Page 25 - รายงานการสำรวจดินเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำห้วยน้ำเทิน ลำดับที่ พล.2(2556) ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำแควน้อย (รหัส 0914) ลุ่มน้ำหลักแม่น้ำน่าน (รหัส 09) พื้นที่ดำเนินการบ้านนาจาน หมู่ที่ 2 ตำบลหนองกระท้าว อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก
P. 25
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
13
หน่วยดินหลัก แต่ปกติแล้วการรวมดินที่ไม่เหมือนกันและมีข้อจ้ากัดในการใช้ประโยชน์ที่ดินในหน่วยเดี่ยว ถ้า
ดินนั้นมีความแตกต่างกันชัดเจนมากในด้านศักยภาพการใช้ประโยชน์ที่ดินกับหน่วยดินหลัก ดินแต่ละชนิดที่
แตกต่างกันนั้นเมื่อรวมกันไว้จะต้องมีเนื้อที่ไม่เกินร้อยละ 10 ของพื้นที่หน่วยดินหลัก เช่น ชุดดินโคราช
(Khorat:Kt) ที่ดินหินพื้นโผล่ (Rock outcrop : RC) เป็นต้น
2) หน่วยดินสัมพันธ์ (soil association) เป็นหน่วยแผนที่ที่ภายในขอบเขตนั้น ๆ
มีดินตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไปหรือดินกับพื้นที่เบ็ดเตล็ด (miscellaneous areas) ซึ่งจะเกิดควบคู่กันเสมอ และ
มีความสัมพันธ์กันในทางสภาพพื้นที่ เช่น ดิน A พบอยู่บนที่ดอนและดิน B พบอยู่ในที่ลุ่ม แต่เนื่องจาก
ข้อจ้ากัดในเรื่องของมาตราส่วนแผนที่จึงไม่อาจแยกขอบเขตออกจากกันได้ โดยปกติจะก้าหนดไว้ที่มาตรา
ส่วน 1:24,000 หรือ มาตราส่วนเล็กกว่า การให้ชื่อหน่วยแผนที่จะใช้ชื่อของดินหรือที่ดินอื่นๆที่พบ เป็นชื่อ
หน่วยแผนที่ โดยชื่อดินหรือพื้นที่เบ็ดเตล็ดที่มีเนื้อที่มากจะเขียนน้าหน้า หากเขียนเป็นสัญลักษณ์ใช้
เครื่องหมาย “ / ” คั่น และต้องแสดงบอกสัดส่วนของดินหรือที่ดินอื่นๆที่พบในขอบเขตนั้นๆด้วย เช่น A/B
สัดส่วน 60/40 หรือ 70/30 เป็นต้น
3) หน่วยดินเชิงซ้อน (soil complex) เป็นหน่วยแผนที่ที่ภายในขอบเขตนั้น ๆ มี
ดินตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไป หรือดินกับพื้นที่เบ็ดเตล็ด (miscellaneous areas) เช่นเดียวกับหน่วยดินสัมพันธ์
แม้ว่ามาตราส่วนของแผนที่จะใหญ่ขึ้น (1:24,000 หรือ มาตราส่วนใหญ่กว่า) ก็ยังไม่สามารถแยกขอบเขตของ
ดินหรือพื้นที่เบ็ดเตล็ดเหล่านั้นออกจากกันได้ อาจจะเนื่องจากการเกิดมีความซับซ้อน การใช้ชื่อหน่วยแผนที่
จะใช้ชื่อของดินหรือหน่วยพื้นที่เบ็ดเตล็ดทั้งหมดที่พบ เป็นชื่อของหน่วยแผนที่ โดยดินหรือพื้นที่เบ็ดเตล็ดที่มี
เนื้อที่มากจะเขียนน้าหน้าและเรียงกันไปตามล้าดับ หากเขียนเป็นสัญลักษณ์ใช้เครื่องหมาย “ - ” คั่น และ
ต้องแสดงบอกสัดส่วนของดินหรือที่ดินอื่นๆที่พบด้วย เช่น A-B สัดส่วน 60-40 หรือ 70-30 เป็นต้น
4) หน่วยดินศักย์เสมอ (undifferentiated group) เป็นหน่วยแผนที่ที่ภายใน
ขอบเขตนั้น ๆ มีดินตั้งแต่ 2 ดินขึ้นไป แต่ดินทั้งหมดนั้นไม่มีความแตกต่างในด้านของการน้าไปใช้ประโยชน์
และการจัดการดิน จึงไม่มีความจ้าเป็นที่จะต้องแยกขอบเขตออกจากกัน การให้ชื่อหน่วยแผนที่ดินจะใช้ชื่อ
ของดินทั้งหมด โดยดินที่พบที่มีเนื้อที่มากจะเขียนน้าหน้าและเรียงกันไปตามล้าดับ หากเขียนเป็นสัญลักษณ์
ใช้เครื่องหมาย “ & ” คั่น และต้องแสดงบอกสัดส่วนของดินที่พบด้วย เช่น A&B สัดส่วน 60&40 หรือ
70&30 เป็นต้น
3.7.6 กลุ่มชุดดิน (group of soil series) เป็นหน่วยของแผนที่ดินที่กรมพัฒนาที่ดิน
พัฒนาขึ้นมา โดยการรวมชุดดินที่มีลักษณะ สมบัติและศักยภาพในการเพาะปลูก รวมถึงการจัดการดินที่
คล้ายคลึงกันมาไว้เป็นกลุ่มเดียวกัน เพื่อประโยชน์ในการให้ค้าแนะน้า การตรวจสอบลักษณะดิน การใช้
ที่ดินและการจัดการดินที่เหมาะสม ได้จัดจ้าแนกเป็น 62 กลุ่มชุดดินด้วยกัน โดยแบ่งตามสภาพที่พบ
ออกเป็นกลุ่มใหญ่ๆ ได้ 3 กลุ่ม ได้แก่ (ส้านักส้ารวจดินและวางแผนการใช้ที่ดิน, 2548)
1) กลุ่มชุดดินในพื้นที่ลุ่ม พบในบริเวณที่ลุ่ม การระบายน้้าของดินเลวมาก เลว
หรือค่อนข้างเลว มักมีน้้าแช่ขังในฤดูฝน ไม่เหมาะส้าหรับเพาะปลูกพืชไร่ ไม้ผลและไม้ยืนต้น ประกอบด้วย
กลุ่มชุดดินดังต่อไปนี้