Page 13 - การศึกษาลักษณะและสมบัติของดินที่มีวัตถุต้นกำเนิดจากหินแกรนิตบริเวณจังหวัดอุทัยธานี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
4

วัตถุตนกําเนิดดินที่เปนอนินทรียสารหรือแรธาตุ ที่พบสวนใหญสามารถจําแนกออกไดดังนี้
(เอิบ, 2552)

(1) วัสดุตกคาง (residuum) เกิดจากการผุพังอยูกับที่ตอเนื่องจากหินแข็งขึ้นมา
ดานบน มีลักษณะที่เกี่ยวกับชั้นหินดานลาง แลวแตวาจะเปนดินชนิดใด เนื้อประกอบดวยอนุภาคที่ไม

มีการแยกขนาด

(2) เศษหินเชิงเขา (colluvium) เกิดจากชิ้นสวนของหินและแรที่ผุพัง แลวรวงหลน
ลงมาจากสวนที่สูงลงไปหาที่ต่ําเพราะแรงดึงดูดของโลก และทับถมกันอยูไมไกลจากแหลงเดิม โดยยัง

เปนชิ้นสวนที่มีรูปรางและขนาดคละกัน (ไมมีการคัดขนาด) หลังจากนั้นจึงเกิดเปนดินขึ้น มักพบ
รวมกับวัสดุตกคาง และอยูใกลกับภูเขาหรือหนาผา

(3) ตะกอนน้ํา (water deposits) เกิดจากการสะสมกันของตะกอนที่ถูกน้ําพัดพามา

ลักษณะเดนคือ จะมีการคัดขนาดทั้งในแนวดิ่งและแนวราบ ปกติตะกอนจะมีขนาดเทากันในบริเวณ
หนึ่งๆ ขนาดจะใหญเมื่ออยูใกลแหลงของตะกอน และขนาดตะกอนจะเล็กลงทางปลายน้ํา

5) ระยะเวลาหรือพัฒนาการของดิน (time) บทบาทของเวลาที่เกี่ยวของกับการเกิด

ดินมีทั้งระยะเวลาที่แทจริงที่ดินเริ่มพัฒนาจากวัตถุตนกําเนิดดินซึ่งเปนอายุจริงของดินและระยะเวลา
สัมพัทธ ซึ่งหมายถึงระดับการพัฒนาของดิน สําหรับอิทธิพลของเวลาในแงของการเกิดดินนั้นหมายถึง

ชวงหนึ่งของเวลาที่ตอเนื่องกันไปโดยไมมีเหตุการณรุนแรงขัดจังหวะการพัฒนาตัวของดิน เวลาที่เปน

ศูนยสําหรับดินชนิดหนึ่ง คือ จุดที่ไดมีเหตุการณรุนแรงอยางหนึ่งทางดินเกิดขึ้น ถือวาเปนจุดสิ้นสุด
ของเวลาในการสรางตัวของดินและจะเปนจุดเริ่มตนของชวงเวลาในการสรางตัวของดินชวงตอไป

เหตุการณรุนแรงดังกลาวอาจหมายถึง การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิประเทศ ระดับน้ําใตดิน การ
เปลี่ยนแปลงภูมิอากาศในทันทีทันใดหรือการเปลี่ยนแปลงของวัตถุตนกําเนิดดิน เชน มีการทับถม

อยางรุนแรงของตะกอนใหม เปนตน เราสามารถใชลักษณะและสมบัติบางประการในการเปรียบเทียบ
อายุของดินได เชน ความลึกของดิน ความหนาของชั้นดิน สีของดิน เปนตน ชั้นดินที่มีการสะสม

อินทรียวัตถุหนากวาแสดงวามีระยะเวลาในการพัฒนามากกวา แมวาจะเริ่มพัฒนาพรอมกันก็ตาม

ดินลึกมีระยะเวลาการพัฒนามากกวาดินตื้น หรือดินสีแดงผานกระบวนการเปลี่ยนแปลงมานานกวา
ดินสีดําหรือสีน้ําตาล และถือเปนดินที่มีอายุมาก และดินที่ผานกระบวนการเกิดดินที่รุนแรงกวาจะถือ

วามีอายุมากกวา

6) ปจจัยแทรกในการเกิดดิน (dots factor) คือ วัสดุที่เพิ่มเติมเขาสูดินไดจากแหลง
อื่นหรือในภาวะบางอยาง ดินอาจจะไดรับอิทธิพลของกระบวนการที่เกิดขึ้นในลักษณะอุบัติเหตุได

เชน การเกิดไฟเผาในบริเวณผิวหนาพื้นที่ อาจรวมถึงอิทธิพลการจัดการดินของมนุษย เชน การใสปุย

การใสปูน หรือวัสดุปรับปรุงดิน (เอิบ, 2548)