Page 43 - ผลของอัตราปุ๋ยไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม ต่อการเจริญเติบโตผลผลิต ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ และปริมาณสารเคอร์คูมินอยด์ในขมิ้นชัน Effect of Nitrogen, Phosphorus and Potassium Fertilizers on Plant Growth, Products, Economic Return and Curcuminoids in Turmeric (Curcuma Longa L.)

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

4.3 ผลของอัตราปุ๋ยโพแทสเซียมต่อความเข้มข้นธาตุอาหารในเหง้าขมิ้นชัน

จากการศึกษาผลของอัตราปุ๋ยโพแทสเซียมต่อการสะสมธาตุอาหารในเหง้าขมิ้นชัน ช่วงระยะเก็บเกี่ยว

ผลผลิต พบว่า การสะสมโพแทสเซียมในเหง้าขมิ้นชันเพิ่มขึ้นตามอัตราปุ๋ยที่ใส่ โดยเฉพาะการใช้ปุ๋ยอัตราสูงกว่า

50 กิโลกรัม K O ต่อไร่ ส่งผลให้มีความเข้มข้นโพแทสเซียมในเหง้าอยู่ในช่วง 20.00-22.88 กรัมต่อกิโลกรัม สูง
2
กว่าวิธีเกษตรกร ที่มีความเข้มข้น 12.63 กรัมต่อกิโลกรัม (ภาพที่ 12a) ชี้ให้เห็นถึง การตอบสนองของต้นขมิ้นชัน

ในเชิงบวก การใช้วิธีเกษตรกรซึ่งใส่โพแทสเซียมต่่า จึงอาจไม่เหมาะส่าหรับดินที่ขาดแคลน เนื่องจากโพแทสเซียม

ท่าหน้าที่ล่าเลียงแป้งและน้่าตาลไปสร้างผลผลิต อย่างไรก็ตาม ความเข้มข้นโพแทสเซียมที่เพิ่มขึ้นมีผลให้การ

สะสมแคลเซียมและแมกนีเซียมในเหง้าขมิ้นชันลดลง (ภาพที่ 12a) เช่นเดียวกับกรณีของความเข้มข้นในใบ

เนื่องจากการเป็นปฏิปักษ์ต่อกันของธาตุอาหาร นอกจากนี้ พบว่า ความเข้มข้นของไนโตรเจน (ภาพที่ 12a) และ

เหล็ก (ภาพที่ 12c) เริ่มลดลงอย่างชัดเจนเมื่อมีการใส่ปุ๋ยโพแทสเซียมที่ระดับ 125 กิโลกรัม K O ต่อไร่ ส่วน
2
สังกะสี (ภาพที่ 12d) และฟอสฟอรัส (ภาพที่ 12c) มีความเข้มข้นลดลงเมื่อใส่ปุ๋ยอัตรา 50 และ 100 กิโลกรัม
K O ต่อไร่ ตามล่าดับ ในขณะที่ การใส่ปุ๋ยโพแทสเซียมในทุกอัตรา ส่งผลให้ความเข้มข้นทองแดงในเหง้า อยู่
2
ในช่วง 14.75-29.50 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ต่่ากว่า วิธีเกษตรกรอย่างเด่นชัด 58.75 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ภาพที่

12d) ทั้งที่ สังกะสีและทองแดงในใบ มีแนวโน้มสะสมเพิ่มขึ้นตามปริมาณปุ๋ยโพแทสเซียม แสดงให้เห็นว่า

โพแทสเซียมมีอันตรกิริยาเชิงบวกต่อการดูดธาตุทั้งสองมาสะสมในใบ เนื่องจากมีบทบาทช่วยลดความเครียดที่เกิด

จากแมงกานีส ในขณะที่ เป็นปฏิปักษ์ต่อการเคลื่อนย้ายธาตุทั้งสองไปสะสมในเหง้า อาจเพราะมีความสามารถใน
การเคลื่อนย้ายภายในเซลล์ต่่ากว่าโพแทสเซียม ดังนั้น การใส่ปุ๋ยโพแทสเซียมส่าหรับขมิ้นชันควรระวังผลกระทบ

เชิงลบที่อาจมีผลยับยั้งการเคลื่อนย้ายสังกะสีและทองแดงภายในเซลล์ ส่วนอิทธิพลต่อความเข้มข้นแมงกานีส

(ภาพที่ 12c) ยังไม่มีความชัดเจน เห็นได้จาก เหง้าขมิ้นชันมีการสะสมแมงกานีสเพิ่มขึ้นตามอัตราปุ๋ยโพแทสเซียม

โดยแมงกานีสมีบทบาทในการสังเคราะห์โปรตีนและคาร์โบไฮเดรต (ยงยุทธ, 2552) มีรายงานเหง้าขมิ้นชันมีการ

สะสมคาร์โบไฮเดรต ประมาณ 60-70 เปอร์เซ็นต์ (Nelson et al., 2017) แมงกานีสจึงเพิ่มขึ้นตามระดับ
โพแทสเซียม ซึ่งท่าหน้าที่ล่าเลียงสารต่าง ๆ มาสะสมในเหง้า อย่างไรก็ตาม ความเข้มข้นแมงกานีสลดลง เมื่อมี

การใส่ปุ๋ยในอัตรา 100 กิโลกรัม K O ต่อไร่ เนื่องจากความเข้มข้นของโพแทสเซียมที่สูงเกินไปมีผลเหนี่ยวน่าให้
2
พืชดูดแมงกานีสได้น้อยลง จากผลการทดลองในภาพรวม แสดงให้เห็นว่า การตอบสนองระหว่างธาตุอาหารแต่ละ

ชนิดมีความแตกต่างกัน ค่อนข้างสลับซับซ้อน การศึกษาผลของอันตรกิริยาจากการใช้ปุ๋ยจึงเป็นสิ่งจ่าเป็น