Page 63 - การศึกษาการเปลี่ยนแปลงสมบัติทางกายภาพและเคมีของดินบริเวณพื้นที่ปลูกป่าของศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

46

- เก็บตามระดับความลึกของชนิดพืชที่ปลูกเช่นทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์เก็บที่ระดับความลึก

5-10 เซนติเมตร ข้าวข้าวโพดถั่วชนิดต่างๆพืชผักต่างๆเก็บที่ระดับความลึก 0-15, 15-30 หรือ 0-30
เซนติเมตรพืชยืนต้นควรเก็บเป็นช่วงๆตามความลึก 0-15, 15-30 หรือ 0-30, 30-60, 60-100

เซนติเมตรเป็นต้น

- เก็บดินประมาณ 500 กรัมต่อตัวอย่างพร้อมข้อมูลประวัติได้แก่พิกัดชนิดพืชที่ปลูกเคยใส่
ปุ๋ยปูนสิ่งปรับปรุงดินใดบ้างผลผลิตที่ได้รับเป็นอย่างไรและมีปัญหาอย่างไร

3.3.2. แบบเจาะส ารวจดิน (Soil Boring)

การเจาะส ารวจหาสภาพชั้นดิน จะท าควบคู่กับการเก็บตัวอย่างดินและการทดสอบ
ดินในสนามโดยการทดลองสาธิตนี้จะท าการเจาะโดยใช้สว่านมือและการเจาะโดยใช้การฉีดล้าง

3.3.2.1. การเจาะโดยใช้สว่านมือ (Hand Augur Boring) เป็นเครื่องมือที่ง่าย โดย

อาศัยแรงคนหมุน นิยมใช้มี สองชนิด คือ Helical augur and Post-hole augur การเจาะจะใช้สว่านมือ

ในการเจาะโดยใช้แรงคนกดผ่านก้านเจาะตัวก้านเจาะนั้นสามารถต่อให้ยาวหลายๆ ท่อนได้ เมื่อกด
พร้อมหมุนมือจนเก็บดินให้เต็มสว่านแล้วดึงขึ้น เอาดินออกเก็บไว้ทดสอบต่อไป วิธีนี้อาจใช้เจาะดิน

ได้ลึกเกือบ 10 เมตร เหมาะกับสภาพดินประเภทดินเหนียวปานกลางที่ระดับน้ าใต้ดินไม่สูงมากนัก

3.3.3.2.การเจาะโดยใช้การฉีดล้าง (Wash Boring) การเจาะดินชนิดนี้ มักใช้ความ
ดันน้ าหรือ Drilling mud เช่น Bentonite ท าให้ดินหลวมและหลุดตัวเป็นเม็ดลอยขึ้นมาบ่อยครั้งใช้

ควบคู่กับปลอกเหล็ก ป้องกันหลุมตอนบนพัง ก้านหัวเจาะตอนปลายมีท่อฉีดน้ าเวลาเจาะดินจะยก

กระแทกดินก้นหลุมขึ้นลงทั้งนี้จะช่วยให้ก้อนดินหลุดและลอยไหลตามน้ าขึ้นมาได้ง่าย อุปกรณ์ที่

ส าคัญ คือ สามขา (Tripod) และ ตัวเครื่องเจาะ (Drilling machine)

3.4 การวิเคราะห์สมบัติทางกายภาพของดิน

สมบัติทางกายภาพของดินเป็นสมบัติที่สามารถสังเกตมองเห็นและสัมผัสได้ได้แก่เนื้อดิน

โครงสร้างของดินและสีของดินรวมถึงสมบัติอื่นๆเช่นความหนาแน่นรวมความพรุนและ
ความสามารถในการอุ้มน้ าเป็นต้นโดยทั่วไปจะวิเคราะห์เฉพาะเนื้อดินเท่านั้นเพื่อใช้ในการคาดคะเน

ความสามารถในการอุ้มน้ าและการถ่ายเทอากาศของดินเนื้อดิน (Soil texture) เป็นสมบัติทาง

กายภาพขั้นมูลฐานมีส่วนในการก าหนดสมบัติทางกายภาพอื่นๆของดินเนื้อดินถูกก าหนดด้วย

สัดส่วนเป็นเปอร์เซ็นต์โดยน้ าหนักตามขนาดอนุภาคดินออกเป็น 3 กลุ่มได้แก่
1) ดินทราย (Sand) มีอนุภาคอนินทรีย์ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 0.02-2.00 มิลลิเมตร.ตาม

ระบบสากล (ISSS) หรือ 0.05-2.00 มิลลิเมตรตามระบบ USDA เป็นทรายละเอียดมากจนถึงทราย

หยาบมาก