Page 20 - การศึกษาประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพสำหรับนาข้าวต่อการเจริญเติบโต และผลผลิตข้าวปทุมธานี 1 ในดินเหนียว จ.สุพรรณบุรี Study efficiency of biofertilizer for rice cultivation on growth and rice yield in clayer soil in Suphanburi province.

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

ปริมาณอินทรียวัตถุในดินเพิ่มขึ้นทุกต ารับทดลอง แต่ไม่มีความแตกต่างทางสถิติเช่นเดียวกับก่อนการทดลอง

ปริมาณอินทรียวัตถุในดินอยู่ระหว่าง 1.42 – 2.05 เปอร์เซ็นต์ และพบว่าปริมาณอินทรียวัตถุสูงขึ้นเล็กน้อย
หลังทดลองในทุกต ารับทดลอง โดยต ารับทดลองที่ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบน้ าร่วมกับปุ๋ยเคมี 50
เปอร์เซ็นต์ (ต ารับทดลองที่ 5) มีปริมาณอินทรียวัตถุสูงสุด 2.05 เปอร์เซ็นต์ และสูงกว่าต ารับควบคุม มี
ปริมาณอินทรียวัตถุ 1.85 เปอร์เซ็นต์ ดังตารางที่ 5
3) ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดิน จากการทดลองพบว่า ก่อนการปลูกข้าวทุกต ารับ

ทดลองไม่มีความแตกต่างทางสถิติ ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินอยู่ในระดับสูงมาก ซึ่งมีปริมาณ
ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินอยู่ระหว่าง 262.33 – 316.67 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ตารางที่ 4) หลังเก็บ
เกี่ยวผลผลิตปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินเพิ่มขึ้นในต ารับควบคุม และต ารับใส่ปุ๋ยเคมี อัตราตาม

ค่าวิเคราะห์ดิน (ต ารับทดลองที่ 1 และ 2) ซึ่งมีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดิน 328.67 และ
331.67 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามล าดับ และพบว่าต ารับทดลองที่ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพ (ต ารับทดลอง
ที่ 3 – 8) มีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินลดลง โดยการใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพส าหรับนาข้าว
รูปแบบผงร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ (ต ารับทดลองที่ 7) ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินต่ าที่สุด

มีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดิน 228.33 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม แตกต่างอย่างมีนัยส าคัญทางสถิติกับ
ต ารับควบคุมและต ารับใส่ปุ๋ยเคมีอัตราตามค่าวิเคราะห์ดิน (ต ารับทดลองที่ 1 และ 2) มีปริมาณฟอสฟอรัสที่
เป็นประโยชน์ในดิน 328.67 และ 331.67 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามล าดับ ดังตารางที่ 5
4) ปริมาณโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ในดิน จากการทดลองพบว่า ก่อนการปลูกข้าวทุกต ารับ

ทดลองไม่มีความแตกต่างทางสถิติ โดยมีปริมาณโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ในดิน อยู่ในช่วง 101.27 –
111.27 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม เมื่อเปรียบเทียบกับดินหลังทดลองปริมาณโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ในดินไม่
มีความแตกต่างทางสถิติเช่นเดียวกัน โดยปริมาณโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ในดินเพิ่มขึ้นเล็กน้อยในต ารับ
ควบคุม (ต ารับทดลองที่ 1) การใช้ปุ๋ยเคมีอัตราตามค่าวิเคราะห์ดิน (ต ารับทดลองที่ 2) ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ย

ชีวภาพรูปแบบน้ า (ต ารับทดลองที่ 3) และการใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผงร่วมกับปุ๋ยเคมี 70
เปอร์เซ็นต์ (ต ารับทดลองที่ 8) ปริมาณโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ในดินมีค่าเพิ่มขึ้นจาก 101.77 เป็น
118.67 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม เพิ่มขึ้นจาก 102.60 เป็น 109.33 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม เพิ่มขึ้นจาก 101.27

เป็น 106.67 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม และเพิ่มขึ้นจาก 108.10 เป็น 120.00 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามล าดับ ดัง
ตารางที่ 5
ผลการเปลี่ยนแปลงสมบัติทางเคมีของดินปีที่ 2 การใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบน้ าร่วมกับปุ๋ยเคมี
50 เปอร์เซ็นต์ (ต ารับทดลองที่ 4) มีค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินเป็นด่างเล็กน้อย และแตกต่างอย่างมี
นัยส าคัญยิ่งทางสถิติกับการใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผงร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ (ต ารับ

ทดลองที่ 7) มีค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินมีค่าเป็นกลาง หลังทดลองพบว่า ความเป็นกรดเป็นด่างของ
ดินเพิ่มขึ้นทุกต ารับทดลองที่ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพส าหรับนาข้าวแต่ไม่มีความแตกต่างทางสถิติ มีค่าอยู่
ระหว่าง 7.43 – 7.77 ก่อนการปลูกข้าวทุกต ารับทดลองไม่มีความแตกต่างทางสถิติ ซึ่งมีปริมาณ

อินทรียวัตถุ มีค่าอยู่ระหว่าง 1.26 - 1.52 เปอร์เซ็นต์ หลังการทดลองปริมาณอินทรียวัตถุในดินเพิ่มขึ้นทุก
ต ารับทดลอง แต่ไม่มีความแตกต่างทางสถิติเช่นเดียวกับก่อนการทดลอง ปริมาณอินทรียวัตถุในดินอยู่ระหว่าง
1.42 – 2.05 เปอร์เซ็นต์ และพบว่าปริมาณอินทรียวัตถุสูงขึ้นเล็กน้อยหลังทดลองในทุกต ารับทดลอง โดย
ต ารับทดลองที่ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบน้ าร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ (ต ารับทดลองที่ 5) ก่อนการ

ปลูกข้าวทุกต ารับทดลองไม่มีความแตกต่างทางสถิติ ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินอยู่ในระดับสูง
มาก ซึ่งมีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินอยู่ระหว่าง 262.33 – 316.67 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม หลัง
เก็บเกี่ยวผลผลิตปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินเพิ่มขึ้นในต ารับควบคุม และต ารับใส่ปุ๋ยเคมี อัตรา
ตามค่าวิเคราะห์ดิน (ต ารับทดลองที่ 1 และ 2) ก่อนการปลูกข้าวทุกต ารับทดลองไม่มีความแตกต่างทางสถิติ