Page 49 - ปุ๋ยอินทรีย์และการใช้ประโยชน์ในประเทศไทย
P. 49
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
38
7. อิทธิพลของอินทรียวัตถุที่มีต่อสมบัติทางชีวภาพของดิน
7.1 เป็นการเพิ่มแหล่งธาตุอาหารของจุลินทรีย์ในดิน
โดยปกติดินที่ใช้ในการเพาะปลูกทั่วไปมีอินทรียวัตถุอยู่จ่ากัดไม่เพียงพอกับความต้องการของ
จุลินทรีย์ในดิน การใส่อินทรียวัตถุลงในดินจึงมีผลท่าให้ปริมาณและกิจกรรมจุลินทรีย์เพิ่มมากขึ้น เพราะ
อินทรียวัตถุเป็นแหล่งอาหารและแหล่งพลังงานที่ส่าคัญของจุลินทรีย์ โดยเฉพาะพวก heterotroph ได้แก่
แบคทีเรีย เชื้อรา และแอคติโนมัยซิส ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ประเภทที่มีปริมาณมากที่สุดในดินและมีบทบาทส่าคัญ
ในการย่อยสลายสารอินทรีย์จ่าพวกซากพืชและซากสัตว์ โดยเฉพาะกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการ
เปลี่ยนแปลงธาตุอาหารในดิน เช่น การตรึงไนโตรเจน denitrification การเกิดก๊าซมีเทน รวมถึงกิจกรรม
ของจุลินทรีย์ไมโคไรซาที่บริเวณรากพืช นอกจากนี้การเจริญของเชื้อจุลินทรีย์ท่าให้เกิดกรดอินทรีย์หลาย
ชนิด ซึ่งกรดอินทรีย์บางชนิดมีผลต่อการปลดปล่อยและเปลี่ยนแปลงธาตุอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อพืชอีกที
หนึ่ง (คณาจารย์ภาควิชาปฐพีวิทยา, 2541; ส่านักเทคโนโลยีชีวภาพทางดิน, 2551)
7.2 ทําให้สภาพแวดล้อมในดินเหมาะสมต่อการเจริญเติบโตและกิจกรรมของจุลินทรีย์ที่เป็น
ประโยชน์ในดิน
เนื่องจากอินทรียวัตถุมีผลต่อสมบัติทางกายภาพและเคมีดิน ได้แก่ สภาพการระบายอากาศ
ความชื้น อุณหภูมิ ความเป็นกรดเป็นด่างและความจุแลกเปลี่ยนประจุในดิน ที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโต
และกิจกรรมของจุลินทรีย์ในดิน ท่าให้ปริมาณและกิจกรรมจุลินทรีย์ในดินเพิ่มมากขึ้น (คณาจารย์ภาควิชา
ปฐพีวิทยา, 2541)
7.3 ช่วยควบคุมโรคพืชบางชนิดในดิน
เนื่องจากอินทรียวัตถุที่ใส่ลงไปในดินมีผลท่าให้ปริมาณและกิจกรรมจุลินทรีย์ในดินเพิ่มมากขึ้น
โดยที่เชื้อจุลินทรีย์ในดินที่เพิ่มขึ้นเหล่านี้จะมีบทบาทส่าคัญต่อการควบคุมปริมาณและก่าจัดของเชื้อจุลินทรีย์
ก่อให้เกิดโรคได้ เช่น สารปฏิชีวนะที่ขับออกมาจากเชื้อจุลินทรีย์บางชนิด การเกิดการแข่งขันกันระหว่าง
จุลินทรีย์ดินกับจุลินทรีย์ก่อเกิดโรคพืชและการที่เชื้อจุลินทรีย์ที่เป็นศัตรูกับเชื้อโรคพืช เช่น เชื้อรา
Trichodermaviride มีความสามารถเข้าท่าลายผนังเซลล์ของสปอร์และเส้นใยของ เชื้อรา
Helminthosporiumsativum ซึ่งเป็นสาเหตุโรคใบไหม้ของข้าวสาลี และการที่เชื้อแอคติโนมัยซิสพวก
Streptomyces sp. บางชนิด สามารถสร้างสารปฏิชีวนะท่าลายเชื้อรา Collectotrichum sp. ซึ่งท่าให้เกิด
โรคแอนแทรคโนสของพริก (ส่านักเทคโนโลยีชีวภาพทางดิน, 2551)
8. สาเหตุที่จําเป็นต้องใส่อินทรียวัตถุลงในดิน
เพราะดินที่เหมาะสมในการปลูกพืชจะต้องมีองค์ประกอบต่างๆ คือ แร่ธาตุ 45 เปอร์เซ็นต์ อากาศ
25เปอร์เซ็นต์ น้่า 25 เปอร์เซ็นต์ และอินทรียวัตถุ 5เปอร์เซ็นต์แต่การเสื่อมคุณภาพของทรัพยากรดินของ
ประเทศไทยจนท่าให้พืชที่ปลูกไม่สามารถเจริญเติบโตได้ดีและได้ผลผลิตในปริมาณต่่าซึ่งมีผลมาจากปริมาณ
อินทรียวัตถุในดินลดลงอยู่ในระดับต่่าถึงต่่ามาก เนื่องจาก
8.1 ประเทศไทยอยู่ในเขตร้อนและมีลมมรสุมฝนตกชุก ท่าให้จุลินทรีย์ย่อยสลายอินทรียวัตถุได้ง่าย
8.2 เกษตรกรใช้พื้นที่ท่าเกษตรติดต่อกันมาเป็นระยะเวลานานโดยไม่มีการเพิ่มอินทรียวัตถุให้แก่ดิน
