Page 24 - รายงานการสำรวจดินเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำห้วยน้ำเทิน ลำดับที่ พล.2(2556) ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำแควน้อย (รหัส 0914) ลุ่มน้ำหลักแม่น้ำน่าน (รหัส 09) พื้นที่ดำเนินการบ้านนาจาน หมู่ที่ 2 ตำบลหนองกระท้าว อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
12

แผนที่ดินเพียง 3 ระดับ คือ การส้ารวจดินและแผนที่ดินค่อนข้างหยาบ การส้ารวจดินและแผนที่ดิน
ค่อนข้างละเอียด และการส้ารวจดินและแผนที่ดินละเอียด

3.7.3 การจ้าแนกดิน (soil classification) หมายถึง ศาสตร์ที่ว่าด้วยการแจกแจงดินชนิด
ต่างๆ ออกเป็นหมวดหมู่ในระดับต่างๆ ของความคล้ายคลึงกันของสมบัติของดินและลักษณะการเกิดของ

ดินตามวัตถุประสงค์ที่ต้องการ โดยใช้ข้อมูลจากการศึกษาดินเป็นพื้นฐาน มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อรวบรวม

ความรู้ต่างๆ เกี่ยวกับดิน 2) เพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับดินมากที่สุดในลักษณะที่จดจ้าได้ง่ายที่สุด 3) เพื่อให้
ภาพพจน์เชิงโครงสร้างของความเกี่ยวพันกันของดินที่จะท้าให้สามารถสื่อความหมายกันได้ 4) เพื่อชี้ให้เห็นหรือ

แสดงความสัมพันธ์ของดินต่างๆ และชั้นต่างๆ ในกลุ่มของดินทั้งหมด 5) เพื่อแสดงให้เห็นและให้เรียนรู้

เกี่ยวกับความสัมพันธ์ใหม่ๆ หลักการใหม่ๆ ที่ยังไม่เคยได้มีความรู้มาก่อนเกี่ยวกับดิน 6) เพื่อก้าหนดกลุ่มหรือ
ชั้นต่างๆ ที่จะสามารถใช้เป็นหลักในการวิจัยและทดลอง หรือการวางแผนการวิจัยในการศึกษาเรื่องดิน 7)

เพื่อแจกแจงดินออกเป็นกลุ่มหรือหมวดหมู่อย่างมีเหตุผลในเชิงการใช้ด้านต่างๆ เช่น เพื่อท้านายพฤติกรรม
เพื่อหาวิธีการที่ดีที่สุดในการใช้ดิน เพื่อประมาณความสามารถในเชิงการผลิตของดิน เพื่อแจกแจงปัญหา

ชนิดต่างๆ ที่มีโอกาสเกิดขึ้นและหลักการพื้นฐานในการแก้ปัญหาที่จะเกิดขึ้นจากการใช้ดิน และเพื่อให้
แนวทางหรือสื่อที่ช่วยในการถ่ายทอดข้อสนเทศและเทคโนโลยี (เอิบ, 2548)

3.7.4 แผนที่ดิน (soil maps) หมายถึง แผนที่ที่แสดงการกระจาย (distribution) ทาง

ภูมิศาสตร์ ของดินชนิดต่างๆ ซึ่งมีสมบัติที่เกี่ยวข้องกันและเป็นลักษณะตามธรรมชาติของดินที่พบในการ
ส้ารวจ (เอิบ, 2548)

3.7.5 หน่วยแผนที่ดิน (soil mapping units) หมายถึง ชนิด หรือกลุ่มของดินที่เขียน

ขอบเขต แสดงไว้ในแผนที่ดินนั้นๆ หน่วยแผนที่ดินจะมีชื่อซึ่งอาจจะเป็นชื่อทางการจ้าแนกชนิดของดิน
ตามระบบใดระบบหนึ่ง หรืออาจจะเป็นชื่อที่ใช้เฉพาะทางการส้ารวจที่แสดงให้เห็นภาพพจน์ของสภาพ

ธรรมชาติเชิงภูมิศาสตร์ของบริเวณนั้นๆ ที่มีความหมายเกี่ยวข้องกับดินพอที่จะน้ามาแปลความหมายเพื่อใช้
ประโยชน์ได้ (เอิบ, 2548) ในหน่วยแผนที่ดินหนึ่งๆ จะประกอบด้วยชุดดินหนึ่งชนิดหรือมากกว่า ซึ่งถ้ามี

ลักษณะเด่นของดินเพียงชนิดเดียว เรียกว่า หน่วยดินเดี่ยว (soil consociation) หรือมีสมบัติดินที่เด่นหลาย
ชนิดพอๆ กัน เรียกว่า หน่วยดินสัมพัทธ์ (soil association) หน่วยดินเชิงซ้อน (soil complex) หรือหน่วย

ดินศักย์เสมอ (undifferentiated group) (ส่วนมาตรฐานการส้ารวจจ้าแนกดินและที่ดิน, 2547)

1) หน่วยดินเดี่ยว (soil consociation) เป็นหน่วยแผนที่ที่ประกอบด้วยหน่วย
จ้าแนกดินเดี่ยว (single soil taxon) หรือ หน่วยพื้นที่เบ็ดเตล็ด (miscellaneous areas) เป็นส่วนใหญ่โดย

อย่างน้อยที่สุดจะต้องมีเนื้อที่มากกว่าครึ่งหนึ่งของพื้นมี่ปรากฏอยู่บนแผนที่ในแต่ละขอบเขต หน่วยปะปน

(inclusions) ที่เหลือจะเป็นดินที่มีลักษณะคล้ายคลึงกันและมีศักยภาพในการใช้ประโยชน์เท่าเทียมกับหน่วย
ดินหลักหรือ ที่เราเรียกว่าดินคล้ายคลึงกัน หรือเหมือนกัน (similar soils) ในกรณีที่ได้รวมเอาดินที่ไม่

คล้ายคลึงกันหรือไม่เหมือนกัน (dissimilar soils) มาไว้ในหน่วยแผนที่ดังกล่าว ถ้าลักษณะที่แตกต่างกันนั้น
เป็นข้อจ้ากัดในการใช้ประโยชน์ที่ดินจะต้องมีพื้นที่รวมกันไม่เกินร้อยละ 15 ของพื้นที่หน่วยดินหลัก หรือถ้า

ลักษณะที่แตกต่างกันนั้นไม่เป็นข้อจ้ากัดในการใช้ประโยชน์ที่ดินจะต้องมีพื้นที่รวมไม่เกินร้อยละ 25 ของพื้นที่