Page 33 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแล้งในเขตชลประทาน

2-20

4) สภาพดินอัดตัวแนน
สภาพแปลงนาขาว โดยเฉพาะในฤดูแลงหลังเก็บเกี่ยวขาว เปนลักษณะดินที่อัดตัวกันแนน

และระบายน้ํายาก ซึ่งเปนผลมาจากการเตรียมดินสําหรับการทํานาหรือที่เรียกวา การทําเทือก

ซึ่งเปนวิธีการไถเตรียมดินในสภาพที่ดินอิ่มตัวดวยน้ํา (saturation) มีประโยชนสําหรับการปกดํา
ชวยลดอัตราการไหลซึมลึกของน้ําลงสูใตดิน (percolation rate) และเพิ่มประสิทธิภาพการใชปุย

ในขณะที่การทวมขังของน้ําในนาชวยสงวนรักษาน้ําในดินสําหรับขาว ชวยเพิ่มความเปนประโยชน

ของธาตุอาหารในดิน ชวยควบคุมวัชพืชและเพิ่มผลผลิตของขาว
ในทางตรงกันขาม การทําเทือกจะเปนการทําใหดินมีการแตกตัวจากเม็ดดิน

(soil aggregated) เปนอนุภาคดิน (particles) เพื่อเพิ่มคาความหนาแนนรวมของดิน ซึ่งอยูระหวาง

1.6-2.0 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร โดยทั่วไปพืชไรเจริญเติบโตไดดีในสภาพดินที่มีคาความหนาแนน
รวมของดินไมเกิน 1.5 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร

ในขณะที่ถั่วเหลืองจะชอบลักษณะดินที่โปรงและระบายน้ําดี โดยทั่วไปการปลูกพืชไร

มักมีการไถพรวนดินเพื่อใหดินโปรงรวนซุย กําจัดวัชพืช กลบทับตอซังเพื่อใหสลายตัวใหธาตุอาหาร

แกพืชและสามารถชวยปรับปรุงการถายเทอากาศในดินไดดีขึ้น นอกจากนี้ยังสามารถชวยใหดิน
มีลักษณะทางกายภาพที่ดี เหมาะสําหรับการงอกและการเจริญเติบโต แตการไถพรวนมีขอเสีย คือ

ทําใหดินสูญเสียความชื้นเร็วขึ้น และทําลายโครงสรางของดิน ทําใหดินอัดตัวกันแนน เนื่องจากการ

ใชเครื่องมือหนักในการไถพรวน แตอยางไรก็ตามการไมไถพรวนก็มีขอเสียเชนกัน คือ มีการสูญเสีย

ไนโตรเจนลงสูระดับลึกสูง และการควบคุมวัชพืชตองมีประสิทธิภาพ ดังนั้น จึงเห็นวาวิธีการ
จัดการในสภาพนาเปนปจจัยที่สําคัญมากสําหรับการปลูกพืชไรในสภาพนาขาว โดยเฉพาะหลัง

เก็บเกี่ยวขาว

2.3 ทรัพยากรดิน

2.3.1 ทรัพยากรดิน

ดินเปนทรัพยากรธรรมชาติที่มีความสําคัญตอมวลชีวิตทั้งในดานการดํารงชีพและ

ความมั่งคั่งของมนุษยตลอดทั้งความคงอยูของระบบนิเวศทั้งหลาย เปนทรัพยากรที่มีอยูอยางจํากัด
เสื่อมโทรมไดงาย และมีความแปรผันไปตามลักษณะพื้นที่ สภาพภูมิอากาศ วัตถุกําเนิดดิน

สิ่งมีชีวิตและระยะเวลาในการพัฒนาการเกิดของดิน ทําใหดินในแตละแหงมีความเหมาะสมตอ

การใชประโยชนที่แตกตางกัน ดังนั้น เพื่อความเขาใจตอทรัพยากรดินไดงายขึ้น กรมพัฒนาที่ดิน
ไดจัดทําแผนที่ความเหมาะสมของดินสําหรับการปลูกพืชเศรษฐกิจระดับจังหวัด ขนาดมาตราสวน

1:50,000 ขึ้นมาทั่วประเทศในรูปของกลุมชุดดิน ซึ่งเปนการรวมลักษณะและสมบัติตางๆ ของดินที่มี

เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแลงในเขตชลประทาน สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน