Page 62 - การศึกษาการเปลี่ยนแปลงสมบัติทางกายภาพและเคมีของดินบริเวณพื้นที่ปลูกป่าของศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
P. 62
45
3.3 การเก็บตัวอย่างดิน
ส านักวิทยาศาสตร์เพื่อการพัฒนาที่ดิน (2553) ได้รายงานว่า ข้อมูลผลการวิเคราะห์ดิน
เป็นข้อมูลพื้นฐานแสดงสถานะภาพของดินที่เกี่ยวข้องกับความอุดมสมบูรณ์ของดินปริมาณธาตุ
อาหารที่เป็นประโยชน์ต่อพืชปริมาณทั้งหมดของธาตุอาหารสมบัติของดินทั้งทางด้านแร่และจุล
สัณฐานดินทางกายภาพของดินและทางเคมีของดินซึ่งผลของการวิเคราะห์ดินจะมีความถูกต้อง
เชื่อมั่นได้เพียงใดขึ้นอยู่กับตัวอย่างดินที่เก็บมาดังนั้นจึงควรเก็บตัวอย่างดินให้ถูกหลักเกณฑ์เพื่อเป็น
ตัวแทนที่ดีของดินส่วนใหญ่ในพื้นที่นั้นๆให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้
การเก็บตัวอย่างดินแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะคือ
3.3.1.เก็บตัวอย่างดินที่เปลี่ยนสภาพ (Disturbed soil sample) โดยเก็บดินหลายๆจุดของ
แต่ละ
ชั้นดินน ามารวมกันใส่ลงในถุงเก็บตัวอย่างเรียกว่าดินรวมหรือดินถุง (Composite samples) ตัวอย่าง
ดินนี้น าวิเคราะห์
สมบัติทางแร่ได้แก่ชนิดและปริมาณแร่ในดินขนาด Fine silt and clay size
สมบัติทางกายภาพได้แก่เนื้อดินความหนาแน่นอนุภาคดินและแรงดูดยึดน้ าของดิน
สมบัติทางเคมีได้แก่ปฏิกิริยาดินและปริมาณธาตุอาหารพืชในดินฯลฯ
อุปกรณ์ที่ใช้ได้แก่จอบเสียมพลั่วเครื่องมือเฉพาะเช่นสว่านเจาะ (Soil auger) หลอด
เจาะ (Soil sampling tube) และกระบอกเจาะดิน (Core type auger) เป็นต้นตามความเหมาะสมของ
สภาพดินและวัตถุประสงค์ในการเก็บ
การเก็บตัวอย่างดินควรปฏิบัติดังนี้
- สามารถเก็บได้ตลอดปีแต่ช่วงเวลาที่เหมาะสมคือปลายฤดูปลูกหรือหลังเก็บพืชผล
เพื่อทราบสถานการณ์ของดินเช่นดินเป็นกรดเป็นด่างเพียงใดมีธาตุอาหารเหลือเท่าใดเพื่อเป็นข้อมูล
ส าหรับการแก้ไขปรับปรุงบ ารุงดินและการให้ปุ๋ยแก่พืชในฤดูถัดไป
- ความชื้นในดินไม่ควรเก็บขณะดินเปียกมากหรือมีน้ าขังอยู่
- สถานที่เก็บตัวอย่างจะต้องเป็นตัวแทนที่ดีไม่อยู่ในบริเวณคอกสัตว์เก่าหรือมีปุ๋ย
ตกค้าง
- ขนาดของแปลงพื้นที่ประมาณ 10-20 ไร่ควรเก็บประมาณ 10-20 จุดแล้วน ามารวมกัน
เป็น1 ตัวอย่างแต่ไม่ควรเกิน 25 ไร่
วิธีเก็บตัวอย่างดิน
ก าหนดจุดเก็บแบบซิกเซก (Zigzag) หรือตีกริด (Grid) เป็นรูปสี่เหลี่ยมหรือสามเหลี่ยม
กระจายให้ทั่วทั้งพื้นที่หรือเก็บตามความแตกต่างของลักษณะทางกายภาพของดินเช่นสีของดินชนิด
พืชที่ปลูกเนื้อดินการเจริญเติบโตของพืช
