Page 141 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน
P. 141
136
12. การจัดการดินปญหาในเขตพัฒนาที่ดิน
ดินปญหา หมายถึง ดินที่มีสมบัติไมเหมาะสมหรือเหมาะสมนอยสําหรับการเพาะปลูกพืช ถานําดิน
นั้นมาใชประโยชนจะไมสามารถใหผลผลิตหรือใหผลผลิตต่ํา นอกจากนี้ยังรวมไปถึงที่ดินที่มีขอจํากัดตอ
การใชประโยชน ซึ่งเมื่อนําไปใชแลวจะเกิดผลกระทบตอระบบนิเวศอยางรุนแรง
ดินปญหาหลักของประเทศไทย มีเนื้อที่ 171,595,474 ไร ประกอบดวย ปญหาดินเปรี้ยวจัด มีเนื้อที่
6,239,361ไร ปญหาดินอินทรีย มีเนื้อที่ 260,109 ไร ปญหาดินเค็ม มีเนื้อที่ 11,506,484 ไร ปญหาดินทราย มี
เนื้อที่ 12,544,293 ไร ปญหาดินตื้น มีเนื้อที่ 46,090,109 ไร และปญหาพื้นที่สูงชันหรือพื้นที่ภูเขา มีเนื้อที่
94,955,118 ไร นอกจากนี้ยังมีปญหาดินกรด มีเนื้อที่ 95,410,051 ไร และปญหาดินดานที่เกิดจากการใชที่ดิน
อยางไมเหมาะสม ที่พบกระจัดกระจายในพื้นที่ปลูกพืชไรและเครื่องจักรกลขนาดใหญ
12.1. ดินเปรี้ยวจัดหรือดินกรดกํามะถัน
ดินเปรี้ยวจัดหรือดินกรดกํามะถัน หมายถึง ดินที่อาจมี กําลังมีหรือมีกรดกํามะถันเกิดขึ้นในดิน ทํา
ใหดินนั้นเปนกรดจัดมากหรือเปนกรดรุนแรงมาก สงผลกระทบตอการปลูกพืช พบในบริเวณที่ราบลุม
ชายฝงทะเลที่มีหรือเคยมีน้ําทะเลหรือมีน้ํากรอยทวมถึงในอดีต ประกอบดวย พื้นที่ดินเปรี้ยวจัดของภาค
กลางตอนใต ภาคใตและภาคตะวันออก มีเนื้อที่รวมประมาณ 6,239,361 ไร ตามตารางที่ 13
12.1.1. ประเภทของดินเปรี้ยวจัด ดินเปรี้ยวจัดจัดแบงไดเปน 3 ประเภท คือ
(1) ดินเปรี้ยวจัดที่พบชั้นดินกรดกํามะถันตื้น พบชั้นดินที่มีสารสีเหลืองฟางขาว (Jarosite) หรือชั้น
ดินที่เปนกรดรุนแรงมากภายในความลึก 50 เซนติเมตรจากผิวดิน โดยทั่วไปชั้นดินบนมีคาความเปนกรดเปน
ดางของดิน (pH) ต่ํากวา 4.0 ไดแก กลุมชุดดินที่ 9 และ 10 มีเนื้อที่รวม 952,154ไร
(2) ดินเปรี้ยวจัดที่พบชั้นดินกรดกํามะถันลึกปานกลาง พบชั้นดินที่มีสารสีเหลืองฟางขาว หรือชั้นดิน
ที่เปนกรดรุนแรงมากในชวงความลึก 50-100 เซนติเมตรจากผิวดิน โดยทั่วไปชั้นดินบนมีคาความเปนกรด
เปนดางของดิน (pH) ประมาณ 4.0-4.5 ไดแก กลุมชุดดินที่ 11 และ 14 มีเนื้อที่รวม 2,519,256ไร
(3) ดินเปรี้ยวจัดที่พบชั้นดินกรดกํามะถันลึก พบชั้นดินที่มีสารสีเหลืองฟางขาว หรือชั้นดินที่เปนกรด
รุนแรงมากในชวงความลึก 100-150 เซนติเมตรจากผิวดิน โดยทั่วไปชั้นดินบนมีคาความเปนกรดเปนดาง
ของดิน (pH) ประมาณ 4.5-5.0 ไดแก กลุมชุดดินที่ 2 มีเนื้อที่รวม 2,767,911ไร
12.1.2. ปญหาของดินเปรี้ยวจัด ดินเปรี้ยวจัดเนื้อดินเปนดินเหนียวแข็งและแตกระแหงกวางและลึกที่
มีชั้นดินเปนกรดจัดมากถึงเปนกรดรุนแรงมาก มีคาความเปนกรดเปนดางของดินต่ํากวา 4.0 ทําใหขาดธาตุ
อาหารและขาดความสมดุลของธาตุอาหารพืช เกิดความเปนพิษจากเหล็กและอะลูมิเนียมที่ละลายออกมามาก
มีน้ําแชขังนาน การระบายน้ําไมดี และขาดแคลนแหลงน้ําจืด ทําใหพืชที่ปลูกแลวไมเจริญเติบโตหรือให
ผลผลิตต่ํามาก และจํากัดชนิดพืชที่นํามาใชปลูกในพื้นที่ดินเปรี้ยวจัด