Page 124 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน
P. 124
119
ชนิดที่เปนไมยืนตน ใชทําเฟอรนิเจอรและเผาถาน ไดอีกดวย ความสําคัญของการปลูกพืชคลุมดินที่มีตอการ
อนุรักษดินและน้ํา
(1) สกัดกั้นฝนและลดความแรงของเม็ดฝนที่จะตกกระทบผิวดินดวยรมใบและสวนตางๆ ของ
พืชคลุม ทําใหดินไดรับแรงกระแทกของเม็ดฝนนอยลง และไมสามารถทําใหอนุภาคดินแตกแยกออกจากัน
ได ดังนั้น ดินจึงไมถูกพัดพาไปที่อื่นได
(2) ลดความเร็วของน้ําที่ไหลบาบนผิวดิน และลดอํานาจการกัดเซาะของน้ําดวยสวนตางๆ ของพืช
คลุม
(3) รากของพืชคลุมดินชอนไช ทําใหดินแตกเปนกอนเล็กๆ และทําใหดินมีความพรุนมากขึ้น ซึ่ง
มีผลทําใหดินมีความรวนซุยมากขึ้น และรากของพืชคลุมจะชวยยึดเกาะอนุภาคดิน ซึ่งจะทําใหดินถูกชะลาง
พังทลายไดนอยลง
(4) ใบและสวนตางๆ ของพืชคลุมที่รวงหลนบนผิวดินจะเนาเปอย ผุพัง และสลายตัว ใหแรธาตุ
อาหารและอินทรียวัตถุแกดิน ทําใหดินอุดมสมบูรณยิ่งขึ้น
(5) กิจกรรมทางชีวภาพที่เกิดรวมกับการเจริญเติบโตของพืชคลุม ทําใหดินมีความพรุนมากขึ้น
(6) ชวยเก็บรักษาและสงวนความชื้นไวในดินไดมากและนานกวาแปลงที่ไมปลูกพืชคลุม
นอกจากนี้ยังชวยปองกันมิใหแสงแดดสองถึงพื้นดิน จึงชวยรักษาอุณหภูมิของพื้นที่ดินใหเหมาะสมแกการ
เจริญเติบโตของพืชหลัก
(7) รากของพืชคลุมตระกูลถั่วโดยจุลินทรียไรโซเบียมสามารถตรึงไนโตรเจนจากอากาศมาเก็บ
สะสมไวที่ปมของราก เมื่อพืชคลุมแหงตายธาตุอาหารไนโตรเจนก็จะเปนประโยชนกับพืชที่ปลูกตามมา เชน
ถั่วลาย สามารถตรึงไนโตรเจนได 100-200 กิโลกรัมตอเฮกตารตอป ถั่วคาโลโปโกเนียมได 150-200
กิโลกรัมตอเฮกตารตอป เปนตน
(8) พืชคลุมจะดูดธาตุอาหารพืชที่ถูกชะลางลงไปอยูในดินชั้นลึกๆ กลับขึ้นมาสูผิวดิน เพื่อใหพืช
ที่ปลูกเปนพืชหลักไดใชธาตุอาหารเหลานั้นได
(9) การคายน้ําของพืชคลุมจะทําใหดินนั้นแหง แตไมมีผลกระทบตอพืชหลักที่ปลูกมานาน
ลักษณะของพื้นที่ที่จําเปนตองปลูกพืชคลุมดิน มีขอพิจารณาดังนี้
(1) การปลูกพืชในพื้นที่ทําการเกษตร เพื่อจุดประสงคตองการพักดินและปรับปรุงบํารุงดิน
เนื่องจากปลูกพืชเศรษฐกิจติดตอกันเปนเวลานาน พืชคลุมที่ปลูกควรจะใชพืชตระกูลถั่ว เชน ถั่วพุม ถั่ว
เล็บมือนาง ถั่วเขียว ถั่วดํา ถั่วแปบ ถั่วเขียวเมล็ดดํา เปนตน ซึ่งในระหวางการปลูกพืชคลุมนั้น เจาของที่ดินยัง
ตองการรายไดจากพืชคลุมอยู
(2) การปลูกพืชในบริเวณที่ดินเสื่อมโทรม มีปญหาการชะลางพังทลายของดินและถูกทอดทิ้ง เมื่อ
ปลูกพืชเศรษฐกิจไมคุมคากับการลงทุน การปลูกพืชคลุมก็เพื่อที่จะดัดแปลงเปนทุงหญาเลี้ยงสัตว พืชคลุมที่
ใชปลูกมีทั้งตระกูลถั่วและตระกูลหญา เชน ถั่วเวอราโน ถั่วลาย ถั่วเซอราโตร หญาขน หญาซิกแนล หญา