Page 14 - การศึกษาลักษณะและสมบัติของดินที่มีวัตถุต้นกำเนิดจากหินแกรนิตบริเวณจังหวัดอุทัยธานี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
5

2.1.3 กระบวนการทางดิน (pedological processes) จะเกี่ยวของกับการผุพังสลายตัว
ของทั้งอินทรียสารและอนินทรียสารกับการสังเคราะหวัตถุใหม ที่เกิดขึ้นจากอิทธิพลของกระบวนการ

สรางดิน และอยูภายใตอิทธิพลของปจจัยควบคุมการเกิดดิน โดยทั่วไปมักจะแยกกระบวนการเกิด
ของดินออกเปน 2 ลักษณะใหญๆ ดวยกัน คือ กระบวนการทําลายและกระบวนการสราง ซึ่ง

กระบวนการทั้งสองแบบนี้อาจจะเกิดขึ้นพรอมกัน หรือเกิดกระบวนการทําลายขึ้นกอนแลวเกิด

กระบวนการสรางดินตามมาก็ได ตามทฤษฎีการเกิดดินกระบวนการสรางดินมีความแตกตางกันอยางมาก
เห็นไดวาสมบัติของดินโดยทั่วไปนั้นมีความเหมือนและคลายคลึงกัน โดยเฉพาะอยางยิ่งเมื่อคํานึงถึง

ขั้นของการเกิดดินในขั้นที่สองคือการเกิดและแบงแยกชั้นดินหลังจากผานขั้นที่หนึ่งคือการผุพังและ
ทับถมของวัตถุตนกําเนิดดินแลว ในกระบวนการสรางดินจะมีหลักของการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น

กระบวนการเหลานี้สามารถจัดรวมเปนกลุมได 4 กลุมดวยกัน (Simonson, 1959; เอิบ, 2548)

1) การเพิ่มเติมวัสดุ ( addition ) เชน การเพิ่มเติมวัสดุอินทรียและวัสดุแรธาตุลงดินใน
ลักษณะของแข็ง ของเหลว และกาซ ประกอบดวยการเพิ่มวัสดุในดิน (enrichment) การสะสมวัสดุ

ผิวหนา (cumulization) และการตกทับถมของเศษพืช (littering)

2) การสูญเสียวัสดุ (losses) เปนการสูญเสียวัสดุไปจากดิน ประกอบดวย การชะละลาย
(leaching) และการกรอน (erosion)

3) การเคลื่อนยายวัสดุ (translocation) เปนการเคลื่อนยายวัสดุจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง

ภายในดิน ประกอบดวย การซึมชะหรือการเคลื่อนยายออก ( eluviation ) การสะสมหรือการ
เคลื่อนยายเขา (illuviation) การสะสมแคลเซียมคารบอเนต (calcification) การสูญเสียแคลเซียม

คารบอเนต (decalcification) การสะสมเกลือ (salinization) การสูญเสียเกลือ (desalinization)
การสะสมดาง (alkalization) การสูญเสียดาง (dealkalization) การยายที่เชิงกล (lessivage) การ

รบกวนดิน (pedoturbation) และการเปนสีจางของดิน (leucinization)
4) การเปลี่ยนแปลงรูปวัสดุ (transformation) เปนการเปลี่ยนแปลงรูปของวัสดุแรธาตุและ

วัสดุอินทรียจากรูปหนึ่งไปเปนอีกรูปหนึ่งในดิน ประกอบดวย การสลายตัว (decomposition) การ

สังเคราะห (synthesis) การเกิดฮิวมัส (humification) การแปรรูปเปนแรธาตุ (mineralization)
การเพิ่มซิลิกา (resilication) การรวนซุยของดิน (loosening) และการแข็งขึ้นของดิน (hardening)

2.1.4 ลําดับภูมิประเทศ (toposequence) หมายถึง ลําดับของลักษณะสัณฐานดินที่เกิดบน

วัตถุตนกําเนิดชนิดเดียวกัน แตมีสมบัติแตกตางกัน เนื่องจากเกิดในสภาพภูมิประเทศที่แตกตางกัน ใน
การใชคํานี้ครั้งแรกเนนสมบัติดินที่แตกตางกันที่มีสาเหตุมาจากระดับความสูงของตําแหนงและสภาพ

อุทกวิทยาที่แตกตางกันของเนินเขา สวนลําดับดิน (soil sequence) หมายถึง การเรียงลําดับหนวยดิน

หรือชนิดของดินที่พบในพื้นที่ตามความแตกตางของปจจัยที่ใหกําเนิดดิน รูปแบบของการเรียงลําดับ
นั้นจะตองมีรูปแบบเดียวกันไมวาจะพบในบริเวณตางกัน การที่เกิดลําดับดินอยางสม่ําเสมอเนื่องจาก