Page 19 - การศึกษาประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพสำหรับนาข้าวต่อการเจริญเติบโต และผลผลิตข้าวปทุมธานี 1 ในดินเหนียว จ.สุพรรณบุรี Study efficiency of biofertilizer for rice cultivation on growth and rice yield in clayer soil in Suphanburi province.
P. 19
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
ตารางที่ 3 สมบัติทางเคมีของดินก่อนและหลังการทดลอง ปีที่ 1
pH OM Aval.P Aval.K
ต ารับทดลอง
(%) (mg/kg) (mg/kg)
ดินก่อนการทดลอง 6.40 1.39 303.00 216.00
T1 ควบคุม 7.77 1.83 265.67 115.93
T2 ปุ๋ยเคมี (อัตราตามค่าวิเคราะห์ดิน) 7.67 1.66 249.00 109.43
T3 ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพส าหรับนาข้าวรูปแบบน้ า 7.57 1.58 272.33 101.93
T4 ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพส าหรับนาข้าวรูปแบบน้ า + ปุ๋ยเคมี 50% 7.43 1.44 242.33 105.27
T5 ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพส าหรับนาข้าวรูปแบบน้ า + ปุ๋ยเคมี 70% 7.57 1.67 244.00 101.43
T6 ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพส าหรับนาข้าวรูปแบบผง 7.50 1.67 295.00 109.60
T7 ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพส าหรับนาข้าวรูปแบบผง + ปุ๋ยเคมี 50% 7.53 1.50 283.00 110.93
T8 ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพส าหรับนาข้าวรูปแบบผง + ปุ๋ยเคมี 70% 7.33 1.36 291.67 118.43
CV (%) 3.09 17.30 10.42 11.88
F-test ns ns ns ns
หมายเหตุ: ns = ไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติ
การเปลี่ยนแปลงสมบัติทางเคมีของดิน ปีที่ 2
1) ความเป็นกรดเป็นด่างของดิน จากการทดลองพบว่า ก่อนการปลูกข้าว ต ารับทดลองที่มีการใช้
ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบน้ าร่วมกับปุ๋ยเคมี 70 เปอร์เซ็นต์ (ต ารับทดลองที่ 5) มีค่าความเป็นกรดเป็นด่าง
7.30 แตกต่างทางสถิติอย่างมีนัยส าคัญยิ่งกับต ารับทดลองที่ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบน้ า และต ารับ
ทดลองที่ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบน้ าร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ (ต ารับทดลองที่ 3 และ 4) มีค่า
ความเป็นกรดเป็นด่างของดิน 7.50 และ 7.47 ตามล าดับ โดยต ารับทดลองที่ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพ
รูปแบบผง (ต ารับทดลองที่ 6) มีความเป็นกรดเป็นด่างของดิน 7.47 มีความแตกต่างทางสถิติอย่างมีนัยส าคัญ
ยิ่งกับต ารับทดลองที่ 7 และ 8 ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผงร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ และใช้
ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผงร่วมกับปุ๋ยเคมี 70 เปอร์เซ็นต์ มีค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินเท่ากับ
7.20 และ 7.27 ตามล าดับ โดยการใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบน้ าร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ (ต ารับ
ทดลองที่ 4) มีค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินเป็นด่างเล็กน้อย และแตกต่างอย่างมีนัยส าคัญยิ่งทางสถิติกับ
การใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพรูปแบบผงร่วมกับปุ๋ยเคมี 50 เปอร์เซ็นต์ (ต ารับทดลองที่ 7) มีค่าความเป็น
กรดเป็นด่างของดินมีค่าเป็นกลาง ดังตารางที่ 4 เมื่อเปรียบเทียบกับดินหลังทดลองพบว่า ความเป็นกรด
เป็นด่างของดินเพิ่มขึ้นทุกต ารับทดลองที่ใช้ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยชีวภาพส าหรับนาข้าวแต่ไม่มีความแตกต่างทาง
สถิติ มีค่าอยู่ระหว่าง 7.43 – 7.77 โดยต ารับควบคุม และต ารับทดลองที่ 2 ใช้ปุ๋ยเคมีอัตราตามค่า
วิเคราะห์ดิน มีค่าความเป็นกรดเป็นด่างลดลง มีค่าความเป็นกรดเป็นด่างลดลงจาก 7.63 เป็น 7.43 และค่า
ความเป็นกรดเป็นด่างลดลงจาก 7.63 เป็น 7.50 ตามล าดับ ดังตารางที่ 5
2) ปริมาณอินทรียวัตถุในดิน จากการทดลองพบว่า ก่อนการปลูกข้าวทุกต ารับทดลองไม่มีความ
แตกต่างทางสถิติ ซึ่งมีปริมาณอินทรียวัตถุ มีค่าอยู่ระหว่าง 1.26 - 1.52 เปอร์เซ็นต์ โดยการใช้ปุ๋ยเคมีตามค่า
วิเคราะห์ดิน (ต ารับทดลองที่ 2) ปริมาณอินทรียวัตถุสูงสุด มีปริมาณอินทรียวัตถุ 1.52 เปอร์เซ็นต์ รองลงมา
คือต ารับควบคุม (ต ารับทดลองที่ 1) มีปริมาณอินทรียวัตถุ 1.47 เปอร์เซ็นต์ (ตารางที่ 4) หลังการทดลอง