Page 112 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน

107

4 ตันตอไร ขึ้นอยูกับชนิดของหญาสถานที่ และความลึกของดิน เมื่อรากพืชแหงตายลง ภายหลังการ

สลายตัวจะกลายเปนทอน้ําและอากาศในดิน ซึ่งชวยในการระบายน้ําฝนที่ไหลบาทวมเออผานผิวดินใหซึม
ลึกลงไปสูสวนลางของดินไดสะดวกขึ้น เปนการลดปริมาณน้ําที่ไหลบาบนผิวดิน ในกรณีที่มีการปลูกหญา

รวมกับถั่วบางชนิด จะเปนการปลูกในลักษณะคลุมดินทั่วๆไป หรือปลูกคลุมดินรวมกันในระหวางแถวพืช

หลัก สามารถชวยใหการระบายน้ําในดินที่แนนตัว (Compaction) ดีกวาการฝงทอระบายน้ําใตดิน จากการ
ทดลอง พบวาการระบายน้ําสูสวนลึกของดินบนดินที่วางเปลาปราศจากสิ่งปกคลุม มีอัตราประมาณ 0.24 นิ้ว

ตอชั่วโมงในขณะเดียวกันบนพื้นที่ปกคลุมดวยพืชและซากพืช น้ําไดระบายลงสูสวนลึกของดินอัตราสูงถึง

0.74 นิ้วตอชั่วโมง

(5) ชวยปรับปรุงสภาพความรวนซุยของดิน (Improvement of soil tilth) พืชเมื่อแหงตายลง สวน
ตางๆ จะสลายตัวเปนอินทรียวัตถุอยูในดิน ซึ่งเปนตัวการสําคัญในการกระตุนใหดินจับรวมตัวกันเปนกอน

บริเวณดินชันบน ซึ่งอินทรียวัตถุไมเพียงแตชวยทําใหดินเกาะติดกัน ยังชวยทําใหดินโปรงมีรูพรุน (Porosity)

ดินมีความรวนซุย การไถพรวนทําไดงายและสะดวก พืชที่ยังมีชีวิต รากนอกจากจะทําหนาที่ในการดูดเอา

ธาตุอาหารและน้ําจากดินแลว รากยังชวยยึดดิน และทําใหดินจับรวมกันเปนกอนดินที่มีลักษณะโครงสราง
กายภาพจับรวมกันเปนกอนดี จัดไดวาเปนดินที่มีความอุดมสมบูรณที่เหมาะสมตอการผลิต (Soil

productivity) พืชหลักที่ปลูกในดินเชนที่กลาวมานี้จะเจริญงอกงาม และใหผลผลิตสูง

(6) ชวยเพิ่มความอุดมสมบูรณแกดิน (Source of nutrient supply) ธาตุอาหารพืชที่มีอยูในดิน
สวนมากมักจะมีการเปลี่ยนแปลงในทางลดลงในทางลดลงอยูเสมอ ยิ่งมีการใชพื้นที่ปลูกพืชหลักติดตอกัน

ทุกป การเพิ่มปริมาณธาตุอาหารลงในดิน นอกจากจะเพิ่มโดยการใชปุยแลว เศษเหลือของพืชที่มีปริมาณ

มากพอก็สามารถจะเพิ่มปริมาณของธาตุที่มีอยูใหแกดินได เมื่อพืชสลายตัวใหอินทรียวัตถุแกดิน ธาตุอาหาร
ที่เปนองคประกอบอยูในอินทรียวัตถุ จะถูกปลดปลอยสูดิน เปนประโยชนกับพืชที่ปลูกรุนตอไป เปนที่

ทราบกันดีวาธาตุไนโตรเจนเปนธาตุที่มีอยูในอินทรียวัตถุประมาณ 5 เปอรเซ็นต ซึ่งนับวาเปนธาตุที่สําคัญ

และมีปริมาณมากรองลงมาจากธาตุคารบอน นอกจากนี้ ในอินทรียวัตถุยังมีธาตุอาหารอื่น ๆ ที่จําเปนตอการ

เจริญเติบโตของพืช อาทิ ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม แคลเซียม ซัลเฟอร และแมกนีเซียม เปนตน อินทรียวัตถุ
ยังเปนตัวการที่คอยดูดซับธาตุอาหารอื่นๆ ที่เปนประจุบวกไวรอบๆ อนุภาคของดิน ทําใหดินมีความอุดม

สมบูรณมากขึ้น พืชที่มีระบบรากลึกรากจะทําที่ดูดซับเอาธาตุอาหารที่กําลังไหลซึมไปกับน้ํา (Percolation) สู

สวนลึกของดิน กลับคืนขึ้นมาใชประโยชน เพื่อการเจริญเติบโตของพืชตอไป แทนที่จะปลอยใหสูญเสียไปสู
ความลึกสุดของดิน พืชที่ชวยในการเพิ่มความอุดมสมบูรณของดินไดมาก ๆ มักเปนพืชตระกูลถั่ว ไดแก ถั่ว

ชนิดตาง ๆ ทั้งที่เปนเถาเลื้อย ไมพุม และไมยืนตน รองลงมาไดแก หญาชนิดตาง ทั้งหญาประเภทเตี้ย และ

หญาประเภทสูง

(7) ชวยปองกันการชะลางพังทลายของดิน (Plants as soil conservation measure) การชะพังทลาย
ของดินเกิดขึ้นโดยน้ําฝนและลมพัด กรณีของน้ําฝน พืชที่เจริญเติบโตและขึ้นไดอยางหนาแนนบนดินทํา

หนาที่สกัดกั้นแรงตกกระทบของเม็ดฝนไมใหปะทะผิวดินโดยตรง เม็ดดินไมแตกกระจายออกจากกัน