Page 105 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน
P. 105
100
3) พวกที่มีรากหยั่งลึกถึงกนบอหรือสระ มีลําตนและใบอยูเหนือผิวน้ํา และสามารถ
เจริญเติบโตในบริเวณที่มีน้ําลึกถึง 60 เซนติเมตร พืชในกลุมนี้ ไดแก ผักเปด แพงพวย เปนตน
4) พวกสาหรายชนิดตาง ๆ ขยายพันธุโดยสปอร และใชสวนของลําตน (Vegetative
reproduction) สาหรายที่พบมีอยู 3 ชนิดใหญ ๆ คือ (1) สาหรายเซลลเดียวหรือพวก Unicellular
phytoplanktons (2) สาหรายที่เจริญเติบโตเปนเสนหรือพวก Filamentous algae และ (3) สาหรายชั้นสูง
หรือพวก Higher algae
วัชพืชพวกที่มีการคายน้ํามากที่สุด ไดแก วัชพืชพวกที่ 3 สําหรับประเทศไทย วัชพืชน้ําที่
กอใหเกิดปญหามากที่สุด ไดแก ผักตบชวา โดยมีผูรายงานวา ผักตบชวาตนเดียวขยายพันธุเปน 248,000
ตน ภายในระยะเวลา 90 วัน และมีการคายน้ําในน้ํานิ่งตอวัน 175 มิลลิลิตร น้ําที่ไหลจะคายน้ําไดถึง 225
มิลลิลิตรตอวัน ถาจะเปรียบเทียบในบอ สระน้ํา พบวาถามีผักตบชวาในน้ํา จะสูญเสียน้ําไดงายกวาไมมี
ผักตบชวาในน้ําประมาณ 5 – 7 เทา
10.11.4. การควบคุมการระเหยของน้ําจากผิวน้ําโดยตรง อัตราการระเหยของน้ําโดยตรงจาก บอ
สระ อางเก็บน้ํา หนอง บึง ทะเลสาบ จะมีความสัมพันธโดยตรงกับอุณหภูมิของผิวน้ํา ความเร็วของลมที่
พัดผานผิวน้ํา และมีความสัมพันธในทางกลับกันกับความชื้นสัมพัทธ ของอากาศเหนือผิวน้ํา หลักการ
ควบคุมการระเหยของน้ําจากผิวน้ํามีอยู 2 ประการ คือ
(1) การลดเนื้อที่ผิวน้ําที่อิสระ สามารถทําไดโดยลดอัตราสวนระหวางเนื้อที่ผิวน้ํากับปริมาตรของ
บอ สระ อางเก็บน้ํา ใหมีนอยที่สุด ตัวอยางของพื้นที่ผิวน้ําและความจุของอางเก็บน้ําบางแหง การเก็บกับ
น้ําไวในอางเก็บน้ําธรรมชาติใตผิวดินหรือในสภาพน้ําบาดาลจะดีกวาการเก็บน้ําโดยสรางอางเก็บน้ําไวที่ผิว
ดินเพื่อลดการสูญเสียน้ํา
(2) การปกคลุมและปองกันผิวน้ําอิสระ เปนวิธีการที่สูญเสียคาใชจายสูงมาก วิธีการปกคลุมและ
ปองกันผิวน้ําที่อิสระมีดังตอไปนี้
1) ใชสารเคมีพวก Monomolecular films
2) การใชแผนเยื่อบาง ๆ ที่ลอยน้ํา
3) ใชวัสดุที่ลอยน้ํา
4) การใชน้ํามันลอยบนผิวน้ําในบอ สระ และอางน้ํา
5) การสรางรมเงาบังผิวน้ํา
10.11.5. การเก็บกักน้ําไวในดิน การเก็บน้ําไวในดินจะเปนประโยชนตอพืชที่ปลูก แตก็มีชุดดิน
บางชุดที่มีชั้นดินแนนทึบมากโดยจะเกิดขึ้นในระดับความลึกชั้นไถพรวน เราเรียกวา ชั้นดินดาน (Plow
pan) น้ําซึมผานไดยาก ดังนั้น เราควรทําลายชั้นดินดานนี้เพื่อเพิ่มการกักน้ําในดิน อยางไรก็ตาม การเพิ่ม
การกักเก็บน้ําอีกวิธีหนึ่ง ไดแก การใสอินทรียวัตถุในดินทรายจัด จะทําใหดินอุมน้ําไดมากกวา 100
เปอรเซ็นต ดังนั้น จึงกลาวสรุปไดวา การเพิ่มความสามารถในการกักเก็บน้ําในดินปฏิบัติไดดังนี้
(1) การทําลายชั้นดินแนนทึบมากซึ่งเกิดจากการไถพรวน