Page 113 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจข้าวนาปรัง
P. 113
บทที่ 6
เขตการใชที่ดิน
แนวโนมการใชที่ดินเพื่อการเกษตรในปจจุบัน เกษตรกรสวนใหญจะพิจารณาเลือกพืชที่ปลูก
หรือขยายพื้นที่เพาะปลูกพืชใดจะขึ้นอยูกับราคาผลผลิตในปที่ผานๆ มาเปนสําคัญ โดยคํานึงถึง
ผลตอบแทนเปนหลัก ประกอบกับความคุนเคยหรือความพอใจของเกษตรกรในการปลูกพืชตางๆ
สําหรับการปลูกขาวนาปรังก็เชนกัน ในปที่ผานมาระดับราคาขาวอยูในเกณฑดี ทั้งที่การปลูกขาวนาปรัง
ไมสอดคลองกับความเหมาะสมของดินและแหลงน้ําตนทุน โดยเฉพาะการขยายพื้นที่เพาะปลูกโดย
ไมคํานึงถึงปริมาณน้ําชลประทานที่มีอยูจะสามารถสงใหตลอดฤดูเพาะปลูกหรือไม ตลอดจน
สภาพแวดลอมทางธรรมชาติอื่นๆ ในขณะที่เกษตรกรกําลังเผชิญปญหาดินเสื่อมโทรม
ดินขาดอินทรียวัตถุ ดินมีปญหาขอจํากัด ดินขาดความอุดมสมบูรณ การปลูกขาวนาปรังที่เนน
ปริมาณมากกวาคุณภาพ กอใหเกิดปญหาการผลิตที่ขาดประสิทธิภาพ ทั้งในดานปจจัยการผลิตและ
สถานการณดานการตลาด ปญหาดังกลาวมีความจําเปนตองแกไข เนื่องจากปริมาณและ
ชวงระยะเวลาที่ผลผลิตขาวนาปรังออกสูตลาด มีบทบาทที่สําคัญตอการกําหนดแผนการตลาดขาว
ทั้งในประเทศไทยและตลาดโลก จึงมีความจําเปนอยางยิ่งที่ตองมีการกําหนดพื้นที่ ทั้งดานแหลงปลูก
ขาวนาปรัง และการใชที่ดินเพื่อปลูกขาวนาปรัง ควรอยูบริเวณใด ปริมาณน้ําเพื่อการเพาะปลูก
เพียงพอตลอดฤดูแลงหรือไม และบริเวณใดควรลดพื้นที่เพาะปลูกลงเพื่อปลูกพืชที่ใชน้ํานอยทดแทน
โดยการจัดทําเขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจขาวนาปรัง ที่มีความเหมาะสมทั้งดานปจจัยทางธรรมชาติ
การจัดการ เปาหมายพื้นที่การผลิตและผลผลิตรวมทั้งประเทศตามแผนยุทธศาสตรและนโยบายของ
รัฐ เพื่อใหสอดคลองกับสถานการณที่เปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็วอยูเสมอในปจจุบัน
6.1 หลักเกณฑ ในการกําหนดเขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจขาวนาปรัง
การจัดทําเขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจขาวนาปรังของประเทศไทย จะคํานึงถึงปจจัยใน
เรื่องดินและน้ําเปนสําคัญ โดยเฉพาะการพิจารณาการทํานาปรังในเขตชลประทาน สําหรับ
หลักเกณฑ และปจจัยในการพิจารณาจัดทําเขตการใชที่ดิน มีดังนี้
1) เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจขาวนาปรังที่มีความเหมาะสมมาก (Z-I) หลักเกณฑและ
ปจจัยในการจัดทํา คือ
- มีระดับความเหมาะสมของที่ดินระดับปานกลางถึงสูง และการใหผลผลิตในการ
ปลูกขาวนาปรังอยูในชวงผลผลิตสูง
- มีการปลูกขาวนาปรังอยูในปจจุบัน เปนพื้นที่ลุมอยูในเขตชลประทาน
