วนร่วม โดยประชาสัมพันธ์ผลกระทบจากไฟป่าและ

หมอกควัน รวมถึงมาตรการห้ามเผาป่าและพื้นที่การเกษตร อีกทั้งจัดกิจกรรมสร้างจิตสำนึกในการมีส่วน

ร่วมป้องกันไฟป่าและหมอกควัน
(3) การลดปริมาณเชื้อเพลิง โดยการจัดทำแนวกันไฟและควบคุมการเผา พร้อมส่งเสริมการใช้สาร

หมักชีวภาพย่อยสลายตอซัง ส่งเสริมการแปรรูปเศษวัสดุเพื่อใช้ประโยชน์อื่นทดแทนการเผา

(4) การบังคับใช้กฎหมายอย่างต่อเนื่องและจริงจัง โดยจับกุมดำเนินคดีอย่างเคร่งครัดกับผู้ลักลอบ
เผาในพื้นที่ป่า พื้นที่เกษตร พื้นที่ชุมชน และพื้นที่ริมทาง

(5) จิตอาสาประชารัฐ บูรณาการทุกภาคส่วนร่วมป้องกันไฟป่าและแก้ไขปัญหาหมอกควันในพื้นที่
ด้วยการกำหนดกติกาห้ามเผา หรือจัดตั้งกองทุนแก้ไขปัญหาไฟป่า (กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, 2564)