Page 136 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน

131

ความสําคัญของการปลูกพืชในพื้นที่เฉพาะหลุม การปลูกพืชในพื้นที่เฉพาะหลุมเปนการจัดปลูก

พืชตามหลักอนุรักษดินและน้ําอีกวิธีหนึ่ง ซึ่งเปนวิธีการเกษตรกรรมแผนใหมที่ใชกับบริเวณพื้นที่ที่มีความ
ลาดชัน โดยที่การปลูกพืชวิธีธรรมดาบนพื้นราบไมสามารถนําไปใชปฏิบัติได เพราะเปนการเสี่ยงตอการชะ

ลางพังทลายของดินอยางรุนแรง

อนึ่ง การเกษตรในพื้นที่สูงชันนั้น ถาใชวิธีปฏิบัติธรรมดายอมไมประสบผลสําเร็จ ประกอบกับ

เกษตรกรยังนิยมปลูกพืชแบบทําไรเลื่อนลอย มีการยายพื้นที่ปลูกอยูเรื่อยๆ เปนสาเหตุทําใหเกิดการชะลาง
พังทลายของดินอยางตอเนื่อง ดังนั้น การใชประโยชนสภาพที่สูงชันเพื่อการเกษตรนั้น จําเปนตองมี

มาตรการในการจัดปลูกพืชที่เหมาะสม พรอมทั้งใชมาตรการที่ดีอื่นๆ เขาชวยจึงจะสามารถทําใหการใช

ประโยชนบนพื้นที่ดังกลาวประสบผลสําเร็จ การปลูกพืชในพื้นที่เฉพาะหลุมเปนวิธีการใชไดผลดี และมี
ประโยชนตอการเกษตรบนพื้นที่ลาดชันสูง ดังนี้

(1) ชวยลดการชะลางพังทลายของดินอยางมีประสิทธิภาพเทาๆ กับการปลูกพืชบนขั้นบันไดดิน

เพราะพื้นที่เฉพาะหลุมชวยลดปริมาณการไหลยาของน้ําฝนใหไหลซึมลงดินอยางชาๆ

(2) เพิ่มประสิทธิภาพในการสงวนน้ําไวในดิน จากการดูดซับน้ําฝนและน้ําที่ไหลบาผานผิวดินให
ซึมลึกลงในดิน บางสวนจะถูกดูดซับไวบริเวณรากพืชและชั้นดินบน

(3) ชวยทําใหการใชปุยเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ เพราะบริเวณหลุมที่ปรับปลูกพืชมีลักษณะพื้น

ราบ ปุยมีโอกาสถูกพัดพาโดยน้ําไหลบานอยลง
(4) พื้นที่เฉพาะหลุมทําหนาที่เปนบอดักตะกอนธาตุอาหารตางๆและอินทรียวัตถุ ที่ถูกพัดพามาจาก

พื้นที่ตอนบน ทําใหดินบริเวณพื้นที่เฉพาะหลุมมีความอุดมสมบูรณเพิ่มขึ้นอยูเสมอ

(5) การปลูกพืชในพื้นที่เฉพาะหลุมสามารถปลูกในพื้นที่เฉพาะจุดที่เหมาะสมได ไมตองการพื้นที่
กวางใหญ และการปลูกไมจําเปนตองจัดปลูกเปนแถวเปนแนวตลอดอยางสม่ําเสมอกัน เชนในกรณีที่พื้นที่มี

หินโผลบางแหง หรือตอไมใหญขวางกั้น

(6) เสียคาใชจายในการดําเนินการถูกกวาการสรางขั้นบันไดดิน คาเตรียมดินปลูกและดูแลรักษา
ประหยัดไดดีกวามาก เหมาะสําหรับเกษตรกรที่มีทุนและแรงงานนอย

(7) การปลูกพืชสามารถทําไดกอน แลวคอยปรับพื้นที่เฉพาะที่หลังการปรับพื้นที่ดําเนินจากหลุม

เล็กๆทยอยกันไปกอน ตอไปจึงปรับใหกวางขึ้น ทําใหเกษตรกรมีโอกาสจัดแบงแรงงานไปปฏิบัติภารกิจ

อยางอื่นไดงายและสะดวกขึ้น
(8) การปลูกพืชในพื้นที่เฉพาะหลุมใหเปนไปตามแนวระดับหรือลดระดับเพียงเล็กนอยสามารถ

ดําเนินการปรับระดับพื้นที่ตอเนื่องกันจนกลายเปนขั้นบันไดดิน ชวยลดการชะลางพังทลายของดินบริเวณ

ขางเคียง

11.2.11. การคลุมดิน (Mulching) หมายถึงการคลุมดินดวยวัตถุตางๆ เพื่อการอนุรักษดินและน้ํา
วัตถุที่ใชสําหรับคลุมดินนั้นอาจเปนอินทรียวัตถุ เชน เศษพืช ซากพืช ขี้เลื้อยและมูลสัตว เปนตน หรืออาจ

เปนวัตถุที่สังเคราะหขึ้น เชน พลาสติก กระดาษ กระดาษอะลูมินั่ม เปนตน หรือการไถพรวนดิน ที่ทําใหผิว