Page 15 - แนวทางการจัดทำแผนที่แสดงความลาดชันของพื้นที่จากข้อมูลแบบจำลองระดับสูงเชิงเลขด้วยระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
7

1.2) อุปกรณ์ที่ใช้ตรวจจับและบันทึกพลังงานรังสีแม่เหล็กไฟฟ้า ที่สะท้อนหรือแผ่
ออกจากวัตถุ อุปกรณ์นี้ เรียกว่า “เซ็นเซอร์”( Sensor) ได้แก่ กล้องถ่ายรูป สแกนเนอร์ อุปกรณ์เครื่องมือ

ตรวจจับคลื่นรังสีแม่เหล็กไฟฟ้า ที่ติดตั้งอยู่กับอากาศยานต่าง ๆ เช่นเครื่องบิน อากาศยานไร้คนขับ ยานอวกาศ
และดาวเทียม

1.3) การวิเคราะห์ข้อมูลจากการส ารวจระยะไกล คือการแปล (Interpretation)

ซึ่งสามารถท าได้โดยการแปลภาพถ่ายด้วยสายตา และการวิเคราะห์แปลความภาพถ่ายด้วยคอมพิวเตอร์
ซึ่งในที่นี้จะกล่าวถึงเฉพาะกระบวนการแปลภาพถ่ายทางอากาศซึ่งเป็นการสกัดข้อมูลด้านคุณภาพ

(Qualitative information) ของวัตถุหรือปรากฏการณ์ต่าง ๆ ที่ปรากฏบนภาพ เช่น รูปร่าง ขนาด ต าแหน่ง

จ านวน หรือการกระจายของวัตถุต่างๆ ซึ่งเป็นข้อมูลเบื้องต้นที่ได้จากการอ่านแปลภาพถ่าย ทั้งนี้การอ่านแปล
ภาพถ่ายไม่ได้อาศัยเฉพาะลักษณะที่สามารถมองเห็นได้จากภาพถ่ายเท่านั้น ต้องใช้การจินตนาการ

การคิดวิเคราะห์ และการคาดคะเนอย่างมีเหตุผล ซึ่งต้องใช้ความรู้ในวิชาการต่าง ๆ จากหลายสาขา
มาประยุกต์เพื่อให้เกิดมโนภาพ ในสิ่งที่เราไม่สามารถจะมองเห็นได้บนภาพถ่ายโดยตรง ซึ่งอาจต้องใช้

การคาดคะเนลักษณะภายในและสมบัติอื่นๆ จากสิ่งที่เรามองเห็นในภาพถ่าย น ามาเป็นองค์ประกอบ
ในการพิจารณาด้วย ดังนั้นอาจกล่าวได้ว่าการอ่านแปลภาพถ่ายอาศัยหลักการทางวิทยาศาสตร์ทั้งหมดหรือ

เป็นส่วนใหญ่เท่านั้นการแปลภาพถ่าย จะมีลักษณะของการด าเนินการอย่างหนึ่งอย่างใดที่แยกออกจากกันได้

หรือต้องท าร่วมกันทั้งหมด แบ่งออกเป็น 4 ส่วนคือ
1.3.1) การจ าแนก (Classification) คือ การระบุชนิด ประเภท ลักษณะต่าง ๆ

ของวัตถุ หรือสภาพพื้นที่โดยขึ้นอยู่กับลักษณะที่เห็นในภาพ โดยกระท าได้ใน 3 ระดับ คือระดับการตรวจจับได้

(Detection) ว่ามีหรือไม่มีลักษณะที่ต้องการจ าแนกในภาพ ระดับการจดจ าได้ (Recognition) คือสามารถ
จัดประเภทหรือแยกประเภทของวัตถุต่าง ๆ ที่ปรากฏในภาพได้ และระดับการบ่งชี้เฉพาะ (Identification)

คือการระบุชี้ชัดวัตถุชนิดต่าง ๆ ให้อยู่ในประเภทที่เฉพาะเจาะจง ชนิดหรือประเภทของวัตถุที่ปรากฏ
ในภาพได้อย่างมั่นใจ

1.3.2) การแจกแจงรายละเอียดและจ านวน (Enumeration) คือการนับ
รายการวัตถุต่าง ๆ ที่เห็นในภาพว่ามีจ านวนเท่าใด และสามารถอธิบายลักษณะที่เห็นได้อย่างละเอียด

เช่นมีบ้าน 10 หลังอยู่ติดกันเป็นแนวยาวหรือเป็นกลุ่มบ้าน

1.3.3) การวัด (Measure) คือ การวัดระยะทาง ความยาว ความกว้าง ความสูง
เนื้อที่และปริมาตร จากภาพถ่าย หรืออาจหมายถึงการประเมินปริมาณความเข้มของแสงและความสว่าง

ของภาพ (Photometry)

1.3.4) การก าหนดขอบเขต (Delineation) คือการก าหนดขอบเขตลักษณะ
ที่แปลลงบนภาพโดยใช้ความแตกต่างขององค์ประกอบต่าง ๆ ของภาพเป็นตัวก าหนด ซึ่งการที่จะก าหนด

หรือขีดขอบเขตพื้นที่หรือขอบเขตของวัตถุที่เห็นในภาพได้อย่างถูกต้องแม่นย าหรือมีความมั่นใจมากน้อย
เพียงใดนั้นขึ้นอยู่กับความรู้และทักษะความเชี่ยวชาญของผู้แปลภาพถ่าย โดยเฉพาะขอบเขตพื้นที่ที่ซับซ้อน

หรือขอบเขตของพื้นที่ไม่ชัดเจน