Page 11 - ผลของเถ้าไม้ยางพาราต่อความเป็นประโยชน์ของธาตุอาหารพืชในดินกรดเพื่อการปลูกอ้อยคั้นน้ำ Effect of rubber wood ash to nutrient profitability in acids soil for juicing sugarcane.

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
6

การตรวจเอกสาร
ธาตุอาหารมีอิทธิพลตอพืชทั้งดานผลผลิตและคุณภาพ พืชตองการปริมาณและชนิดของธาตุอาหาร

ในแตละชวงของการเจริญเติบโตไมเทากัน โดยตองการในปริมาณที่เพิ่มขึ้นตามสวนของการเจริญเติบโตที่
เพิ่มขึ้น เมื่อพืชเจริญเติบโตถึงชวงหนึ่งพืชจะตองการปริมาณธาตุอาหารคงที่ ไมเพิ่มขึ้น แมวาจะมีการใสลง
ไปอีกพืชก็ไมสามารถดูดมาใชประโยชนได เนื่องจากพืชเจริญเติบโตเต็มที่แลวและไดดูดกินอาหารมาสะสม
ไวมากพอแลวทําใหเกิดการสูญเสียและตกคางอยูในดิน และหากมีปริมาณที่มากเกินไปจะกอใหเกิดเปนพิษ

ไดทําใหพืชมีลักษณะการตอบสนองผิดไปจากเดิม เกิดการชะงักการเจริญเติบโตของพืช ระบบการทํางาน
ของพืชผิดปกติ (อภิรดี, 2535)
ดินกรด (Acid soils) หมายถึงดินที่มีความเปนกรดเปนดางต่ํากวา 5.5 เปนขอจํากัดประเภทหนึ่ง

ในดานความเปนประโยชนของธาตุอาหารการเกิดดินกรดมีสาเหตุไดแก เกิดตามธรรมชาติจากวัตถุตน
กําเนิดดินที่เปนกรด เกิดการชะละลายธาตุอาหารที่เปนดางออกไปจากดินโดยน้ําฝนหรือน้ําชลประทาน พืช
ดูดธาตุอาหารที่เปนดางออกไปแลวปลดปลอยกรดลงไปแทน การใชปุยเคมีหรือสารเคมีตางๆที่มีสาร
กํามะถันเปนองคประกอบและเกิดฝนกรด (กรมพัฒนาที่ดิน, 2553) ทําใหมีผลตอการเจริญเติบโตและ
กิจกรรมของสิ่งมีชีวิตในดินและการละลายของธาตุอาหาร ความเปนพิษของธาตุบางอยาง(กรมพัฒนาที่ดิน,

2552)
ดินกรดเกิดจากการผุผังสลายตัวอยางรุนแรงในเขตรอนชื้น มีลักษณะเฉพาะคือ มีระดับศักยภาพ
ความเปนพิษของไฮโดรเจน อะลูมินั่ม แมงกานีส และ เหล็ก และมีแนวโนมที่จะขาดแคลเซียม แมกนีเซียม

และโพแทสเซียม ในสารละลายดิน ดินกรดเปนดินที่ขาดความอุดมสมบูรณ มีผลกระทบทางตรงตอการ
เจริญเติบโตของพืชและผลผลิต เนื่องจากระบบรากพืชถูกจํากัดการเจริญในดินชั้นลางที่เปนกรดจัด หรือมี
ผลกระทบทางออมที่ไปจํากัดการเจริญและการพัฒนาการของจุลชีพ เชนไรโซเบียม ไมคอรไรซา และแอคติ
โนไมซีส (เจริญและคณะ, 2540) ประเทศไทยมีพื้นที่ดินกรดประมาณ 95,410,591 ลานไรแบงเปนพื้นที่ดิน

กรดในที่ลุมมีพื้นที่ประมาณ 35,814,121 ไรและพื้นที่ดินกรดในที่ดอนมีพื้นที่ประมาณ 59,596,470 ไร คิด
เปนรอยละ 37.53 และ 62.46 ของพื้นที่ดินกรดทั้งหมด ภาคใตพบพื้นที่ดินกรดในที่ลุมมีพื้นที่ประมาณ
5,280,143 ไรและพื้นที่ดินกรดในที่ดอนมีพื้นที่ประมาณ 13,267,405 ไร คิดเปนรอยละ 5.53 และ 13.90
ของพื้นที่ดินกรดทางภาคใต (กรมพัฒนาที่ดิน, 2553) สําหรับภาคใตตอนลางพบพื้นที่ดินกรดในที่ลุมที่

จังหวัดสงขลามากที่สุดรองลงมา พัทลุงและนราธิวาสมีพื้นที่ประมาณ 344,600 191,612 และ 173,613
ไร คิดเปนรอยละ 6.52 3.62 และ 3.28 ของพื้นที่ดินกรดในที่ลุมทางภาคใต (กรมพัฒนาที่ดิน, 2548) ดินที่
เปนกรดระดับความเปนกรดของดินมีผลตอธาตุฟอสฟอรัสคือ เมื่อดินเปนกรดมากๆจะสงเสริมการตรึง
ฟอสเฟตใหอยูในรูปของเหล็กและอะลูมินัม พืชนําไปใชประโยชนไดยากเนื่องจากเหล็กและอะลูมินัมละลาย

น้ําออกมามาก และไดงายบางครั้งละลายออกมามากเกินไปจนเปนพิษตอพืช เมื่อดินมีคา pH ของดินต่ํา
กวา 5.0 (กรมพัฒนาที่ดิน, 2552) ความเขมขนของอะลูมินั่มในสารละลายดิน หากมากกวา 1 ppm จะ
กระทบตอพืชโดยตรง ทําใหผลผลิตลดลง โดยอะลูมินั่มจะเขาทําลายระบบราก จํากัดการพัฒนาการของ

ราก รากจะสั้นอวน หรือบวมงอ มีรากขนออนแตกออกมานอยมาก ยับยั้งการดูดใช และการเคลื่อนยาย
แคลเซียมและฟอสฟอรัสสูสวนยอด หากในสารละลายดินมีปริมาณความเขมขนของอะลูมินั่มสูงจะเกิดการ
รวมตัวกับฟอสฟอรัส เปนอะลูมินั่มฟอสเฟต ตกตะกอน หรือถูกยึดเอาไวในดินอยางแข็งแรงทําใหพืชเกิด
อาการขาดธาตุอาหารพืชได (เจริญและคณะ, 2540) ความเปนพิษของอะลูมินั่มเปนปจจัยที่สําคัญที่จํากัด
การเจริญเติบโตของพืชที่ปลูกในดินกรด โดยมีอะลูมินั่มละลายออกมามากจนมีผลกระทบตอการ

เจริญเติบโตและการใหผลผลิตของพืชซึ่งมีผลตอการแบงเซลล การทํางานของเอนไซมตางๆและการดูดธาตุ
อาหารของพืช สําหรับพืชตระกูลถั่วอะลูมินั่มจะชะลอการเกิดและการเจริญเติบโตของปมแตไมมีผลตอการ