Page 33 - เอกสารวิชาการ การใช้อินทรียวัตถุปรับปรุงดินเค็มชายทะเล : เอกสารวิชาการสถาบันวิจัยพัฒนาเพื่อป้องกันการเป็นทะเลทรายและการเตือนภัย เลขที่ 30/02/48

25

5. โสนคางคก (Sesbania aculeata) เปนโสนที่มีลักษณะในและเมล็ดเล็กและเรียวกวาโสน

อื่นๆ ทนทานตอสภาพแหงแลวและความเค็มไดดี ขึ้นไดดีในสภาพดินเหนียวและมีน้ําขัง ปลูกเปนพืชปุยสดใน

นาขาว อัตราเมล็ดที่ใช 5-6 กิโลกรัมตอไร โสนคางคกจะไถกลบที่อายุประมาณ 60 วัน จะใหน้ําหนักสด 1-3
ตันตอไร ใหธาตุไนโตรเจนประมาณ 10-15 กิโลกรัมตอไร ซึ่งจากการศึกษาการสับกลบโสนคางคกที่อายุตาง

กัน คือ 30 45 60 และ 75 วัน กับผลผลิตขาว พบวาผลที่ออกมาไมแตกตางกันทางสถิติ การสับกลบโสน

คางคกเมื่ออายุ 30 วัน ใหผลผลิตขาวสูงสุดคือ 3.68 ตันตอเฮกแตร เมื่อเปรียบเทียบกับแปลงควบคุมซึ่งไมได

ใสปุยพืชสดใหผลผลิต 2.53 ตันตอเฮกแตร แตเนื่องจากเมล็ดเล็กและแตกงายในบางโอกาสจึงกลายเปนวัช
พืชในนาขาวได

การที่ไดนําโสนอินเดีย โสนจีนแดงและโสนคางคก มารวบรวมไวในเอกสารฉบับนี้เพราะวา

โสนดังกลาวมีความสามารถในการเจริญเติบโตไดในดินเค็ม ซึ่งแตละชนิดก็มีขอดีและขอเสียตางกันไป

ปจจุบันไมไดมีการแนะนําสงเสริมใหใชเปนพืชปุยสด ทั้งนี้เนื่องจากเมล็ดพันธุหาไดยากและขณะนี้มีการแนะ

นําสงเสริมใหปลูกโสนอัฟริกันเปนพืชปุยสดเพราะวามีความสามารถในการตรึงไนโตรเจนไดดีกวา คือ
ประมาณ 31-59 กิโลกรัมตอไร เมื่อเทียบกับโสนคางคก โสนอินเดียและโสนจีนแดง แตอยางไรก็ตามโสนทั้ง 3

ชนิด ก็สามารถใชเปนแนวทางหรือทางเลือกหนึ่งในการนํามาปลูกในพื้นที่ดินเค็มไดและควรจะมีการรวบรวม

และขยายเมล็ดพันธุเพื่อใชเปนพืชปุยสดในสภาพดินตางๆ กันตอไป

3.1.2 ปุยคอก (manure) คําวาปุยคอกไมใชสวนที่เปนมูลจากสัตวเลี้ยงเทานั้น แตหมายถึง

วัสดุที่ใชปูพื้นคอก กากอาหารและอื่นๆ ที่ผสมปนเปกันเปนปุยคอก (สมนึก, 2546)

การนําปุยคอกมาใชในการปรับปรุงดินตางๆ เปนวิธีการทําการมาชานานแลว และสามารถ

หาไดงายในพื้นที่การใชปุยคอกในการปรับปรุงบํารุงดินทําใหดินมีความรวนซุยขึ้น มีการเพิ่มธาตุอาหารพืช

ซึ่งปุยคอกจะใหธาตุอาหารคารบอนและสารประกอบอื่นๆ ที่มีผลตอองคประกอบของฮิวมัส กิจกรรมของจุลิ
นทรียดินและโครงสรางทางกายภาพของดิน

บทบาทของปุยคอกในดิน ปุยคอกเมื่อใสลงดินจะมีผลกระทบตอระบบในดินมากมาย เชน
- ใหธาตุอาหารพืชโดยตรง เพราะปุยคอกประกอบดวยไนโตรเจน (ในรูปของแอมโมเนีย)

ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม และธาตุอาหารของอื่นๆ ซึ่งพืชสามารถนําไปใชโดยตรง

- ลดความเปนกรดของดิน การใสปุยคอกเปนประจําจะชวยลดความเปนกรดของดิน
- เกิดพิษของเกลือและแอมโมเนีย ปุยคอกจะประกอบดวยเกลือเมื่อใสปุยแกพืชใน

อัตราที่เขมขนมากจะทําใหใบพืชไหม และปุยคอกที่ยังสดอยูจะมีปริมาณแอมโมเนียในปริมาณสูงจะเปน

อันตรายตอการงอกของเมล็ดพืชได

- ชวยใหโครงสรางของดินดีขึ้น การเพิ่มอินทรียวัตถุและกิจกรรมของสิ่งมีชีวิตในดินเปนการ

ปรับปรุงโครงสรางของดินโดยตรง ความแนนของดินจะลดลง เชื่อมเม็ดดินใหเกาะตัว ทําใหดินรวนซุยรักษา
ความชื้นในดิน

- เสริมสรางกิจกรรมของสิ่งมีชีวิตในดิน