Page 21 - คู่มือการสำรวจดิน
P. 21
เนื้อละเอียด หินที่สําคัญอื่นๆ อีกคือไซอีไนต (syenite) ซึ่งมีลักษณะคลายหินแกรนิต แตมีควอตซนอย และไมมี
แพรหลายนัก และพวกแทรไคต (trachyte) ซึ่งมีลักษณะคลายไรโอไลต
2.ไดโอไรตและแอนดีไซต (diorite and andisite) สีปานกลาง (เขมแตไมคล้ํา) มีแรองคประกอบสําคัญคือ
พวกแพลจิโอเคลสและเฟอรโรแมกนีเซียม และอาจมีควอตซผสมอยูบาง ไดโอไรตเนื้อหยาบ แอนดีไซตเนื้อละเอียด
3. แกบโบรและบะซอลต (gabbro and basalt) สีเขม ใหปฏิกิริยาเปนดาง แรองคประกอบที่สําคัญคือ
ฮอรนเบลนด แพลจิโอเคลส และ เฟอรโรแมกนีเซียมอื่นๆ แกบโบรเนื้อหยาบ บะซอลตเนื้อละเอียด
หินตะกอน
หินตะกอนหรือหินชั้นเกิดจากการทับถมของชิ้นสวนของหินดั้งเดิม หรือตกตะกอนทางเคมีของสารละลาย
หินตะกอนเนื้อผสม (clastic rocks) ที่เกิดจากชั้นสวนของหินดั้งเดิมนั้น จะตองผานกระบวนการสรางหินตะกอน
(lithification) กอน ซึ่งแบงออกเปน 3 กระบวนการใหญๆ คือ
1. การอัดตัว (compaction) เนื่องจากน้ําหนักที่ทับถมลงเรื่อยๆ เปนการไลน้ําออกจากชิ้นสวนหิน
2.เกิดการเชื่อมตัว (cementation) ซึ่งปกติเปนการตกตะกอนทางเคมีของสารในสภาพแวดลอมการ
ตกตะกอน ทําใหมีสารเชื่อม (cementing agent) ขึ้น
3. การเกิดผลึกใหม (recrystallization) เกิดกับพวกตะกอนอายุมาก มีแรงอัดทําใหเกิดผลึกของแรขึ้น
หินตะกอนไมจําเปนตองผานกระบวนการครบทั้ง 3 กระบวนการ อาจจะผานเพียงกระบวนการในขอ 1 และ
2 ก็เปนหินตะกอนได
การเกิดหินตะกอน กระบวนการเกิดของหินตะกอนแบงออกไดในลักษณะใหญๆ คือ
1. เกิดโดยกรรมวิธีทางกลศาสตร (mechanical) คือการทับถมกันของชิ้นสวนหินเดิม
2. เกิดทางเคมี (chemical) เปนการตกตะกอนทางเคมี พบมากในรูปของแคลเซียมคารบอเนตหรือพวกซิลิกา
3. เกิดทางชีวะ (biological) สวนมากจะเกี่ยวกับพวกเปลือกหอย หรือพวกพืชที่ตกตะกอนทับถมกัน และ
กลายเปนหินตะกอนไปในที่สุด แตในธรรมชาติจริงๆ แลว การเกิดหินตะกอนทุกอยางจะเกี่ยวของกันมาก ไมได
แยกออกจากกันโดยสิ้นเชิง
หินตะกอนที่พบมาก
1. หินตะกอนเนื้อผสม มีกระบวนการเกิดทางกลศาสตรเปนสวนใหญ เปนการทับถมและผานกระบวนการ
สรางหินตะกอนของชิ้นสวนของหินตางๆ
หินกรวดมน (conglomerate) ประกอบดวยตะกอนที่เปนกรวด หรือทรายเชื่อมเกาะกันอยูดวยสารเชื่อม
ตะกอนมีลักษณะกลมมน แสดงวาถูกกระบวนการพัดพาเปนเวลานาน กรวดและทรายมักเปนพวกแรควอตซ แตจะ
เปนอยางอื่นก็ได และสารเชื่อมอาจเปนวัสดุชนิดเดียวกัน กับตะกอนก็ได เชน ตะกอนอาจเปนซิลิกา และสารเชื่อมก็
เปนซิลิกาดวย หรือตะกอนอาจเปนชิ้นสวนของหินปูน และสารเชื่อมเปนแคลเซียมคารบอเนตก็ได
14