Page 29 - การจัดทำยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ของกรมพัฒนาที่ดินในช่วงแผนเศรษฐกิจและสังคม ฉบับที่ 11 (พ.ศ.2555 - 2559)

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
16

การจัดท าแผนยุทธศาสตร์ หรือ การบริหารยุทธศาสตร์นั้น เป็นกระบวนการบริหารองค์กรที่เน้น
การมององค์กรเป็นภาพรวมและมองอย่างเป็นระบบ คือ มองผลกระทบต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นทั้งจาก
สภาพแวดล้อมภายนอกภายใน ตลอดจนค านึงถึงวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมายขององค์กรในระยะยาว เพื่อ

เป็นแนวทางในการขับเคลื่อนองค์กรอย่างเป็นรูปธรรม

2.4.1 ความหมายของยุทธศาสตร์ (Strategy)

แผนยุทธศาสตร์ หมายถึง การก าหนดเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์พื้นฐานระยะยาวของ
๕
องค์กร และการยอมรับวิธีการในการด าเนินงานและการจัดสรรทรัพยากรที่จ าเป็น ยุทธศาสตร์ถือเป็นวิถีทาง
๖
เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ในระยะยาว และยังเป็นแผนแม่แบบขององค์กร ที่ระบุว่าองค์กรจะบรรลุพันธกิจ
๗
และเป้าหมายอย่างไร เพื่อสร้างข้อได้เปรียบและลดความเสี่ยง นอกจากนี้ยุทธศาสตร์ เป็นแผนงานที่มีความ
พร้อมสมบูรณ์ ครอบคลุมครบถ้วนทุกด้าน และประสานสอดคล้องเข้ากันได้ เพื่อที่จะช่วยให้องค์กรมีข้อได้เปรียบ
๘
ที่จะเผชิญกับสภาพแวดล้อมต่าง ๆ เพื่อประกันว่าวัตถุประสงค์ของกิจการจะบรรลุความส าเร็จได้แน่ ส่วนการ
จัดการเชิงยุทธศาสตร์ (Strategic Management) คือ ขั้นตอนในทางการบริหาร แบ่งเป็น
(๑) การก าหนดวิสัยทัศน์เชิงยุทธศาสตร์ (Strategic Vision)

(๒) การก าหนดวัตถุประสงค์ (Objective)
(๓) การก าหนดยุทธศาสตร์ (Strategic Formulation)
(๔) การปฏิบัติตามยุทธศาสตร์ (Strategic Implementation)
๙
(๕) การจัดการเชิงยุทธศาสตร์ (Strategic Management)
ส าหรับการวางแผนยุทธศาสตร์ เป็นกระบวนการที่ต้องท าอย่างต่อเนื่อง ทั้งการวาง

แผนการปฏิบัติตามแผน และการปรับปรุงแก้ไขอย่างเป็นวงจร ๑๐
สรุปการวางแผนยุทธศาสตร์ หมายถึงกระบวนการก าหนดแนวทางในการด าเนินงานให้
สอดคล้องกับภารกิจ วิสัยทัศน์ และเป้าประสงค์ขององค์กร เพื่อให้บรรลุตามวัตถุประสงค์ที่ก าหนดไว้ โดย

ค านึงถึงองค์ประกอบด้านต่าง ๆ เช่น สภาพแวดล้อมภายใน ภายนอก และจุดแข็งจุดอ่อนขององค์กร เป็นต้น

2.4.2 ปัจจัยที่ต้องค านึงถึงในการจัดท าแผนยุทธศาสตร์

การวางแผนยุทธศาสตร์ เป็นภารกิจของหน่วยงานทุกระดับ เพราะบุคคลทุกคนไม่ใช่เพียงแต่ผู้บริหาร
๑๑
ระดับสูง (Top Basis) แผนยุทธศาสตร์ถือเป็นโครงร่างหลัก (Grand Design) หรือเป็นวิธีการโดยรวมที่
บุคคลหรือองค์กรต้องท าขึ้น เพื่อเป็นกรอบให้การด าเนินงานบรรลุถึงจุดประสงค์ การสร้างแผนยุทธศาสตร์
จะต้องค านึงถึงปัจจัยพื้นฐาน ๓ ประเภท คือ

๕ Alfred, D. C., Jr., Strategy and Structure: Chapters in the History of the industry enterprise, The
MIT Press, 1962.

David, F.R., Strategic Management, New Jersey, Prentice-Hall, Inc., 1995.
๖
๗ Wheenlen, T. L., and Hunger, David J., Strategic Management and Business Policy, New Jersy,
Pearson Education, 2004.
๘ ธงชัย สันติวงษ์, พฤติกรรมองค์การ =Organization Behavior. กรุงเทพมหานคร, ไทยวัฒนาพานิช, ๒๕๓๗.
๙
Thomson, A. A., Jr., and A. J. Strickland, Strategy Management: Concept and Cases, Boston,
McGraw-Hill, Inc., 2003.
๑๐
Bikas, C. S., Strategic Management in Higher Education, 1999.
ประชุม รอดประเสริฐ, นโยบายและการวางแผน หลักการและทฤษฎี, กรุงเทพมหานคร, เนติกุลการพิมพ์, ๒๕๓๓.
๑๑
แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ของกรมพัฒนาที่ดิน ในช่วงแผนเศรษฐกิจและสังคม ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555 - 2559)