Page 114 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจข้าวนาปรัง
P. 114
6-2
2) เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจขาวนาปรังที่มีความเหมาะสมปานกลาง (Z-II)
หลักเกณฑ และปจจัยในการจัดทํา คือ
- มีระดับความเหมาะสมของที่ดินระดับปานกลางถึงสูง และการใหผลผลิตในการ
ปลูกขาวนาปรังอยูในชวงผลผลิตปานกลางถึงสูง
- มีการปลูกขาวนาปรังในปจจุบัน แตอยูนอกเขตชลประทาน มีการใชน้ําจากแหลงอื่น
ชวยในการเพาะปลูก
3) เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจขาวนาปรังที่มีความเหมาะสมเล็กนอย (Z-III) หลักเกณฑ
และปจจัยในการจัดทํา คือ
- มีระดับความเหมาะสมของที่ดินระดับต่ํา และการใหผลผลิตในการปลูกขาวนาปรัง
อยูในชวงผลผลิตปานกลาง
- มีการปลูกขาวนาปรังในปจจุบัน และมีปริมาณน้ําไมเพียงพอและเสี่ยงตอการ
ขาดแคลนน้ํา พื้นที่บริเวณนี้บางสวนนําไปใชปลูกพืชทดแทน
โดยจะพิจารณาคัดเลือกพื้นที่ที่มีความเหมาะสมมาก (Z-I) เปนอันดับแรก ถามีพื้นที่
ไมเพียงพอ เพื่อใหไดผลผลิตรวมทั้งประเทศ ตามยุทธศาสตรขาวป 2547-2551 ซึ่งกําหนดพื้นที่และ
เปาหมายผลผลิตขาวนาปรังรวมทั้งประเทศ โดยการรักษาระดับพื้นที่ไวประมาณ 9.0 ลานไรและ
ผลผลิตเพิ่มขึ้นจาก 6.42 ลานตัน ในป 2546 เปน 7.20 ลานตัน ในป 2551 ก็จะพิจารณา คัดเลือก
พื้นที่ที่มีความเหมาะสมปานกลาง (Z-II) และพื้นที่ที่มีความเหมาะสมเล็กนอย (Z-III) ตามลําดับ
สําหรับพื้นที่กําหนดเขตการใชที่ดินจะคํานึงถึงพื้นที่มีการปลูกขาวนาปรังจริงในเขตชลประทาน
เปนสําคัญโดยเฉพาะการใชที่ดินในชวง 1-2 ปที่ผานมา ทั้งนี้ เนื่องจากการสงน้ําเพื่อการเพาะปลูกพืช
ในเขตชลประทานภาคเหนือและภาคกลาง สวนใหญจะเปนการสงน้ําสลับหมุนเวียนพื้นที่ดานซาย-ขวา
ของคลองสงน้ําปเวนป เพื่อใหเกษตรกรสามารถทํานาไดทั่วถึง โดยขึ้นอยูกับการบริหารจัดการน้ําและ
ปริมาณน้ําตนทุนในแตละป ดังนั้นการกําหนดเขตการใชที่ดินในภาพรวม จึงวางแผนเพื่อใหครอบคลุม
ในทุกพื้นที่โดยการวิเคราะหสภาพการเพาะปลูกจริงยอนหลัง 2 ป (ปการผลิต 2546 และ 2547)
แตในสภาพความเปนจริงแลว เกษตรกรจะไมสามารถปลูกไดเต็มพื้นที่ โดยเฉพาะในป 2548
พื้นที่ปลูกขาวนาปรังลดลงจากปกอนประมาณ 1 ลานไร ซึ่งขึ้นอยูกับปจจัยเรื่องน้ําชลประทานและ
นโยบายการบริหารและการจัดสรรน้ําเพื่อการปลูกพืชฤดูแลงในแตละปเปนหลัก ดังนั้น ทางเลือกที่
เหมาะสมของเกษตรกรในการเพิ่มผลผลิต เพื่อลดความเสี่ยงและมีน้ําเพียงพอตลอดฤดูแลง
โดยการพิจารณาเพาะปลูกในเขตการใชที่ดินที่มีความเหมาะสมมากเปนลําดับแรกและปานกลาง
รองลงมาตามลําดับ และถามีความจําเปนที่ไมสามารถเลือกไดจึงคอยพิจารณาเขตการใชที่ดินที่มี
ความเหมาะสมนอย เปนลําดับทายสุด
เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจขาวนาปรัง สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน