Page 18 - ศึกษาการใช้เชื้อราไตรโคเดอร์มา และปูนโดโลไมท์ต่อการควบคุมปริมาณเชื้อราไฟทอฟธอราของปุ๋ยหมักเปลือกทุเรียน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
7

6
ในอัตรา 20 กรัม ผสมน้ า 10 ลิตร พบว่ามีปริมาณเชื้อ 6.30 log no. ต่อกรัมวัสดุ (2x10 CFUต่อกรัม)
สามารถยับยั้งการเกิดโรคได้ (อภิรดี, 2560) จากการศึกษาของวาริน และคณะ (2550) พบว่าเมื่อน าเชื้อรา
Trichoderma harzianum ทุกสายพันธุ์มาขยายและเพิ่มปริมาณบนปลายข้าวสุกก่อนน าสปอร์แขวนลอยของ
10
เชื้อรา Trichoderma harzianum ที่เตรียมได้ ปริมาณเชื้อ 10 log no. ต่อมิลลิลิตร (1x10 สปอร์ต่อ
มิลลิลิตร) มาผสมกับน้ าสะอาดในอัตรา 1:100 โดยปริมาตรก่อนน าไปพ่นในแปลงทุเรียนของเกษตรกรที่
ต าบลสระแก้ว อ าเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยท าการพ่นปริมาตร 400 ลิตรต่อทุเรียนต้นโต
จ านวน 20 ต้น พ่นทุกเดือนเป็นระยะเวลา 4 เดือน เมื่อตรวจนับปริมาณเชื้อรา Trichoderma harzianum
ทั้งในดินและบนใบของทุเรียนพบจ านวนเชื้อราไตรโคเดอร์มาเพิ่มขึ้นทุกเดือน และเมื่อตรวจสอบปริมาณเชื้อรา

Phytophthora palmivora ในดินปลูกทุเรียน พบว่า มีปริมาณลดลงตามปริมาณของเชื้อราไตรโครเดอร์มา
ที่เพิ่มขึ้น แสดงให้เห็นว่าการใช้เชื้อรา Trichoderma harzianum สามารถควบคุมโรคเน่าระดับดิน (damping-
off) ได้ดี และมีคุณสมบัติในการก าจัดและยับยั้งเชื้อสาเหตุโรคพืชหลายชนิด รวมทั้งยังส่งเสริมการเจริญเติบโต

ของพืชด้วย

2. เชื้อราไฟทอฟธอรา เป็นราในกลุ่ม โอโอไมซีส พบทั้งที่อยู่ในน้ าและในดินมีลักษณะเป็นเส้นใยสีขาว
เป็นสาเหตุของโรคพืชเศรษฐกิจที่ส าคัญหลายชนิด ทั้งระยะกล้าและระยะไม้ใหญ่ โดยเฉพาะทุเรียน

ซึ่งก่อให้เกิดผลกระทบต่อผลผลิต
2.1. เชื้อราไฟทอฟธอราในทุเรียน
เชื้อรา Phytophthora palmivora เป็นเชื้อที่ก่อให้เกิดโรคโคนเน่าและผลเน่าของทุเรียนในดิน
โดยจะอาศัยอยู่บนเศษซากพืชที่เคยเป็นโรค เศษอินทรียวัตถุในดินหรือบนพืชอาศัยบางชนิด สามารถด ารงชีวิต

อยู่ข้ามฤดู ถ้าอยู่ในดินจะสร้างเส้นใยผนังหนารูปร่างกลมเรียกว่า chlamydospore มีการสืบพันธุ์แบบอาศัย
เพศโดยเพศเมียจะสร้าง oogonium เพศผู้สร้าง antheridium เกิดสปอร์ผนังหนาเรียก oospore สปอร์ทั้ง 2
ชนิดมีความคงทนต่อสภาพแห้งแล้งได้ดี เมื่อสภาพแวดล้อมเหมาะสมจะงอกเจริญเป็นเส้นใยสร้าง
sporangium เมื่อมีความชื้นสูงจะปล่อย zoospore เข้าท าลายรากพืช ซึ่งในฤดูฝนมีความชื้นสูงเชื้อโรคตาม

ผิวดินจะผลิตสปอร์และสามารถแพร่กระจายโดยอาศัยลม และความชื้นไปตกตามยอดใบและส่วนต่างๆ ของ
ทุเรียนเกิดการลุกลามของโรคท าให้ทุเรียนแสดงอาการต้นโทรมอ่อนแอต่อการเข้าท าลายของเชื้อสาเหตุโรค
ไม่ตอบสนองต่อปุ๋ย ยอดไหม้แห้ง มีอาการล าต้นหรือรากเน่า แฉะฉ่ าน้ าจนเปลือกล่อน ระบบรากเสียไม่มี

รากฝอย (ธรรมศักดิ์, 2532) นอกจากนั้น กลุ่มเชื้อรา Phytophthora palmivora ยังสามารถเข้าท าลายพืช
เศรษฐกิจได้หลายชนิด เช่น ไม้เนื้อแข็ง ยางพารา มะละกอ อะโวกาโด โกโก้ ทุเรียน พริกไทย กระเจี๊ยบ ละหุ่ง
ปาล์ม (Suzui et al., 1976) สอดคล้องกับการรายงานของอุดม (2532) พบว่าเชื้อรา Phytophthora
palmivora เป็นสาเหตุโรครากเน่าโคนเน่าของทุเรียน
2.2. การยับยั้งและป้องกันเชื้อราไฟทอฟธอราในทุเรียน

เชื้อราไฟทอฟธอรานี้เป็นพวกเชื้อราในดินและก่อเกิดโรคที่รากท าให้ยากแก่การปูองกันก าจัด
การใช้พันธุ์ทุเรียนที่อ่อนแอเป็นอีกสาเหตุหนึ่งของการเข้าท าลายของเชื้อรา และความรุนแรงของโรคเพิ่มขึ้น