Page 100 - ผลสัมฤทธิ์ของการบูรณาการงานในพื้นที่เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำเข็ก อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
69

(1.2) การปลูกหญ้าแฝกอนุรักษ์ดินและน้ านอกพื้นที่การเกษตรโดยปลูก
เป็นแถวเดี่ยวขวางความลาดชันของพื้นที่เป็นช่วงๆเพื่อเป็นก าแพงชะลอความเร็วและดักตะกอนดิน
ไม่ให้ไหลลงสู่พื้นที่ตอนล่างพื้นที่เหล่านี้ได้แก่พื้นที่ป่าไม้พื้นที่ปลูกป่าล าธารคลองแม่น้ าอ่างเก็บน้ าและ

ถนน
(2) การใช้ประโยชน์หญ้าแฝกในการปรับปรุงบ ารุงดินการปลูกหญ้าแฝกมีบทบาท
ส าคัญในการปรับปรุงบ ารุงดินทั้งทางตรงและทางอ้อมโดยเฉพาะอย่างยิ่งทั้งใบและรากหญ้าแฝกเมื่อ
ย่อยสลายสามารถปลดปล่อยธาตุอาหารหลักและธาตุอาหารรองแก่ดินรากหญ้าแฝกช่วยให้ดินร่วนซุย

เนื่องจากรากหญ้าแฝกหยั่งลึกลงดินมีการดูดธาตุอาหารจากดินล่างขึ้นมาหมุนเวียนและมีจุลินทรีย์ที่
เป็นประโยชน์หลายชนิดอาศัยบริเวณรากหญ้าแฝกเมื่อรากหญ้าแฝกตายลงเกิดช่องว่างส าหรับน้ า
และอากาศถ่ายเทได้สะดวกเป็นสภาพที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืชหรือช่วยให้ปุ๋ยที่ใส่ลงดิน
ซึมลงดินได้มากขึ้น

(3) การใช้ประโยชน์หญ้าแฝกในการรักษาและฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม คุณสมบัติหญ้าแฝก
ที่มีล าต้นตั้งตรงระบบรากลึก ชอนไชในดินได้ดีปรับตัวและเจริญเติบโตในสภาพดินและสภาพอากาศ
ในช่วงกว้างสามารถช่วยดูดซับสารต่างๆ ได้ดี

3.5 การปรับปรุงบ ารุงดิน
การปรับปรุงบ ารุงดินที่มีความสามารถในการให้ผลผลิตพืชสูงจะต้องมีการปฏิบัติพรอมๆกัน
ไปกับการอนุรักษ์ดินหรือควบคุมการสูญเสียเนื้อดินออกไปจากแปลงปลูก หลักการในประเด็นนี้นับว่า
เป็นมาตรการที่ส าคัญมาก ในทางปฏิบัติวิธีการปรับปรุงบ ารุงดินให้ดีขึ้นพรอมๆ กันไปกับการป้องกัน

เสื่อมโทรมของดิน (กรมพัฒนาที่ดิน, 2548)
3.5.1 ความอุดมสมบูรณ์ของดินส าหรับเพาะปลูกพืช
1) ความอุดมสมบูรณ์ของดิน

ความอุดมสมบูรณ์ของดินเป็นสภาพความเหมาะสมของดินที่จะใช้ปลูกพืชชนิดหนึ่ง
ชนิดใดให้เจริญเติบโตและให้ผลผลิตได้ดี พืชต่างชนิดกันอาจจะต้องการความอุดมสมบูรณ์ของดิน
ต่างกัน ความอุดมสมบูรณ์ของดินถูกก าหนดจากเกณฑ์ต่างๆ ดังต่อไปนี้
(1) ความสามารถที่จะปลดปล่อยธาตุอาหารที่จ าเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืชได้

สูง
(2) คุณสมบัติทางกายภาพต่าง ๆ ของดินเหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืช
(3) การมีหรือไม่มีสารประกอบอินทรีย์และอนินทรีย์ที่จะเป็นพิษต่อพืช
ส าหรับธาตุที่มีความส าคัญต่อกระบวนการทางชีววิทยาของพืชมีอยู่ทั้งหมด 13 ธาตุ

โดยมีที่มาต่างๆ กัน 3 แหล่งคือ จากอากาศ น้ า และองค์ประกอบของดินเอง ในจ านวนนี้จะเป็นธาตุ
อาหารที่จ าเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืชโดยตรง (Essential element) นั่นคือจ าเป็นต่อการ
เจริญเติบโตและพัฒนาการของพืช พืชต้องการใช้ธาตุนั้นในลักษณะเฉพาะเจาะจง ธาตุอื่นใช้แทน
ไม่ได้ เช่น เป็นธาตุมีหน้าที่เฉพาะอย่างในกระบวนการทางสรีรวิทยา มีอยู่เพียง 16 ธาตุ คือ คาร์บอน

ไฮโดรเจน ออกซิเจน ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม แคลเซียม แมกนีเซียม ก ามะถัน เหล็ก
แมงกานีส สังกะสี ทองแดง โบรอน โมลิบดินัม และคลอรีน