Page 15 - การศึกษาลักษณะและสมบัติของดินที่มีวัตถุต้นกำเนิดจากหินแกรนิตบริเวณจังหวัดอุทัยธานี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
6

อิทธิพลของปจจัยที่ใหกําเนิดดินอยางใดอยางหนึ่ง เชน ลําดับภูมิประเทศ ลําดับชีวภาพ ลําดับหิน
ลําดับภูมิอากาศ ลําดับเวลา และลําดับมนุษย ( คณะกรรมการจัดทําพจนานุกรมปฐพีวิทยา, 2551 )

สภาพภูมิประเทศที่แตกตางกันจะมีผลตอลักษณะการระบายน้ําของดิน เชนเดียวกับกระบวนการ
กรอนและการทับถมที่มีความสัมพันธกับการเคลื่อนยายของวัสดุและการละลายในพื้นที่ สมบัติดิน

บางประการจะเปลี่ยนแปลงไปตามสภาพภูมิประเทศ เชน ความหนาของชั้นดินบนมักเพิ่มขึ้นใน

สวนต่ําของสภาพภูมิประเทศ และโดยปกติแลวตนไมในบริเวณตอนลางของชวงความลาดชันจะให
ผลผลิตและการเจริญเติบโตดีกวาตอนบน (Gerrard, 1992)

2.1.5 ระบบอนุกรมวิธานดิน ( Soil Taxonomy ) ซึ่งเปนระบบการจําแนกดินของ
สหรัฐอเมริกาที่มีการนํามาใชในประเทศไทยนับตั้งแตป พ.ศ. 2518 เปนตนมา ระบบอนุกรมวิธานดิน

แบงขั้นการจําแนกดินเปน 7 ขั้น โดยเรียงลําดับจากการจําแนกขั้นสูงสุดไปหาขั้นต่ําสุด ไดดังนี้

ขั้นของการจําแนกขั้นสูง 4 ขั้น คือ อันดับดิน (soil order) อันดับดินยอย (soil suborder) กลุมดิน
(soil great group) และกลุมดินยอย (soil subgroup) ขั้นของการจําแนกขั้นต่ํา 2 ขั้น คือ พวกดิน

หรือวงศดิน (soil family) และชุดดิน (soil series) (Soil Survey Staff, 2014)

2.1.6 ชุดดิน (soil series) เปนชื่อชั้นของการจําแนก (taxonomic classes) ตามระบบ
อนุกรมวิธานดิน ถือวาเปนขั้นการจําแนกขั้นต่ําสุด ตอจากวงศดิน กลุมดินยอย กลุมดินใหญ อันดับยอย

และอันดับ การใหชื่อชุดดินใชชื่อสถานที่พบครั้งแรกเปนหลัก เชน ชื่อตําบล อําเภอ จังหวัด หรือชื่อ

ของบริเวณที่มีลักษณะเดนเปนที่รูจักกันอยางแพรหลายและบางครั้งอาจใชชื่อของแมน้ํา ลําคลอง ซึ่ง
มีพื้นที่เปนบริเวณกวาง (กอนหนานี้ประเทศไทยกําหนดใหใชพื้นที่ 20 ตารางกิโลเมตรขึ้นไป ปจจุบัน

กําหนดใหใชพื้นที่ 8 ตารางกิโลเมตร และสามารถตั้งเปนชุดดินได แมจะมีพื้นที่ที่พบนอยกวา
8 ตารางกิโลเมตร ถาดินนั้นมีลักษณะแตกตางไปจากชุดดินอื่นเดนชัดจริงๆ) (เอิบ, 2548)

2.1.7 ดินหนึ่ง ( soil individual ) คือ ดินที่กําหนดเปนแนวความคิดวา เปนเทหวัตถุที่มี
ลักษณะเปนสามมิติ เปนองคประกอบของภูมิทัศน ดินจะปรากฏอยู ณ ที่หนึ่ง ซึ่งในทางดิ่งจะเริ่ม

ตั้งแตสวนที่สัมผัสอากาศลึกลงไปจนถึงชั้นวัสดุธรณีที่อยูดานลาง ในทางราบจะขยายขอบเขตดานขาง

ออกไปจนถึงลักษณะที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิมโดยสิ้นเชิง ดินหนึ่งจะมีขอบเขตติดกับดินอื่นหรือวัสดุที่
ไมใชดิน ความแตกตางระหวางดินหนึ่งกับดินอื่นๆ จะเปนอะไรก็ได เชน ความลึกตางกัน ลักษณะของ

ชั้นดินที่ประกอบอยูตางกัน โดยขนาดที่เล็กที่สุดของดินหนึ่ง เรียกวา พีดอน (pedon)

2.1.8 พีดอน (pedon) คือ ปริมาตรที่เล็กที่สุดที่สามารถบอกไดวาเปนดินหนึ่ง
2.1.9 หนวยหลายพีดอน (polypedon) คือ กลุมของพีดอนที่เหมือนและตอเนื่องกัน ขอบเขต

ของโพลีพีดอนไปจรดพื้นที่ที่ไมมีดินหรือถึงพื้นที่ดินอื่นที่มีลักษณะแตกตางกันอยางมีนัยสําคัญ ใน

ระบบอนุกรมวิธานดินถือวาเปนหนวยการจําแนกในระบบชุดดิน มีความหมายเดียวกับดินหนึ่ง