Page 19 - เปรียบเทียบพันธุ์หญ้าแฝกและพืชคลุมดินต่อการฟื้นฟูและการปรับปรุงสมบัติทางกายภาพและเคมีของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

3

สมบัติทางเคมีชุดดินวังสะพุง
ความลึก อินทรียวัตถุ ความจุ ความ ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม ความอุดม
(เซนติเมตร) แลกเปลี่ยน อิ่มตัว ที่เปน ที่เปน สมบูรณ
แคตไอออน เบส ประโยชน ประโยชน
0-25 ปานกลาง ปานกลาง ต่ํา ต่ํา สูง ปานกลาง

25-50 ต่ํา ปานกลาง ต่ํา ต่ํา สูง ปานกลาง
50-100 ต่ํา สูง ปาน ต่ํา สูง ปานกลาง
กลาง

2. หญาแฝก

หญาแฝกเปนพืชเขตรอนมีชื่อทางวิทยาศาสตรเดิมวา Vetiveria zizanioides (L.) Nash ปจจุบัน
เปลี่ยนเปน Chrysopogon zizanioides (L.) Roberty (ปอล และคณะ, 2556) หญาแฝกเปนพืชใบเลี้ยง
เดี่ยวตระกูลหญา เชนเดียวกับขาวโพด ขาวฟาง ออย หญาแฝกที่พบในสภาพธรรมชาติมีถิ่นกําเนิด
ตามพื้นที่ราบลุมน้ําทวม ตามแหลงน้ําธรรมชาติ ริมหนองบึงและในปา แตเมื่อนําพันธุที่ไดคัดเลือก

แลวไปปลูกในพื้นที่ตาง ๆ ทั่วโลก สามารถขึ้นไดเกือบทุกสภาพพื้นที่ หญาแฝกสามารถเจริญเติบโตได
ในสภาพภูมิประเทศที่เปนที่ราบใกลเคียงระดับน้ําทะเล ถึงพื้นที่ภูเขาสูง หรือในพื้นที่ดินเปรี้ยว ดิน
ดาง ดินเค็ม ดินที่มีความอุมดสมบูรณต่ํารวมทั้งพื้นที่ที่มีปริมาณน้ําฝนนอย (สํานักงาน กปร., 2549)

2.1 ชนิดหญาแฝก หญาแฝกที่ใชในการอนุรักษดินและน้ํา มี 3 ชนิด ดังนี้
2.1.1 หญาแฝกลุมหรือหญาแฝกหอม ชื่อวิทยาศาสตรวา Chrysopogon zizanioides

เปนหญาแฝกที่มีถิ่นกําเนิดในประเทศอินเดีย มี 2 สายพันธุ ไดแก Chrysopogon zizanioides และ
Chrysopogon lawsonii หญาแฝกหอม C. zizanioides มีที่มาหรือแหลงพันธุที่แตกตางกันจากหลาย
พื้นที่ หญาแฝกจากแหลงพันธุทางอินเดียตอนใตมีการปลูกมานาน มีระบบรากขนาดใหญและแข็งแรง

หญาแฝกจากแหลงพันธุเหลานี้มีแนวโนมที่จะเปน polyploid (มีโครโมโซมมากกวาสองเทา) งานวิจัย
สวนใหญใชพันธุของอินเดียตอนใตซึ่งไดรับการพัฒนาพันธุใหมีความแข็งแรงขึ้น อาทิ พันธุ Monto
และ Sunshine จึงมีความสัมพันธอยางใกลชิดกับพันธุหญาแฝกหอมตามธรรมชาติ จากผลการศึกษาดี
เอ็นเอ (DNA) ยืนยันวาหญาแฝก C. zizanioides ที่ใชในงานดานชีววิศวกรรมและการแกไขสภาพดิน
โดยใชพืชในประเทศเขตรอนและเขตกึ่งรอนประมาณ 60 เปอรเซ็นต มีลักษณะทางพันธุกรรมแบบ

เดียวกับพันธุ Monto และ Sunshine (ปอล และคณะ, 2556)
2.1.2 หญาแฝกดอน ชื่อวิทยาศาสตรวา Chrysopogon nemoralis เปนหญาแฝก
พื้นเมืองหรือหญาแฝกดอน มีการกระจายแพรหลายอยางกวางขวางในพื้นที่สูงของประเทศไทย ลาว

และเวียดนาม รวมทั้งกัมพูชา และเมียนมาร เมล็ดหญาแฝกดอนชนิดนี้ไมเปนหมัน ความแตกตางที่
สําคัญระหวางแฝกดอน C. Nemoralis และหญาแฝกหอม C. zizanioides คือ หญาแฝกหอมมี
ลําตนสูงมากกวา ลําตนมีความหนาและแข็ง กับมีระบบรากหนากวาและหยั่งลึกในดิน มีใบที่กวางกวา
ดานทองใบจะมีสีซีดขาวถึงสีเขียวออน (ปอล และคณะ, 2556)