Page 29 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแล้งในเขตชลประทาน
P. 29
2-16
2.2.4 ปจจัยทางสภาพภูมิอากาศ
ปจจัยทางสภาพภูมิอากาศ นับวาเปนปจจัยที่สําคัญที่สุดปจจัยหนึ่งในการเจริญเติบโต
ของถั่วเหลือง และเปนปจจัยที่มนุษยไมสามารถควบคุมได เชน อุณหภูมิ แสงแดด กระแสลม
ปริมาณน้ําฝน ซึ่งปจจัยดังกลาวนับวามีสวนที่สําคัญสําหรับการเจริญเติบโตและสรางผลผลิต
ของถั่วเหลืองอยางมาก ปจจัยที่สําคัญ คือ ความยาวชวงแสง ความเขมของแสง และอุณหภูมิ มี
รายละเอียดดังนี้
1) ความยาวชวงแสง
ชวงแสงเปนปจจัยหนึ่งของสภาพภูมิอากาศที่มีอิทธิพลตอการออกดอกของถั่วเหลือง
ซึ่งจัดเปนพืชวันสั้น (short day plant) คือ ถั่วเหลืองจะออกดอกตามปกติเมื่อไดรับชวงแสง
วันสั้นนอยกวาจุดวิกฤติ (critical day length)โดยจะมีความแตกตางกันไปขึ้นอยูกับแตละพันธุ
ถาหากถั่วเหลืองมีการออกดอกลาชาเกินไปอาจเกิดผลเสียขึ้น คือ ทําใหพืชมีการเจริญเติบโตทางลําตน
มากเกินไป ตนไมแข็งแรงและหักลมงาย นอกจากชวงแสงจะมีอิทธิพลตอชวงระยะกอนการออกดอก
แลว ยังมีผลตอชวงระยะหลังการออกดอกอีกดวย โดยชวงแสงในชวงระยะหลังออกดอกมีผลกระทบ
ตอชวงเวลาการออกดอก อัตราการสรางดอก อัตราการสรางเมล็ด และชวงเวลาการพัฒนาใน
ระยะเจริญพันธุ
ในชวงระยะกอนการออกดอก ชวงแสงจะไปชักนําใหมีการเปลี่ยนตา (bud)
จากการเจริญเติบโตทางลําตนเปนตาดอกและพัฒนาเปนดอกตอไป ถั่วเหลืองที่เจริญเติบโตภายใต
สภาพชวงแสงวันสั้น (นอยกวา 14 ชั่วโมง) จะมีการออกดอกเร็วเกินไป ทําใหมีการเจริญเติบโต
ทางลําตนนอยสงผลใหผลผลิตและความสูงของตนลดลง ทําใหตนถั่วเหลืองไมเหมาะสมสําหรับ
การใชเครื่องมือเก็บเกี่ยว พันธุถั่วเหลืองที่ปลูกในประเทศไทยซึ่งมีความยาวชวงแสงสั้นมี
อายุการออกดอกที่เร็วเกินไป ทําใหมีการเจริญเติบโตทางลําตนนอย เชน ความสูง จํานวนขอ จํานวนกิ่ง
และจํานวนใบ มีผลใหผลผลิตคอนขางต่ําเมื่อเปรียบเทียบกับพันธุถั่วเหลืองที่ปลูกในเขตหนาว
2) ความเขมของแสง
ความเขมของแสงที่สองลงมายังตนพืชมีความแตกตางกันไปตามสภาพแวดลอม
ทั้งนี้ ขึ้นอยูกับหลายปจจัยที่เปนตัวจํากัด เชน ฤดูกาล มุมสองสวางของดวงอาทิตย ความสูงของพื้นที่
เสนรุงและการบังแสง ความเขมแสงมีอิทธิพลตอการเจริญเติบโตและพัฒนาของถั่วเหลือง เมื่อ
เพิ่มความเขมแสงใหสูงขึ้น จะทําใหอัตราการสังเคราะหแสงเพิ่มขึ้น สงผลใหน้ําหนักแหงและ
ผลผลิตเพิ่มขึ้นตามไปดวย การปลูกถั่วเหลืองโดยทั่วไป ความเขมแสงจัดวาเปนปจจัยของสภาพ
ภูมิอากาศที่คอนขางจํากัด ซึ่งเปนผลมาจากปจจัยที่เปนตัวจํากัดดังที่ไดกลาวมาแลว ทําใหถั่วเหลือง
เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเหลืองฤดูแลงในเขตชลประทาน สํานักสํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน