Page 127 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน
P. 127
122
บํารุงดินตอไปได แตใหปริมาณน้ําหนักสดตอไรต่ํา ไมนิยมใชปลูกเปนปุยพืชสด ไดแก ถั่วเขียว ถั่วพุม ถั่วดํา
ถั่วลิสง ถั่วฝกยาว และถั่วแขก เปนตน
3) พืชตระกูลถั่วที่เปนพืชคลุม พืชพวกนี้สวนใหญมักมีการเจริญเติบโตแบบลําตนแผเลื้อย
ตามดิน หรือเถาเลื้อยพันตนไมอื่น มีปริมาณเถาและใบมาก โดยทั่วไปมีอายุขามป ถาทิ้งไวขามปใบจะรวง
หลนเปนปุยบํารุงดิน เหมาะสําหรับปลูกคลุมดิน การไถกลบเปนปุยพืชสดทําไดยากลําบาก เพราะเถาของลํา
ตนพืชจะเขาไปพันผาลไถแทรกเตอร ทําใหไถไมลงดิน ดินจึงกลบเศษพืชไมดี ถาไมมีความจําเปนมักจะ
เสี่ยงการไถกลบถั่วพวกนี้ทั้งหมด ไดแก ถั่วลาย พิวราเรีย คาโลโป ซีรูเลียม ไซราโตร และอัญชัญ พวกป
เดียว ไดแก ถั่วขอและไมยราบไรหนาม
4) พืชตระกูลถั่วไมพุมและไมยืนตน พืชพวกนี้มีการเจริญเติบโตคอนขางสูง กิ่งกานสาขามาก
ลักษณะเนื้อไมคอนขางแข็งถึงแข็งมาก นิยมปลูกเปนแถวถี่ชิตเปนไมบังลม และพืชปองกันการชะลาง
พังทลายดินบนพื้นที่ลาดชัน ไมเหมาะสําหรับไถกลบทั้งตนเปนปุยพืชสด แตการตัดเอากิ่งใบและยอดลงดิน
แลวสับกลบเปนปุยพืชสด ไดแก แคฝรั่ง กระถินยักษ คราม ถั่วมะแฮะ และขี้เหล็ก เปนตน
(2) พืชที่ไมใชพืชตระกูลถั่ว พืชจําพวกนี้บางครั้งสามารถทําการไถกลบเปนปุยพืชสดได สวน
ใหญสลายตัวใหอินทรียวัตถุแกดินชาๆ ทีละนอย และใหธาตุอาหารอื่นๆ นอยมาก เนื่องจากอินทรียวัตถุที่ได
มีการสลายตัวชา และใหปริมาณไนโตรเจนคอนขางนอย การปลูกพืชหลักตามหลังจึงไมเจริญงอกงาม
เทากับการใชพืชตระกูลถั่ว ไดแก หญาชนิดตางๆ ทั้งที่ปลูกเปนพืชคลุมดินปองกันการชะลางพังทลายและ
พืชอาหารสัตว
(3) พืชน้ํา (Hydrophytes) พืชจําพวกนี้อาศัยและเจริญเติบโตอยูในน้ําหรือลอยอยูบนผิวน้ํา บาง
ชนิดมีความสามารถในการตรึงไนโตรเจนจากอากาศใหปริมาณไนโตรเจน 5-6 กิโลกรัมตอไร ไดแก แหน
แดงโดยที่ซากของแหนแดงจะชวยเพิ่มอินทรียวัตถุใหแกดินในปริมาณสูง นอกจากนี้ยังมีพืชน้ําจําพวก
ผักตบชวาและจอก ที่สามารถนําซากขึ้นมาไถกลบเปนปุยพืชสด บํารุงดินไดดี
การจัดปลูกพืชปุยสด ถาจะใหบังเกิดผลดีดานการบํารุงดินเพิ่มผลผลิตของพืชหลักที่ปลูกตามหลัง
การสับกลบ มีหลักควรพิจารณา 3 ประการคือ
(1) ดิน ลักษณะของดินที่เหมาะสมตอการปลูกพืชตระกูลถั่ว ไมวาจะเปนการปลูกเพื่อเก็บเกี่ยว
ผลผลิตเมล็ด หรือปลูกเพื่อใชเปนปุยพืชสด ควรเปนดินที่ไดรับการปรับปรุงสภาพดีแลว อาทิ ดินเปนกรด
ควรใสปูนขาวลงไปลดความเปนกรดของดินเสียกอนจึงจะปลูกพืชปุยสด ถาดินเปนกรดจัดอาจใสปูนขาว
หนัก 1 ตันตอไรขึ้นไป ดินกรดปานกลางใสเพียง 500 กิโลกรัม – 1,000 กิโลกรัมตอไร ดินเปนกรดเล็กนอย
อาจจะไมใส หรือใสนอยกวา 500 กิโลกรัมตอไร ถาดินเปนพวกดินทรายสวนใหญมักจะขาดธาตุฟอสฟอรัส
และซัลเฟอร ควรใสปุยผสมสูตร ที่มีฟอสฟอรัสเปนองคประกอบอยูดวยในอัตรา 10-20 กิโลกรัมตอไร และ
ใสปูนยิปซั่ม กอนปลูก 10 วัน อัตรา 10 กิโลกรัมตอไร จะชวยใหพืชเจริญเติบโตเร็วและไดน้ําหนักสดสูง
(2) เวลาปลูก ฤดูกาลในการปลูกพืชปุยสดที่เหมาะสมที่สุด ควรจะเปนเวลาตอนตนฤดูฝน
ประมาณปลายเดือนเมษายน – ตนเดือนพฤษภาคม และอีกเวลาหนึ่งคือ ปลูกภายหลังการเก็บเกี่ยวพืชหลัก