Page 162 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน
P. 162
157
- ปลูกพืชตระกูลหญาที่มีระบบรากลึกและมีรากจํานวนมาก เชน การปลูกหญาแฝก
เพื่อใหรากชอนไชลงไปในดิน ทําใหเกิดชองวางในดินจํานวนมาก
12.8. ดินปนเปอน
ดินปนเปอน หมายถึง การที่สารเปนพิษในรูปตางๆ ถูกผสมลงในดินธรรมชาติ การปนเปอนนี้
อาจเกิดจากความตั้งใจหรือไมตั้งใจ หรือเกิดจากธรรมชาติ แตทําใหที่ดินนั้นเกิดความเสื่อมโทรม มีปญหาตอ
การใชประโยชนทางการเกษตร หรือมีผลกระทบตอความปลอดภัยของมนุษยและสัตว หรือตองการ
ปรับปรุงที่ดินนั้นใหคืนสูสภาพเดิม
จากพระราชบัญญัติพัฒนาที่ดิน พ.ศ. 2551 มาตรา 14 บัญญัติวา “ในกรณีที่ปรากฏวาพื้นที่ใดมี
การใชหรือทําใหเกิดการปนเปอนของสารเคมีหรือวัตถุอื่นใดที่จะทําใหที่ดินเกิดความเสื่อมโทรมตอการใช
ประโยชนทางการเกษตร ใหรัฐมนตรีโดยคําแนะนําของคณะกรรมการพัฒนาที่ดิน มีอํานาจประกาศในราช
กิจจานุเบกษาควบคุมการใชที่ดินบริเวณนั้นและใหมีแผนที่แนบทายประกาศดวย แผนที่ดังกลาวใหถือเปน
สวนหนึ่งแหงประกาศ กรณีมีการปนเปอนเกิดขึ้น ใหผูกระทําการปนเปอนดําเนินการปรับปรุงที่ดินใหคืนสู
สภาพเดิมหรือชดเชยคาเสียหายใหแกรัฐหรือผูที่ไดรับความเสียหาย” เชน การปลอยน้ําเสียจากโรงงานลงสู
พื้นที่ทําการเกษตร หรือการทํากิจกรรมใดๆ ที่ทําใหพื้นที่เกษตรกรรมมีความเค็มเพิ่มขึ้นและมีผลกระทบตอ
พืชที่ปลูก การทําใหพื้นที่เพาะปลูกปนเปอนดวยสารเคมีหรือโลหะหนักแลวมีผลกระทบตอสุขภาพ อนามัย
ของประชาชน เปนตน
12.8.1. สาเหตุการปนเปอนของดิน
(1) เกิดตามธรรมชาติ จากวัตถุตนกําเนิดดิน
(2) เกิดจากกิจกรรมของมนุษย ไดแก
- การทําเหมืองแร การบด การทําใหแรเขมขนขึ้น การทิ้งหางแร การจัดการที่ไม
เหมาะสมยอมทําใหโลหะหนักปนเปอนในพื้นที่เกษตรกรรม
- การถลุงแรและเถาลอย โลหะหนักสวนใหญในอากาศมาจากโรงไฟฟา โรงถลุงโลหะ
และโรงงานที่ใชสารเคมี การเผาไหมถานหิน กิจกรรมยอยอื่นๆ เชน โรงงานแบตเตอรี่ โรงงานทําหลอด
ฟลูออเรสเซนต เปนตน
(3) การใชปุยและสารเคมีทางการเกษตร มีสิ่งปนเปอนที่เปนโลหะหนักธาตุตางๆ เชน สารหนู
แคดเมียม ทองแดง และสังกะสี
(4) การใชน้ําเสียในระบบชลประทาน โรงงานอุตสาหกรรมปลอยน้ําเสียลงสูแมน้ําลําคลอง แลว
มีการใชน้ํานั้นเพื่อการชลประทาน กิจกรรมเชนนี้เปนอีกทางหนึ่งที่ทําใหเกิดการปนเปอนของโลหะหนัก
หรือสารพิษอื่น ๆ ในดิน
(5) การใชกากตะกอนน้ําเสีย การใชกากตะกอนน้ําเสียในปริมาณมากๆ ยอมทําใหเกิดการ
ปนเปอนของโลหะหนักโดยเฉพาะทองแดง