Page 19 - ศึกษาผลกระทบจากการเผาเศษวัสดุทางเกษตรต่อการปลูกพืชเศรษฐกิจในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่แจ่มและศึกษาการชะล้างพังทลายของดินด้วยแบบจำลองการสูญเสียดินสากล

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

7

กายภาพของดินให้ดีขึ้น ช่วยส่งเสริมให้อนุภาคของดินจับตัวกันเป็นก้อน ดินมีโครงสร้างที่ดี ร่วนซุย อากาศใน

ดินถ่ายเทสะดวก นอกจากนี้อินทรียวัตถุยังช่วยอุ้มน้ าไว้ให้พืชได้ใช้ระยะเวลานานขึ้นมีประโยชน์ต่อการ
เจริญเติบโตของพืชมากขึ้น ดินที่มีอินทรียวัตถุสูงจะช่วยให้พืชทนทานอยู่ได้ถึงแม้จะประสบกับฝนแล้ง
(ปรัชญา และคณะ, 2539)

อินทรียวัตถุมีความสัมพันธ์กับการกักเก็บน้ า และการระบายน้ าออกจากพื้นที่ เนื่องจากอินทรียวัตถุมี
ลักษณะเป็นอนุภาคขนาดเล็กและมีลักษณะเป็นคอลลอยย์ จึงมีพื้นที่ผิวในการดูดซับน้ าไว้ได้มากเป็นพิเศษ

นอกจากนั้นอนุภาคของอินทรียวัตถุยังประกอบกันเป็นโครงสร้างมีลักษณะคล้ายฟองน้ ามีช่องว่างขนาดเล็กที่
ดูดซับน้ าได้มาก จึงช่วยเพิ่มความสามารถในการกักเก็บน้ าไว้ได้มากตามไปด้วย และอินทรียวัตถุยังมีผลต่อ
โครงสร้างของดินท าให้ดินสามารถดูดซับน้ าไว้ได้มาก และมีการซาบซึมน้ าได้ดี (คณาจารย์ภาควิชาปฐพีวิทยา,
2541)

การใช้ปุ๋ยเคมีนั้นก็ยังมีความส าคัญและจ าเป็นต่อการผลิตพืช เนื่องจากเป็นแหล่งของธาตุอาหารที่พืช

สามารถน าไปใช้ประโยชน์ได้ทันที การลดการใช้ปุ๋ยเคมีจึงต้องท าไปพร้อมกับการหาปัจจัยอื่นมาทดแทนเพื่อ
รักษาระดับความอุดมสมบูรณ์ของดินให้มีความสามารถในการผลิตพืช ซึ่งปัจจัยที่หาได้ง่ายที่สุดก็คือเศษซาก
พืชที่เหลืออยู่ในแปลงหลังการเก็บเกี่ยว ซึ่งเป็นแหล่งสะสมธาตุอาหารที่ส าคัญ นอกจากนี้อาจปฏิบัติร่วมกับ
การลดการไถพรวน การใช้วัสดุอินทรีย์ หรือการปลูกพืชตระกูลถั่วหรือพืชที่ให้ชีวมวลสูงเป็นพืชตามแล้วไถ

กลบเศษพืชเหล่านั้นกลับลงไปในพื้นที่หลังจากการเก็บเกี่ยวผลผลิต (ศุภกาญจน์ และคณะ, ม.ป.ป.)

4. พื นที่ลุ่มน ้า
พื้นที่อ าเภอแม่แจ่มมีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 2,733.26 ตารางกิโลเมตร คิดเป็นพื้นที่ 1,708,289 ไร่
โดยมีพื้นที่อยู่บนลุ่มน้ าหลัก 2 ลุ่มน้ า คือ 1) ลุ่มน้ าแม่ปิง มีพื้นที่ประมาณ 2,732.21 ตารางกิโลเมตร คิดเป็น
พื้นที่ 1,707,644 ไร่ โดยอยู่บนลุ่มน้ าสาขาแม่แจ่มตอนล่าง มากที่สุด มีพื้นที่ 1,374.65 ตารางกิโลเมตร คิด

เป็นพื้นที่ 859,160 ไร่ รองลงมาอยู่บนลุ่มสาขาแม่แจ่มตอนบน มีพื้นที่ 1,353.34 ตารางกิโลเมตร คิดเป็น
พื้นที่ 845,843 ไร่ และ 2) ลุ่มน้ าสาละวิน มีพื้นที่ 1.03 ตารางกิโลเมตร คิดเป็นพื้นที่ 645ไร่ โดยลุ่มน้ าสาขา
สามารถแยกได้ดังตารางที่ 1 และพื้นที่อ าเภอแม่แจ่มในลุ่มน้ าหลักและลุ่มน้ าสาขาดังแสดงในภาพที่ 3