Page 121 - ปุ๋ยอินทรีย์และการใช้ประโยชน์ในประเทศไทย

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
110

ตารางที่ 6.2 แสดงน้ําหนักสด น้ําหนักแห้ง และปริมาณธาตุอาหารที่สําคัญในพืชปุ๋ยสด (ต่อ)

น้ําหนักสด น้ําหนักแห้ง ปริมาณธาตุอาหาร (เปอร์เซ็นต์)

ชนิดพืช (กก./ไร่) (กก./ไร่) C/N N P K Ca Mg S

โสนอัฟริกัน 2,000 – 4,000 400 – 1,120 18.30 2.87 0.42 2.06 0.82 1.74 2.27

โสนอินเดีย 2,000 – 3,500 400 – 980 17.83 2.85 0.46 2.83 1.96 2.14 0.97

โสนจีนแดง 1,500 – 2,000 300 – 560 18.93 2.85 0.43 2.10 0.79 1.83 0.90

โสนคางคก 1,500 – 3,000 300 – 840 27.55 1.84 0.28 1.26 0.70 1.58 0.30

หมายเหตุ: น้่าหนักสดของพืชปุ๋ยสดมีความชื้นเฉลี่ย 72 – 80 เปอร์เซ็นต์

ที่มา: ส่านักเทคโนโลยีชีวภาพทางดิน (2549)

พืชตระกูลถั่วที่กรมพัฒนาที่ดินได้ส่งเสริมใช้เป็นพืชปุ๋ยสด มี 5 ชนิด ได้แก่ ถั่วพุ่ม ถั่วพร้า ปอเทือง

โสนอัฟริกัน และถั่วมะแฮะ โดยแบ่งตามชนิดของพืชที่ปลูกได้ ดังนี้ (ส่านักเทคโนโลยีชีวภาพทางดิน, 2549;

ยงยุทธและคณะ, 2551)
1. ถั่วพุ่ม (cow pea) หลายชนิด เช่น ถั่วพุ่มแดงหรือถั่วพุ่มลาย (Vignasinesis) และถั่วพุ่มด่า

(Vignaunguiculata) เป็นพืชปีเดียวลักษณะล่าต้นเป็นพุ่มเตี้ยสูงประมาณ 40 เซนติเมตร บางชนิดล่าต้น

อาจจะเลื้อยบนดินบ้างเล็กน้อย เช่น ถั่วพุ่มลาย เจริญเติบโตได้ดีในสภาพภูมิอากาศร้อน ดินร่วนซุย มีการ
ระบายน้่าและอากาศดี ปลูกได้ตลอดปีแต่ช่วงที่เหมาะสม คือ ต้นฤดูฝนโดยวิธีการหว่านอัตราเมล็ด 8

กิโลกรัมต่อไร่ นิยมปลูกเป็นปุ๋ยพืชสดในระบบการปลูกสองแบบ คือ แบบระบบปลูกพืชหมุนเวียน โดยปลูก
ก่อนพืชหลักแล้วไถกลบเมื่ออายุ 45 – 45 วัน พร้อมกับเตรียมดิน เพื่อปลูกพืชหลักหลังจากไถกลบ 12 – 15

วัน และแบบระบบปลูกแซม โดยหว่านถั่วพุ่มระหว่างแถวพืชหลักหลังจากปลูกพืชหลักไปแล้วประมาณ 2
สัปดาห์ ไถกลบระยะออกดอกอายุประมาณ 40 – 45 วัน โดยถั่วพุ่มให้น้่าหนักสดและน้่าหนักแห้งระหว่าง

1,500 – 2,400 และ 300 – 672 กิโลกรัมต่อไร่ ตามล่าดับ และให้ธาตุไนโตรเจน 10 –20 กิโลกรัม

ไนโตรเจนต่อไร่ โดยส่วนเหนือดินมีปริมาณธาตุอาหารหลักคิดต่อน้่าหนักแห้ง ดังนี้ ปริมาณธาตุไนโตรเจน
2.00 – 2.89 เปอร์เซ็นต์ ปริมาณธาตุฟอสฟอรัส 0.50 – 0.58 เปอร์เซ็นต์ และปริมาณธาตุโพแทสเซียม

2.50 – 3.51 เปอร์เซ็นต์
2. ถั่วพร้า มี 2 ชนิด คือ ถั่วพร้าเมล็ดขาวหรือ Jack bean (Canavaliaensiformis) และถั่ว

พร้าเมล็ดแดงหรือ swod bean (Canavallagladista) เป็นพืชปีเดียว ลักษณะต้นเป็นทรงพุ่มสูงประมาณ

60 เซนติเมตร ระบบรากลึก เจริญเติบโตได้ดีในดินดอน ที่มีการระบายน้่าดี ทนความแห้งแล้งได้ดี ปลูก
โดยวิธีการหว่านอัตราเมล็ด 10 กิโลกรัมต่อไร่ นิยมปลูกเป็นปุ๋ยพืชสดในระบบการปลูกสองแบบ คือ แบบ

ระบบปลูกพืชหมุนเวียน โดยปลูกก่อนพืชหลักแล้วไถกลบเมื่ออายุ 60 – 65 วัน พร้อมกับเตรียมดิน เพื่อ
ปลูกพืชหลักหลังจากไถกลบ 12 – 15 วัน พืชหลักที่ปลูก เช่น ข้าวโพดมันส่าปะหลังและอ้อย และแบบ

ระบบปลูกแซม โดยหว่านถั่วพร้าระหว่างแถวพืชหลักหลังจากปลูกพืชหลักไปแล้วประมาณ 2 สัปดาห์ และไถ