Page 47 - ผลของอัตราปุ๋ยไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม ต่อการเจริญเติบโตผลผลิต ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ และปริมาณสารเคอร์คูมินอยด์ในขมิ้นชัน Effect of Nitrogen, Phosphorus and Potassium Fertilizers on Plant Growth, Products, Economic Return and Curcuminoids in Turmeric (Curcuma Longa L.)

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

5.2 ผลของอัตราปุ๋ยฟอสฟอรัสต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตขมิ้นชัน

ผลประเมินการเจริญเติบโตและผลผลิตขมิ้นชัน จากการทดสอบอัตราปุ๋ยฟอสฟอรัสเปรียบเทียบกับของ

เกษตรกร พบว่า ความสูงของต้น และความกว้างของใบ ในทุกต่ารับการทดลองไม่มีความแตกต่างทางสถิติ

อย่างไรก็ตาม การใช้ปุ๋ยอัตรา 13 กิโลกรัม P O ต่อไร่ มีแนวโน้มส่งผลให้ต้นขมิ้นชันมีการเจริญเติบโตสูงกว่าวิธี
2 5
เกษตรกร เมื่อพิจารณาจากความสูงต้น และความกว้างใบ แต่เมื่อมีการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสเพิ่มขึ้นอีก ส่งผลให้ความ

สูงของต้นขมิ้นชันและความกว้างใบลดลง (ภาพที่ 15a) ชี้ให้เห็นถึง ขีดจ่ากัดในการตอบสนองต่อปุ๋ยฟอสฟอรัส

เนื่องจากผลกระทบเชิงลบในทางอ้อม ต่อการลดการดูดใช้ แคลเซียมกับโพแทสเซียม จากการเพิ่มการดูดใช้

สังกะสี (ภาพที่7a-7c) ส่วนการแตกกอ พบว่า ต่ารับการทดลองที่ใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสอัตราต่าง ๆ ส่งผลให้ต้นขมิ้นชัน

มีแนวโน้มแตกกอ สูงกว่าวิธีเกษตรกร โดยเฉพาะการใช้ปุ๋ย 13 กิโลกรัม P O ต่อไร่ มีการแตกกอสูงสุด 4.0 ต้น
2 5
ต่อกอ (ภาพที่ 15b) นอกจากนี้ เมื่อประเมินผลผลิต พบว่า การใช้ปุ๋ยอัตรา 9 กิโลกรัม P O ต่อไร่ ส่งผลให้ได้ผล
2 5
ผลิตน้่าหนักสด และน้่าหนักแห้งสูงสุด 1,186 และ 154.14 กิโลกรัมต่อไร่ ในขณะที่ วิธีเกษตรกร ให้ผลผลิต
น้่าหนักสด และน้่าหนักแห้งต่่ากว่า 644 และ 82.05 กิโลกรัมต่อไร่ ตามล่าดับ (ภาพที่ 15c) และเมื่อเพิ่มปริมาณ

ปุ๋ยมากกว่า 9 กิโลกรัม P O ต่อไร่ ส่งผลให้ผลผลิตลดลงตามล่าดับ ซึ่งสอดคล้องกับลักษณะการเจริญเติบโต ที่
2 5
ได้รับอิทธิพลจากการถูกจ่ากัด ปริมาณดูดใช้แคลเซียมและโพแทสเซียมโดยอ้อม ทั้งนี้ แคลเซียมเป็นองค์ประกอบ

ของผนังเซลล์ สร้างความแข็งแรงให้แก่ต้นพืชและส่วนของราก หากต้นและรากไม่แข็งแรง จึงกระทบต่อการดูดน้่า

และธาตุอาหาร ส่วนโพแทสเซียมท่าหน้าที่ล่าเลียงแป้งและน้่าตาลไปสร้างผลผลิต (ยงยุทธ, 2552) การได้รับ
โพแทสเซียมไม่เพียงพอจึงลดผลผลิตโดยตรง ส่วนความเข้มข้นของสารเคอร์คูมินอยด์ พบว่า เมื่อความเข้มข้น

ฟอสฟอรัสในเหง้าเพิ่มขึ้นส่งผลให้ปริมาณสารเคอร์คูมินอยด์ลดลง (ภาพที่ 16) การใช้ปุ๋ยฟอสฟอรัสอัตราสูง 18

และ 22 กิโลกรัม P O ต่อไร่ กับวิธีเกษตรกร มีความเข้มข้นเคอร์คูมินอยด์สูงสุด ไม่แตกต่างกันทางสถิติ 13.67,
2 5
14.66 และ 14.53 เปอร์เซ็นต์ ตามล่าดับ (ภาพที่ 15d) ในขณะที่ การใช้ปุ๋ยอัตรา 4, 9 และ 13 กิโลกรัม P O
2 5
ต่อไร่ ส่งผลให้ปริมาณเคอร์คูมินอยด์ลดลง อยู่ในช่วงต่่า 7.88, 8.91 และ 9.44 เปอร์เซ็นต์ ตามล่าดับ (ภาพที่
15d) ทั้งนี้ อาจเนื่องจาก ต่ารับการทดลองดังกล่าว ลดความเครียดจากการขาดฟอสฟอรัสโดยตรง และชักน่าให้

ต้นขมิ้นชันดูดแมงกานีสน้อยลงจากอ่านาจปฏิปักษ์ของธาตุอาหารจากปุ๋ยที่ใส่ จึงลดสภาวะเครียดที่เกิดจากพิษ

แมงกานีส การผลิตสารเคอร์คูมินอยด์จึงลดลง อย่างไรก็ตาม เมื่อเพิ่มปุ๋ยฟอสฟอรัสมากกว่า 13 กิโลกรัม P O
2 5
ต่อไร่ สามารถชักน่าให้ได้สารเคอร์คูมินอยด์เพิ่มขึ้นอีกครั้ง อาจเป็นเพราะต้นขมิ้นชันเกิดสภาวะเครียดจากปัจจัย

อื่น เช่น การได้รับสังกะสีและทองแดงไม่เพียงพอ สอดคล้องกับ ความเข้มข้นสังกะสีและทองแดงในเหง้าขมิ้นชัน

ของต่ารับการทดลองที่ใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสอัตราสูง พบว่า มีการสะสมสังกะสีและทองแดงต่่ากว่าต่ารับการทดลองอื่น

อย่างเด่นชัด (ภาพที่ 11d) โดยทองแดงเป็นองค์ประกอบของเอนไซม์ที่ใช้ในการสังเคราะห์คลอโรฟิลล์ ส่วน