Page 107 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน

102

10.12. หลักของการใหน้ําแกพืช

ในการกําหนดการใหน้ําแกพืชเพื่อใหพืชเจริญเติบโตและใหผลตอบแทนสูงนั้น จะตองคํานึงถึงวา
เมื่อไรจึงจะควรใหน้ําแกพืชและใหเปนปริมาณเทาใด ซึ่งในทางปฏิบัติจะตองคํานึงถึงปจจัยที่กําหนด 3

ประการคือพืช ดินและน้ํา ดังนี้คือ

10.12.1. ปริมาณน้ําที่พืชตองการที่ชวงเวลาตาง ๆ ตลอดอายุพืช

10.12.2. ความสามารถในการอุมน้ําของดินในเขตรากพืช
10.12.3. ปริมาณของน้ําที่จะหามาทําการชลประทานได

การใหน้ําแกพืชปลูก นอกจากพิจารณาถึงคุณสมบัติของดินและความตองการของพืชที่ปลูกแลว

ปจจัยอื่นที่จะตองพิจารณารวมดวย คือ สภาพภูมิอากาศ เชน รังสีดวงอาทิตย อุณหภูมิ และความชื้น
บรรยากาศ และการจัดการเพาะปลูก เชน ฤดูกาลที่ทําการเพาะปลูก การเก็บเกี่ยว ความหนาแนนของพืชปลูก

และการใชปุย เปนตน

10.13. วิธีการใหน้ําแกพืชปลูก
การใหน้ําแกพืช สามารถปฏิบัติไดหลายวิธี แตการที่จะเลือกวิธีใดวิธีหนึ่งจะตองพิจารณาลักษณะ

ของภูมิประเทศ คุณสมบัติของดิน ลักษณะของพื้นที่ที่ไดเตรียมไว พืชที่จะปลูก วิธีการเพาะปลูก เงินทุน

ตลอดจนน้ําตนทุนที่จะนํามาใหแกพืช โดยทั่วไปวิธีการใหน้ํา แบงออกเปน 4 แบบใหญๆ ดวยกันคือ
10.13.1. การใหน้ําแบบฉีดฝอย (Sprinkler irrigation)

10.13.2. การใหน้ําทางผิวดิน (Surface irrigation)

10.13.4. การใหน้ําทางใตผิวดิน (Subsurface irrigation)
10.13.4. การใหน้ําแบบหยด (Drip irrigation)

10.13.1. การใหน้ําแบบฉีดฝอย การชลประทานแบบนี้ จะใหน้ําแกพืชโดยการฉีดน้ําจากหัวฉีดขึ้น

ไปในอากาศแลวใหหยดน้ําตกลงมาเปนฝอย โดยมีรูปทรงการแผกระกระจายของหยดน้ําสม่ําเสมอ และ

อัตราของน้ําที่ตกลงบนผิวดินมีคานอยกวาอัตราการซึมของน้ําผานผิวดิน ระบบชลประทานแบบฉีดฝอยแบง

ออกเปน 3 ประเภทดวยกัน คือ
(1) แบบติดตั้งอยูกับที่ (Permanent system)

(2) แบบเคลื่อนยายไดเพียงบางสวน (Se-miportable system)

(3) แบบเคลื่อนยายไดทั้งหมด (Portable system)
10.13.2. การใหน้ําทางผิวดิน การชลประทานแบบนี้ จะใหน้ําโดยการขังหรือปลอยใหน้ําไหลไป

บนผิวดินและซึมลงไปในดินตรงบริเวณที่มีรากพืช การใหน้ําทางผิวดินอาจแบงออกเปน 2 ลักษณะใหญ

ดวยกันคือ
(1) แบบใหน้ําทวมผิวดินเปนแปลงใหญ (Flooding)

(2) แบบใหน้ําทวมเฉพาะในรองคู (Furrow)