Page 21 - เปรียบเทียบพันธุ์หญ้าแฝกและพืชคลุมดินต่อการฟื้นฟูและการปรับปรุงสมบัติทางกายภาพและเคมีของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

5

และปริมาณธาตุอาหารในใบและตนแหง 1 กิโลกรัมจะมีปริมาณอินทรียคารบอน 422 กรัม
ไนโตรเจน 17.4 กรัม ฟอสฟอรัส 0.5 กรัม และโพแทสเซียม 7.5 กรัม ขณะเดียวกันรากแหง 1
กิโลกรัม จะมีปริมาณอินทรียคารบอน 402 กรัม ไนโตรเจน 2.1 กรัม ฟอสฟอรัส 0.6 กรัม และ
โพแทสเซียม 5.8 กรัม ดังนั้นใบหญาแฝกที่ตัดนํามาใชเปนวัสดุคลุมดินและทําปุยหมัก จะมี

ประสิทธิภาพในการปรับปรุงความอุดมสมบูรณของดิน และนําไปสูการเพิ่มผลผลิตพืชได (Liyu,
1988)
การปลูกหญาแฝกมีประโยชนในดานการฟนฟูโครงสรางของดิน ซึ่งศึกษาการ
เจริญเติบโตและลักษณะของรากหญาแฝก จากชั้นผิวดินจนถึงชั้นลูกรังหรือดินดาน ในหลุมที่สวาน

เจาะชั้นดินลูกรังหรือชั้นดินดานมีการชอนไชของรากหญาแฝก ดําเนินการที่ศูนยศึกษาการพัฒนาหวย
ทรายอันเนื่องมาจากพระราชดําริ อําเภอชะอํา จังหวัดเพชรบุรี พบวารากหญาแฝกชอนไชจากผิวดิน
ดานลงไปไดลึก 15 เซนติเมตร และมีปริมาณรากคอนขางหนาแนน นอกจากนี้พบวารากหญาแฝก
สามารถชอนไชลึกที่สุดคือ 74 เซนติเมตรจากผิวดิน และหญาแฝกลุมพันธุพระราชทานมีแนวโนม

สลายชั้นดินดานได ถาปลูกหญาแฝกเปนแปลงใหญมีการใหน้ําและปุยอยางเพียงพอ (พิทยากร, 2551)
ประไพ และคณะ (2541) รายงานวาจากการยอยสลายและปลดปลอยธาตุอาหาร
พืชจากใบหญาแฝกพันธุศรีลังกาและพันธุประจวบคีรีขันธที่บรรจุในถุงตาขาย นําไปวางบนดินและฝง

ในดินทรายชุดดินหุบกะพง พบวาหญาแฝกที่ฝงลงในดินยอยสลายไดเร็วและมากกวาหญาแฝกที่วาง
บนดิน ประมาณ 2 - 3 เทา และจากการนําหญาแฝกแหง 1 ตัน ฝงในดินสามารถปลดปลอยธาตุ
อาหารอนินทรียไนโตรเจน ฟอสฟอรัสที่เปนประโยชน และโพแทสเซียมที่เปนประโยชน โดยเฉลี่ย
ประมาณ 4.3 2.2 และ 20.5 กิโลกรัม ตามลําดับ อิสริยา และคณะ (2551) ศึกษามวลชีวภาพของ
หญาแฝกดอนพันธุราชบุรี และหญาแฝกลุมพันธุสุราษฎรธานีเพื่อปรับปรุงดินพื้นที่ดินถมจากกนบอ

สภาพดินเปนกรด พบวาหญาแฝกทั้ง 2 พันธุ ที่อายุ 6 เดือน มีการเจริญเติบโตและการแตกกอดีกวาที่
อายุ 4 และ 5 เดือน และพบวาการปลูกหญาแฝกทุกวิธีการมีผลทําใหความอุดมสมบูรณเพิ่มขึ้น
สอดคลองกับอรุณ และคณะ (2552) ที่พบวาดินที่ปลูกหญาแฝกอายุ 4 เดือน มีสมบัติทางเคมีและ

กายภาพของดินดีขึ้น โดยเฉพาะพันธุสงขลา 3 พันธุศรีลังกา และพันธุสุราษฎรธานี การปลูกหญาแฝก
เปนแถวติดตอกันจะเสมือนการชะลอของน้ําใตดิน ทําใหความชื้นในดินเพิ่มขึ้น เนื่องจากหญาแฝกมี
ระบบรากที่เจริญเติบโตอยางรวดเร็ว รากหยั่งลึกลงไปในดิน และแตกแขนงเปนรากฝอยประสานกัน
แนนเหมือนตาขายหรือรางแห เกาะยึดดินใหมีความแข็งแรงมั่นคง ซึ่งสงผลใหดินสามารถเก็บ

ความชื้นในดินไดมากขึ้น ความชื้นในดินมีความสําคัญตอการเจริญเติบโตของพืช และการผลิตทาง
การเกษตรเปนอยางมาก
Lu and Zhong (1998) รายงานวาเมื่อนําใบหญาแฝกที่ตัดออกไปใชเปน
ปุยพืชสดจะชวยปรับปรุงและเพิ่มปริมาณอินทรียวัตถุในดิน ลดความหนาแนนรวมของดิน เพิ่มปริมาณ

ชองวางในดินและเพิ่มปริมาณคารบอน ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมในดิน และมีผลทําให
ผลผลิตขาวโพดสูงขึ้น 34.8 เปอรเซ็นต นอกจากนี้ใบหญาแฝกจะทนทานและคลุมดินไดยาวนานกวา
ฟางขาว เนื่องจากในระยะเวลา 4 เดือน หญาแฝกจะยอยสลายไดประมาณ 39.2 เปอรเซ็นต ในขณะที่
ฟางขาวสลายตัวไป 75.0 เปอรเซ็นต หญาแฝกทําใหมีปริมาณอินทรียไนโตรเจนในดินเพิ่มขึ้นดวย

(Chen et al.,1994)