Page 164 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน

159

13. การพัฒนาระบบเกษตรยั่งยืนในเขตพัฒนาที่ดิน

13.1. การพัฒนาอยางยั่งยืน

การพัฒนาอยางยั่งยืน (Sustainable development) คือการพัฒนาที่สนองความตองการของคนใน

รุนปจจุบัน โดยที่จะตองไมใหกระทบตอความสามารถของคนในรุนอนาคต ในการสนองความตองการของ
ตนเอง หรือไมทําใหคนในรุนอนาคตจําตองยอมรอมชอม เพื่อลดความตองการของตนลง ซึ่ง

คณะกรรมาธิการโลกวาดวยสิ่งแวดลอมและการพัฒนา (World Commission on Environment and

Development) ไดใหความหมายไว และเปนคําจํากัดความที่ยอมรับกันทั่วโลก (meet the needs of the present
generation without compromising the ability of future generations to meet their own needs) การพัฒนา

อยางยั่งยืนเปนการพัฒนาที่มุงเนนการสรางความสมดุลระหวางองคประกอบทั้ง 4 ดาน ไดแก

(1) การพัฒนา อนุรักษ และฟนฟูระบบนิเวศ
(2) การพัฒนาเศรษฐกิจ

(3) การพัฒนาและการอนุรักษทางสังคมและวัฒนธรรม และ

(4) การพัฒนาทางการเมือง โดยการพัฒนาทุกดานลวนแลวแตมีความสัมพันธและเกี่ยวเนื่องกัน

13.2. ระบบเกษตรกรรมยั่งยืน

ในชวงเริ่มตนของการพัฒนาเกษตรกรรมยั่งยืนในประเทศไทย ไดใชคําวา “เกษตรกรรม
ทางเลือก” ซึ่งเปนคําที่สื่อความหมายถึงการปฏิเสธระบบเกษตรกรรมแผนใหมหรือเกษตรกระแสหลัก

ปจจุบันไดเรียกชื่อกันใหมวา “เกษตรกรรมยั่งยืน” ความหมายของเกษตรกรรมทางเลือก จึงมีความหมาย

เชนเดียวกับเกษตรกรรมยั่งยืน นอกจากนี้ อาจคําเรียกอยางอื่นอีก เชน เกษตรกรรมเชิงนิเวศ เกษตรกรรมเชิง

ระบบ เปนตน

13.2.1. เกษตรกรรมทางเลือก หมายถึงการผลิตทางการเกษตรและวิถีการดําเนินชีวิตของเกษตรกร
ที่เอื้ออํานวยตอการฟนฟู และดํารงรักษาไวซึ่งความสมดุลของระบบนิเวศและสภาพแวดลอม โดยมี

ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจสังคมที่เปนธรรม สงเสริมการพัฒนาคุณภาพชีวิตของเกษตรกรและผูบริโภค

รวมทั้งพัฒนาสถาบันทางสังคมของชุมชนทองถิ่น ทั้งนี้เพื่อความผาสุกและความอยูรอดของมวลมนุษยชาติ
โดยรวม

13.2.2. เกษตรกรรมยั่งยืน หมายถึงแบบแผนของเกษตรกรรมที่รักษาความอุดมสมบูรณของดิน น้ํา

และความหลากหลายทางชีวภาพใหดํารงอยูอยางยั่งยืน ควบคูไปกับการรักษาระดับของการผลิตในปริมาณ
และคุณภาพที่เพียงพอตอความตองการพื้นฐานของเกษตรกรและผูบริโภค ทั้งนี้เพื่อความมั่นคงของ

เกษตรกร ชุมชนและสังคมโดยรวม

13.2.3. เกษตรยั่งยืน (Sustainable agriculture) หมายถึงระบบการทําการเกษตรที่ใหความสําคัญกับ

ระบบนิเวศ โดยจะตองชวยฟนฟูและอนุรักษทรัพยากรในไรนาและสิ่งแวดลอม ลดการพึ่งพาปจจัยการผลิต