Page 50 - ปุ๋ยอินทรีย์และการใช้ประโยชน์ในประเทศไทย
P. 50
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
39
8.3 การบุกเบิกพื้นที่ตัดไม้ท่าลายป่าตลอดเวลาท่าให้อินทรียวัตถุในธรรมชาติลดน้อยลงไปเรื่อยๆ
8.4 ขาดมาตรการอนุรักษ์ดินและน้่าที่เหมาะสม ท่าให้อินทรียวัตถุถูกน้่าชะล้างลงสู่แม่น้่าล่าคลอง
ตลอดเวลา
8.5 สภาพดินของแต่ละท้องที่ ดินที่เป็นดินทรายเมื่อขาดอินทรียวัตถุดินไม่สามารถเกาะตัวกันได้ท่า
ให้น้่าและปุ๋ยสูญหายไปจากดินอย่างรวดเร็ว ส่วนดินเหนียวหากขาดอินทรียวัตถุดินจะแน่นทึบน้่าไม่สามารถ
ซึมผ่านไปได้ แร่ธาตุอาหารของพืชจึงถูกน้่าพัดพาไป เป็นต้น (อรรถและคณะ, 2548)
9. หลักการเพิ่มอินทรียวัตถุในดิน
หลักการเพิ่มอินทรียวัตถุในดินมี 3 วิธี คือ
9.1 ใส่ปุ๋ยอินทรีย์ เช่น ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกวิธีนี้สามารถก่าหนดอัตราการใส่ได้
9.2 การปลูกพืชปุ๋ยสด เช่น ถั่วพร้า ถั่วพุ่ม ปอเทือง และโสนอัฟริกัน เพื่อท่าการสับกลบเป็นปุ๋ยพืช
สด วิธีนี้ไม่สามารถก่าหนดอัตราได้เพราะปริมาณของชีวมวลที่ได้แต่ละครั้งขึ้นอยู่กับชนิดของพืชและอายุพืช
ปุ๋ยสด
9.3 การไถกลบเศษพืช เช่น การไถกลบตอซังข้าว ข้าวโพด หรือวัชพืช วิธีนี้ไม่สามารถก่าหนดอัตรา
ได้เพราะปริมาณชีวมวลของเศษพืชที่ไถกลบแต่ละครั้งขึ้นอยู่กับชนิดของพืชที่ปลูก ความมากน้อยของส่วนที่
ตกค้างในแปลงหลังเก็บเกี่ยวการใส่ปุ๋ยอินทรีย์ในดิน
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มอินทรียวัตถุในดินให้สูงขึ้นหากปริมาณที่มีอยู่เดิมไม่สูงพอ โดยพยายาม
เพิ่มขึ้นประมาณปีละ 0.5 เปอร์เซ็นต์ จนได้ไม่น้อยกว่า 2.5 เปอร์เซ็นต์ แต่ถ้าสามารถเพิ่มได้ถึง 3.0
เปอร์เซ็นต์จะมีความเหมาะสมอย่างยิ่ง โดยควรใส่ปุ๋ยอินทรีย์ทุกปีเพื่อชดเชยส่วนที่สลายไปในช่วงเวลาที่ผ่าน
มา ถ้ารักษาอินทรียวัตถุในดินระดับนี้ไว้อย่างต่อเนื่องก็นับได้ว่าปรับปรุงดินจนมีศักยภาพสูง ส่วนระดับธาตุ
อาหารที่ปลดปล่อยออกมาว่าเพียงพอกับพืชที่ปลูกหรือไม่ ควรท่าการวิเคราะห์ระดับธาตุอาหารที่เป็น
ประโยชน์ในดิน ประกอบด้วยธาตุหลัก ธาตุรองและจุลธาตุ เพื่อน่าผลที่ได้มาวิเคราะห์ความเชื่อมั่นว่า
เพียงพอกับพืชที่ปลูกอย่างแท้จริง ก่อนการเพิ่มอินทรียวัตถุในดินควรท่าการประเมินระดับอินทรียวัตถุในดิน
ซึ่งระดับเกณฑ์มาตรฐานอินทรียวัตถุในดิน ดังตารางที่ 2.5 แล้วจึงก่าหนดเป้าหมายการเพิ่มและจัดหาปุ๋ย
อินทรีย์ มี 2 ขั้นตอน ดังนี้
1) การวิเคราะห์ปริมาณอินทรียวัตถุในดิน
อินทรียวัตถุในดิน คือ ส่วนที่เป็นอินทรียสารในดิน ซึ่งประกอบด้วย เศษซากพืชหรือสัตว์ที่ผ่าน
การย่อยสลายไปแล้ว เซลล์และเนื้อเยื่อของจุลินทรีย์และอินทรียสารต่างๆ ซึ่งจุลินทรีย์สังเคราะห์ขึ้น ในการ
วิเคราะห์ปริมาณอินทรียวัตถุในดินที่มีในดินบน (0 – 15 เซนติเมตร) ในพื้นที่ 1 ไร่ ต้องทราบค่าความ
หนาแน่นรวมของดินและค่าปริมาณอินทรียวัตถุในดินโดยได้จากเก็บตัวอย่างของดินบนในพื้นที่เป้าหมายและ
ส่งวิเคราะห์หาปริมาณอินทรียวัตถุ